Chương 10: Giả kim thuật của mở hội

Yoga - Từ anpha tới ômêga

Yoga - The Alpha and the Omega

Osho 

Tập 04

 

 

Chương 10: Giả kim thuật của mở hội

Câu hỏi thứ nhất:

Tôi càng quan sát bản thân tôi, tôi càng kinh nghiệm cái giả của bản ngã của tôi. Tôi đã bắt đầu cảm thấy giống như người lạ với bản thân tôi, không còn biết cái gì là giả. Điều này để lại cho tôi cảm giác không thoải mái về việc không có hướng dẫn, như tôi đã cảm thấy trước đây.

Điều này xảy ra; điều này nhất định xảy ra. Và nhớ rằng người ta phải hạnh phúc rằng nó đã xảy ra. Nó là chỉ báo tốt. Khi người ta bắt đầu trên cuộc hành trình bên trong mọi thứ dường như rõ ràng, được bắt rễ; bởi vì bản ngã đang kiểm soát và bản ngã có mọi hướng dẫn, bản ngã có mọi bản đồ, bản ngã là người chủ. Khi bạn tiến xa thêm chút ít vào cuộc hành trình, bản ngã bắt đầu bay hơi, dường như ngày càng giả hơn, dường như ngày càng lừa dối hơn, một ảo giác. Người ta bắt đầu thức tỉnh khỏi giấc mơ, thế thì hướng dẫn bị mất. Bây giờ chủ cũ không còn là chủ, và chủ mới còn chưa nảy sinh. Có lẫn lộn, hỗn độn. Đây là chỉ báo tốt. Một nửa cuộc hành trình qua rồi, nhưng sẽ có cảm giác không thoải mái, không dễ chịu, bởi vì bạn cảm thấy mất mát, người lạ với bản thân bạn, không biết bạn là ai. Trước đây, bạn biết bạn là ai: tên bạn, hình dạng bạn, địa chỉ của bạn, số dư ngân hàng của bạn - mọi thứ đều chắc chắn, đây là bạn. Bạn có đồng nhất với bản ngã. Bây giờ bản ngã bay hơi, nhà cũ sụp đổ và bạn không biết bạn là ai, bạn ở đâu. Mọi thứ đều âm u, u ám, và cái chắc chắn cũ bị mất rồi.

Điều này là tốt bởi vì cái chắc chắn cũ là chắc chắn giả. Thực ra nó không phải là chắc chắn. Sâu đằng sau nó không có chắc chắn. Đó là lí do tại sao, khi bản ngã bay hơi, bạn cảm thấy không chắc chắn. Bây giờ các tầng sâu hơn của bản thể bạn được lộ ra cho bạn - bạn cảm thấy người lạ. Bạn bao giờ cũng là người lạ. Duy nhất bản ngã lừa bạn trong cảm giác là bạn biết bạn là ai. Mơ quá nhiều, nó có vẻ quá thực. Đến sáng khi bạn ra khỏi mơ, đột nhiên, bạn biết bạn là ai hay ở đâu. Bạn có cảm thấy cảm giác này thỉnh thoảng vào buổi sáng không? - khi đột nhiên, từ giấc mơ bạn thức dậy, và trong vài khoảnh khắc bạn không biết bạn ở đâu, bạn là ai và cái gì đang xảy ra? Cùng điều đó xảy ra khi người ta ra khỏi giấc mơ của bản ngã. Không thoải mái, không dễ chịu, sự mất rễ sẽ được cảm thấy, nhưng người ta phải hạnh phúc về điều đó. Nếu bạn trở nên khổ về nó, bạn sẽ rơi lại vào trạng thái công việc cũ nơi mọi sự đã chắc chắn, nơi mọi thứ đã được ánh xạ, được thăm dò, nơi bạn đã biết, nơi các hướng dẫn đã rõ ràng.

Bỏ không thoải mái đi. Cho dù nó có đó, đừng quá bị ấn tượng bởi nó. Để nó ở đó, quan sát, và điều đó nữa sẽ đi thôi. Chẳng mấy chốc không thoải mái sẽ biến mất. Nó chỉ ở đó bởi vì thói quen của về cái chắc chắn. Bạn không biết cách sống trong vũ trụ bất định. Bạn không biết cách sống trong bất an ninh. Không thoải mái có đó bởi vì an ninh cũ. Nó có chỉ bởi vì thói quen cũ, tàn tích. Nó sẽ đi. Người ta chỉ phải đợi, quan sát, thảnh thơi, và cảm thấy hạnh phúc rằng cái gì đó đã xảy ra. Và tôi bảo bạn, nó là chỉ dẫn tốt. Nhiều người đã quay lại từ điểm đó chỉ để cảm thấy thoải mái lần nữa, dễ dàng, như ở nhà. Họ đã lỡ. Họ chỉ mới tới gần mục đích hơn, và họ quay lại. Đừng làm điều đó; đi lên trước đi. Không chắc chắn là tốt, không cái gì sai với nó. Bạn chỉ phải được điều chỉnh, có vậy thôi.

Bạn được điều chỉnh với vũ trụ chắc chắn của bản ngã, vũ trụ an ninh của bản ngã. Dù giả trên bề mặt thế nào, mọi thứ dường như là hoàn hảo như nó đáng phải vậy. Bạn cần điều chỉnh chút ít với sự tồn tại không chắc chắn.

Sự tồn tại là không chắc chắn, bất an ninh, nguy hiểm. Nó là luồng - mọi sự chuyển động, thay đổi. Nó là thế giới kì lạ; làm quen với nó đi. Có chút ít dũng cảm và không nhìn lại sau, nhìn lên trước; và chẳng mấy chốc bản thân cái không chắc chắn sẽ trở thành đẹp, bản thân cái bất an ninh sẽ trở thành đẹp.

Thực ra, duy nhất cái bất an ninh mới đẹp, bởi vì bất an ninh là sống. An ninh là xấu. Nó là một phần của chết - đó là lí do tại sao chết là an ninh. Sống không hướng dẫn là cách duy nhất để sống. Khi bạn sống có hướng dẫn, bạn sống cuộc sống giả. Hướng dẫn lí tưởng, kỉ luật - bạn áp đặt cái gì đó lên cuộc sống của bạn, bạn tạo khuôn cuộc sống của bạn. Bạn không cho phép nó được là vậy, bạn cố làm ra cái gì đó từ nó. Hướng dẫn, đường lối là bạo hành và mọi lí tưởng là xấu. Qua chúng bạn bỏ lỡ bản thân bạn. Bạn sẽ không bao giờ đạt tới hiện hữu của bạn.

Trở thành không phải là hiện hữu. Mọi trở thành, và mọi nỗ lực để trở thành cái gì đó, sẽ áp đặt cái gì đó lên bạn. Nó là nỗ lực bạo hành. Bạn có thể trở thành thánh nhân, nhưng trong tính thánh nhân của bạn sẽ có cái xấu. Tôi bảo bạn, và tôi nhấn mạnh điều đó: sống cuộc sống không hướng dẫn nào là tính thánh thiện duy nhất có thể có. Cho dù thế, bạn có thể trở thành tội nhân; nhưng trong việc là tội nhân, sẽ có tính thánh thiện, tính thánh nhân.

Cuộc sống là linh thiêng; bạn không cần áp đặt cái gì lên nó, bạn không cần tạo khuôn cho nó, bạn không cần cho nó hình mẫu, kỉ luật và trật tự. Cuộc sống có trật tự riêng của nó, nó có kỉ luật riêng của nó. Bạn đơn giản đi cùng nó, bạn nổi cùng nó, bạn không cố xô đẩy dòng sông. Sông chảy - bạn trở thành một với nó và sông đem bạn tới đại dương. Đây là cuộc sống của sannyasin: cuộc sống của việc xảy ra, không của việc làm. Thế thì hiện hữu của bạn đạt tới, dần dần, trên các đám mây, bên ngoài mây và xung đột. Đột nhiên, bạn tự do. Trong mất trật tự của cuộc sống bạn tìm ra trật tự mới. Nhưng phẩm chất của trật tự này bây giờ khác toàn bộ. Nó không là cái gì bị áp đặt bởi bạn, nó thân thiết với bản thân cuộc sống.

Cây cũng có trật tự, sông, núi, nhưng đó không phải là trật tự bị áp đặt bởi các nhà đạo đức, nhà thuần khiết đạo đức, tu sĩ. Chúng không đi tới ai đó để tìm hướng dẫn. Trật tự là bản chất; nó là trong bản thân cuộc sống. Một khi bản ngã không có đó để thao túng, để thúc đẩy và lôi kéo đây đó - 'làm cái này và cái nọ' - khi bạn được tự do hoàn toàn khỏi bản ngã, kỉ luật tới với bạn, kỉ luật bên trong. Nó là không có động cơ. Nó không tìm kiếm cái gì đó, nó đơn giản xảy ra: như bạn thở, như khi bạn cảm thấy đói và bạn ăn, như khi bạn cảm thấy buồn ngủ và bạn đi lên giường. Nó là trật tự bên trong, trật tự bản chất. Điều đó sẽ tới khi bạn trở nên được điều chỉnh với bất an ninh, khi bạn trở nên được điều chỉnh với tính lạ của bạn, khi bạn được điều chỉnh với bản thể không biết của bạn.

Trong Thiền họ có một câu ngạn ngữ, một trong những câu hay nhất: khi một người sống trong thế giới, núi là núi, sông là sông. Khi một người đi vào trong thiền, bây giờ núi không còn là núi, sông không còn là sông. Mọi thứ là lẫn lộn và hỗn độn. Nhưng khi một người đã đạt tới satori, tới samadhi, sông lại là sông và núi lại là núi. Có ba giai đoạn: trong giai đoạn đầu, bạn là chắc chắn với bản ngã, trong giai đoạn thứ ba bạn tuyệt đối chắc chắn với không bản ngã, và ngay ở giữa hai điều này, hỗn độn, khi tính chắc chắn của bản ngã biến mất và tính chắc chắn của cuộc sống còn chưa tới. Đây là khoảnh khắc rất, rất tiềm năng, rất phong phú. Nếu bạn trở nên sợ và quay lại, bạn sẽ bỏ lỡ khả năng này.

Phía trước là chắc chắn thực. Chắc chắn thực đó không chống lại không chắc chắn. Phía trước là an ninh thực, nhưng an ninh đó không chống lại bất an ninh. An ninh đó là bao la tới mức nó chứa bất an ninh trong bản thân nó. Nó bao la tới mức nó không sợ bất an ninh. Nó hấp thu bất an ninh trong bản thân nó, nó chứa mọi mâu thuẫn. Cho nên ai đó có thể gọi nó là bất an ninh và ai đó có thể gọi nó là an ninh. Thực ra nó không là cả hai hay là cả hai. Nếu bạn cảm thấy rằng bạn đã trở thành người lạ với bản thân bạn, mở hội nó đi, cảm thấy biết ơn đi. Hiếm khi mới có khoảnh khắc này; tận hưởng nó đi. Bạn càng tận hưởng, bạn sẽ càng thấy rằng tính chắc chắn đang tới gần bạn hơn, tới ngày càng nhanh hơn hướng về bạn. Nếu bạn có thể mở hội tính kì lạ của bạn, tính không gốc rễ của bạn, tính vô gia cư của bạn, đột nhiên bạn ở nhà - giai đoạn thứ ba đã tới.

Câu hỏi thứ hai

Phương Tây dường như là chịu khổ từ việc có quá nhiều thứ ngay cả trong vấn đề tâm linh. Có nhiều sai sót khác nhau thế, điều đó giống như cố quyết định thương hiệu ngũ cốc nào là tốt nhất khi bạn có hàng trăm thứ để chọn. Làm sao chúng tôi có thể nói cho người phương Tây về thầy mà không làm thầy dường như giống hộp bánh bột ngô nướng ở chợ?

Thế giới là chợ, và không có gì sai với việc nó là chợ. Sao bạn chống đối chợ thế? Chợ là đẹp! Bạn có thể đi lên núi để nghỉ ngơi, nhưng cuối cùng người ta vẫn phải quay lại chợ. Chợ là thực tại. Núi có thể là ngày nghỉ, nhưng ngày nghỉ không thực như thực tại của chợ.

Bạn phải đã thấy mười bức tranh thiền về chăn bò. Chúng là hay. Trong bức tranh thứ nhất, con bò bị lạc. Bò là biểu tượng cho cái ta, và người chủ bò đang đi tìm. Người đó đi vào trong rừng; người đó không thể thấy được con bò đã trốn đi đâu, con bò đang ẩn ở đâu, nhưng người đó cứ tìm. Trong bức tranh tiếp người đó tìm ra dấu chân bò. Ở bức tranh thứ ba người đó thấy, ở đâu đó xa xăm, chỉ cái lưng con bò; người đó có thể thấy đuôi. Ở bức tranh thứ tư người đó có thể thấy toàn thân bò và người đó tóm được đuôi bò. Ở bức thứ năm người đó đã thuần phục được bò. Ở bức thứ sáu người đó cưỡi lên bò đi về nhà. Đây là cách câu chuyện diễn ra. Trong bức thứ bẩy con bò được siêu việt lên, và trong bức thứ tám con bò và người chủ bò cả hai đã biến mất. Trong bức thứ chín, thế giới bắt đầu xuất hiện lại: cây, núi, hoa, nhưng bạn không thể thấy được bò và người chủ bò. Trong bức thứ mười người chủ bò trở lại và đang đứng trong bãi chợ. Không chỉ người đó đứng ở bãi chợ, mà người đó còn mang bầu rượu.

Trong những ngày xưa ấy chỉ tám bức tranh tồn tại. Bức thứ tám là trống rỗng; không có cái gì ở đó. Đó là đỉnh cao nhất của thiền, nơi mọi thứ biến mất; người tìm kiếm và cái được tìm kiếm, mọi thứ biến mất - chỉ còn trống rỗng. Nhưng thế rồi một Thiền sư vĩ đại cảm thấy rằng điều này là không đầy đủ. Vòng tròn đã không đầy đủ: người ta phải quay lại thế giới chứ. Núi là tốt, nhưng vòng tròn là không đầy đủ nếu bạn vẫn còn ở trên núi. Người ta phải đi tới bãi chợ. Thế là ông ấy đã thêm vào hai bức tranh nữa, và tôi cảm thấy rằng ông ấy đã làm tốt. Bây giờ vòng tròn là đầy đủ. Bạn bắt đầu từ bãi chợ và bạn quay lại bãi chợ. Chợ vẫn như thế, nhưng bạn không như thế. Thế giới vẫn còn như vậy, nhưng bạn không còn như vậy. Người ta phải quay lại nó.

Đây là cách nó bao giờ cũng xảy ra. Mahavira bỏ đi - trong mười hai năm ông ấy vẫn còn trong im lặng trong núi non, trong rừng. Thế rồi, đột nhiên, một hôm ông ấy trở lại trong bãi chợ. Phật bỏ đi - trong sáu năm ông ấy vẫn còn ở chỗ biệt lập. Thế rồi một hôm, đột nhiên ông ấy ở bãi chợ đứng đó và tụ tập mọi người để nói cho họ điều đã xảy ra cho ông ấy. Jesus đi lên núi trong bốn mươi ngày. Nhưng làm sao bạn có thể sống trên núi mãi mãi được? - vòng tròn sẽ không đầy đủ. Bất kì cái gì bạn đạt tới trên núi đều phải được trao lại cho chợ.

Điều thứ nhất là: không đối kháng với chợ. Toàn thế giới là chợ. Đối kháng là không tốt. Và cái gì sai với việc là hộp bánh bột ngô nướng? Bánh bột ngô nướng là tuyệt vời! Chúng có nhiều khả năng phật tính như bạn. Tôi phải kể cho bạn vài giai thoại.

Một Thiền sư, Lin Chi, đang cân sợi lanh. Một người tìm kiếm tới trong khi ông ấy đang cân sợi lanh và hỏi, 'Tôi đang vội và tôi không thể đợi được, nhưng tôi có câu hỏi cần hỏi. Phật tính là gì?' Thầy thậm chí không nhìn vào người tìm kiếm; thầy tiếp tục cân và thầy nói, 'Nửa cân lanh.' Điều đó đã trở thành luật trong Thiền - nửa cân lanh. Thế thì sao không nửa cân bánh bột ngô nướng?

Ngay cả lanh cũng có khả năng, tiềm năng của phật tính. Mọi thứ đều thiêng liêng và linh thiêng. Khi bạn kết án cái gì đó, cái gì đó là sai với bạn.

Một lần, Lin Chi đang ngồi dưới cây và một người hỏi, 'Có khả năng nào cho chó trở thành Phật không? Chó có thể trở thành Phật không? Chó cũng có tiềm năng là Phật sao?' Lin Chi đã làm gì? - ông ấy nhẩy trên cả bốn chi và ông ấy bắt đầu sủa, 'Gâu, gâu!' Ông ấy trở thành chó và ông ấy nói, 'Có, chẳng cái gì sai, chẳng cái gì sai chút nào trong việc là chó.'

Đây là thái độ của người tôn giáo thực: rằng toàn thể cuộc sống là thiêng liêng, vô điều kiện. Không cái gì sai với việc là hộp bánh bột ngô nướng ở chợ, cho nên đừng sợ việc kể cho mọi người về tôi và đừng sợ về chợ. Chợ bao giờ cũng có đó và sẽ bao giờ cũng có đó. Và trong chợ bất kì cái gì cũng diễn ra. Điều sai cũng sẽ được bán; không ai có thể ngăn cản được điều đó. Nhưng bởi vì những điều sai, mọi người có cái gì đó đúng để bán ở chợ trở nên sợ. Họ bao giờ cũng sợ, và họ nghĩ, 'Làm sao để những thứ như thế ở chợ nơi mọi thứ là sai vẫn diễn ra?' Nhưng điều này không giúp ích theo bất kì cách nào. Thay vì thế, ngược lại, bạn giúp cho cái sai được bán.

Trong kinh tế có luật nói rằng đồng tiền giả buộc đồng tiền thực ra ngoài lưu thông. Nếu bạn có một đồng tiền giả và một đồng tiền thực, xu hướng con người là trước hết cố cho lưu thông đồng tiền giả. Bạn muốn bỏ nó đi; giữ đồng tiền thật trong túi của bạn và cho lưu thông đồng tiền giả trong chợ. Đó là lí do tại sao nhiều tiền giả trong lưu thông. Ai đó phải mang đồng tiền thực ra chợ. Và một khi bạn mang đồng tiền thực ra chợ, chính tính thực đó làm việc.

Nhìn mà xem - cho dù những điều giả diễn ra, sao không có điều thực? Nhưng những người có điều thực bao giờ cũng sợ những vấn đề không cần thiết. Nhiều người tôi biết sợ ngay cả việc nói cho mọi người về tôi. Họ nghĩ, 'Khi nào khoảnh khắc đúng tới - thế thì nói.' Ai biết khi nào nó sẽ tới? Họ nghĩ, 'Làm sao tôi có thể nói được? Tôi đã chưa kinh nghiệm mấy.' Thế rồi họ nghĩ rằng nếu bạn nói về tôi điều đó trở thành như quảng cáo khác. Nếu bạn nói về tivi hay về radio, hay bạn viết bài báo trong báo chí, nó có vẻ như bạn đang bán cái gì đó. Nó có vẻ rẻ mạt. Nhưng những người đang bán những thứ xấu và giả không sợ điều này, họ không bị bận tâm. Họ thậm chí không bận tâm về liệu có bánh bột ngô nướng nào trong hộp hay không. Họ đơn giản bán những cái hộp đẹp, nhưng trống rỗng. Họ không sợ.

Đây là cách những người xấu đưa những người đúng ra ngoài lưu thông. Họ không bận tâm về liệu cái gì đó là rẻ; họ đơn giản cứ hét tướng lên. Và tất nhiên khi ai đó hét to lên, mọi người nghe. Khi ai đó hét tướng lên và với tự tin thế, mọi người bị mắc vào đó.

Đừng sợ. Chỉ bằng việc sợ của bạn không thể bỏ điều sai ra khỏi chợ được. Cách duy nhất để họ ra là đem điều đúng vào. Và nếu bạn có điều đúng, thế thì hô lên từ chóp mái nhà đi. Đừng bận tâm; cứ hô tướng hết mức bạn có thể. Đó là cách duy nhất mà mọi sự đi vào trong thế giới.

Jesus đã nói với đệ tử của ông ấy, 'Đi tới góc xa nhất của trái đất. Chuyển đổi mọi người và kêu từ nóc nhà, để cho mọi người đều có thể nghe thấy. Thế rồi mọi người có thể đi tới biết chân lí là gì.' Phật đã nói cho các đệ tử của ông ấy, 'Đi đi, và đừng bị dừng lại thời kì lâu ở một chỗ, bởi vì trái đất là lớn.' Lời của Phật là, 'charaiveti, charaiveti' - đi tiếp đi, đi tiếp đi! Nhiều người vẫn ở đó để nghe lời này. Đừng dừng lại, đừng nghỉ ngơi - charaiveti charaiveti! Đi tới liên tục, đi tiếp, bởi vì toàn trái đất đang đợi thông điệp này.

Đừng sợ. Nếu bạn cảm thấy rằng bạn có bánh bột ngô nướng đúng cho mọi người, đi ra bãi chợ đi. Đừng ngần ngại, thu lấy dũng cảm. Bởi vì chỉ cái hộp được bán thôi, khi bạn có bánh bột ngô nướng trong hộp đó là cách duy nhất để cho cái hộp rỗng có thể được đưa vào lưu thông. Không có cách khác. Không cái gì sai với nó. Bãi chợ chỉ là cạnh tranh tự do cho mọi thứ. Bạn có nhiều cơ hội để thắng như mọi người khác.

Những vấn đề này bao giờ cũng làm bận tâm những người có cái gì đó; họ bao giờ cũng ngần ngại. Họ ngần ngại vì có thể nếu họ nói cái gì đó, mọi người có thể bác bỏ họ. Ai biết được? Và người tốt bao giờ cũng ngần ngại; người xấu bao giờ cũng võ đoán, ương ngạnh. Đó là lí do tại sao thế giới bị chiếm phần nhiều bởi người xấu - và người tốt bao giờ cũng đứng bên ngoài chợ, suy nghĩ, 'Làm gì và không làm gì?' Đến lúc họ quyết định, toàn thể thị trường đã đầy với những thứ giả.

Ở phương Tây điều này là vậy, bởi vì bây giờ ở phương Tây cách tiếp cận con người tới con người là không thể được. Bạn phải dùng mọi phương tiện truyền thông. Vào thời Phật điều đó đã hoàn toàn khác - Phật sẽ đi và gặp mọi người mặt đối mặt. Không báo nào tồn tại, không radio, không truyền hình. Nhưng bây giờ để gặp mọi người một cách cá nhân là không thể được, đặc biệt ở phương Tây, chừng nào bạn chưa dùng phương tiện số đông. Và khi bạn dùng phương tiện số đông, tất nhiên, nó có vẻ giống như thiền cũng là món hàng. Bạn phải dùng cùng thuật ngữ, bạn phải dùng dùng ngôn ngữ, bạn phải thuyết phục mọi người theo cùng cách như những người khác thuyết phục về những thứ khác. Nếu bạn nói rằng thiền này là tối thượng trong các cách thiền, nó sẽ có vẻ như thương mại bởi vì có nhiều người đang nói điều này. Họ đang nói về xà phòng rằng: ‘Đây là tối thượng trong xà phòng, đây là tối thượng trong nước hoa!' Có nước hoa mang tên 'cực lạc'. Sớm hay muộn, ai đó sẽ đặt tên cho nước hoa là 'satori', 'samadhi'. Bạn phải dùng cùng thuật ngữ, cùng ngôn ngữ; không có cách khác. Bạn phải dùng cùng phương pháp, nhưng không cái gì sai với điều đó.

Tôi đã từng ở trên núi và tôi đã quay lại bãi chợ. Bạn không thể thấy bầu rượu trong tay tôi sao? Tôi đang ở bãi chợ bây giờ. Bạn phải dũng cảm. Đi và dùng mọi phương tiện có sẵn bây giờ. Bạn không thể làm điều đó như vị Phật, bạn không thể làm điều đó như một Jesus - những ngày đó qua rồi. Nếu bạn cứ làm nó như thế, thế thì sẽ mất hàng triệu năm để lan truyền tin tức. Vào lúc tin tức đạt tới mọi người, sự việc đã là chết rồi. Cho nên trong khi báng ngô nướng vẫn còn tươi, nhanh lên, vươn tới mọi người.

Câu hỏi thứ ba:

Thầy có thể nói cho chúng tôi thêm về mở hội được không? Có thể mở hội khổ được không?

Có thể chứ vì mở hội là thái độ. Ngay cả về khổ bạn cũng có thể lấy thái độ mở hội. Chẳng hạn: bạn buồn - đừng bị đồng nhất với buồn. Trở thành nhân chứng và tận hưởng khoảnh khắc của buồn đi, bởi vì buồn có cái đẹp riêng của nó. Bạn chưa bao giờ quan sát. Bạn bị đồng nhất tới mức bạn chưa bao giờ xuyên thấu vào cái đẹp của khoảnh khắc buồn. Nếu bạn quan sát, bạn sẽ ngạc nhiên bạn đã bỏ lỡ kho báu làm sao. Trông đấy - khi bạn hạnh phúc bạn chưa bao giờ sâu sắc được như khi bạn buồn. Buồn có chiều sâu của nó; hạnh phúc có cái nông cạn về nó. Đi và quan sát người hạnh phúc. Cái gọi là người hạnh phúc, lũ trai và lũ gái ăn chơi - trong câu lạc bộ, trong khách sạn bạn sẽ thấy họ, trong nhà hát - bao giờ cũng mỉm cười và bột phát hạnh phúc. Bạn bao giờ cũng thấy họ nông cạn, hời hợt. Họ không có chiều sâu nào. Hạnh phúc giống như sóng chỉ trên bề mặt; bạn sống cuộc sống nông cạn. Nhưng buồn có chiều sâu của nó. Khi bạn buồn nó không như sóng trên bề mặt, nó giống như chiều rất sâu của Thái bình dương: hàng dặm và hàng dặm tới nó.

Đi vào trong chiều sâu, quan sát nó. Hạnh phúc là ồn ào; buồn có im lặng của nó. Hạnh phúc có thể giống như ngày, buồn giống như đêm. Hạnh phúc có thể giống như ánh sáng, buồn giống như bóng tối. Ánh sáng tới và đi; bóng tối còn lại - nó là vĩnh hằng. Ánh sáng thỉnh thoảng xảy ra; bóng tối bao giờ cũng có đó. Nếu bạn đi vào trong buồn mọi thứ này sẽ được cảm thấy. Đột nhiên bạn sẽ trở nên nhận biết rằng nỗi buồn có đó như một đối thể, bạn đang quan sát và chứng kiến, và đột nhiên bạn bắt đầu cảm thấy hạnh phúc. Nỗi buồn đẹp thế! - đoá hoa của bóng tối, đoá hoa của chiều sâu vĩnh hằng. Giống như vực thẳm không đáy, im lặng thế, âm nhạc thế; không có tiếng ồn chút nào, không rối loạn. Người ta có thể cứ rơi và rơi vào trong nó một cách vô tận, và người ta có thể ra khỏi nó tuyệt đối trẻ lại. Nó là nghỉ ngơi.

Điều đó tuỳ thuộc vào thái độ. Khi bạn trở nên buồn bạn nghĩ rằng cái gì đó xấu đã xảy ra cho bạn. Đó là diễn giải rằng cái gì đó xấu đã xảy ra cho bạn, và thế rồi bạn bắt đầu cố trốn thoát khỏi nó. Bạn chưa bao giờ thiền về nó. Thế rồi bạn muốn đi tới ai đó: tới đám tiệc tùng, tới câu lạc bộ, hay bật tivi hay radio, hay bắt đầu đọc báo - cái gì đó để cho bạn có thể quên đi. Đây là thái độ sai đã được trao cho bạn - rằng buồn là sai. Không cái gì sai với nó. Nó là cực khác trong cuộc sống.

Hạnh phúc là một cực, buồn là cực khác. Phúc lạc là một cực, khổ là cực khác. Sống bao gồm cả hai, và sống là nghi lễ bởi vì cả hai. Sống chỉ có phúc lạc sẽ có chiều rộng, nhưng sẽ không có chiều sâu. Sống chỉ có buồn sẽ có chiều sâu, nhưng sẽ không có chiều rộng. Sống cả buồn và phúc lạc là đa chiều; nó đi vào trong mọi chiều cùng nhau. Quan sát tượng Phật hay thỉnh thoảng nhìn vào mắt tôi và bạn sẽ thấy cả hai cùng nhau - phúc lạc, an bình, và nỗi buồn nữa. Bạn sẽ thấy phúc lạc chứa trong nó nỗi buồn nữa, bởi vì nỗi buồn đó cho nó chiều sâu. Quan sát tượng Phật - phúc lạc, nhưng vẫn buồn. Chính từ 'buồn' cho bạn nghĩa rộng sai - rằng cái gì đó là sai. Đây là diễn giải của bạn.

Với tôi, sống trong tính toàn bộ của nó là tốt. Và khi bạn hiểu sống trong tính toàn bộ của nó, chỉ thế thì bạn mới có thể mở hội; bằng không thì không đâu. Mở hội nghĩa là: bất kì cái gì xảy ra đều không liên quan - tôi sẽ mở hội. Mở hội là không có điều kiện về điều nào đó: ‘Khi nào tôi hạnh phúc thế thì tôi sẽ mở hội,' hay, 'Khi nào tôi bất hạnh tôi sẽ không mở hội.' Mở hội là vô điều kiện; tôi mở hội cuộc sống. Nó đem tới bất hạnh - tốt, tôi mở hội nó. Nó đem tới hạnh phúc - tốt, tôi mở hội nó. Mở hội là thái độ của tôi, vô điều kiện với điều cuộc sống đem tới.

Nhưng vấn đề nảy sinh bởi vì bất kì khi nào tôi dùng lời, những lời đó có nghĩa rộng trong tâm trí bạn. Khi tôi nói 'Mở hội', bạn nghĩ người ta phải hạnh phúc. Làm sao người ta có thể mở hội khi người ta buồn được? Tôi không nói rằng người ta phải hạnh phúc để mở hội. Mở hội là lòng biết ơn với bất kì cái gì cuộc sống trao cho bạn. Bất kì cái gì Thượng đế cho bạn, mở hội là lòng biết ơn; nó là việc biết ơn. Tôi đã nói với bạn và tôi sẽ nói với bạn nữa....

Một nhà huyền môn Sufi rất nghèo, đói, bị hắt hủi, mệt mỏi vì cuộc hành trình. Ông ấy tới một làng trong đêm và làng không chấp nhận ông ấy. Làng này thuộc về những người chính thống, và khi người Mô ha mét giáo chính thống có đó, rất khó thuyết phục họ. Họ thậm chí không cho ông ấy trú ngụ trong thị trấn. Đêm lạnh và ông ấy đói, mệt, run lên vì không đủ quần áo. Ông ấy đang ngồi bên ngoài thị trấn dưới gốc cây. Đệ tử của ông ấy ngồi đó với nỗi buồn lớn lao, thất vọng, thậm chí giận dữ. Và thế rồi ông ấy bắt đầu cầu nguyện và ông ấy nói với Thượng đế, 'Ngài thật tuyệt vời! Ngài bao giờ cũng cho con bất kì cái gì con cần.' Điều này là quá thể. Một đệ tử nói, 'Thầy đợi đã, bây giờ thầy đi quá xa rồi, đặc biệt là đêm nay. Những lời này là giả dối. Chúng tôi đang đói, mệt mỏi, không quần áo, và đêm lạnh đang buông xuống. Có thú hoang khắp xung quanh và chúng ta bị thị trấn hắt hủi, chúng ta không có chỗ trú ngụ. Thầy đang nói cám ơn với Thượng đế để làm gì? Thầy ngụ ý gì khi thầy nói, 'Ngài bao giờ cũng cho con bất kì cái gì con cần?'' Nhà huyền môn nói, 'Đúng, ta lặp lại điều đó lần nữa: Thượng đế cho con bất kì cái gì con cần. Đêm nay con cần nghèo, đêm nay con cần bị hắt hủi, đêm nay con cần bị đói, trong nguy hiểm. Bằng không, tại sao Ngài phải trao điều đó cho con? Nó phải là một nhu cầu. Nó được cần và con phải biết ơn. Ngài chăm lo cho nhu cầu của con hay thế. Ngài thực sự tuyệt vời!' Đây là thái độ không liên quan tới tình huống. Tình huống là không liên quan.

Mở hội, dù hoàn cảnh là bất kì cái gì. Nếu bạn buồn, thế thì mở hội vì bạn buồn. Thử nó đi. Cứ cho nó việc thử và bạn sẽ ngạc nhiên - nó xảy ra. Bạn buồn sao? - bắt đầu nhảy múa bởi vì buồn đẹp thế, đoá hoa im lặng thế của bản thể. Nhảy múa, tận hưởng, và đột nhiên bạn sẽ cảm thấy rằng buồn đang biến mất, khoảnh cách được tạo ra. Dần dần, bạn sẽ quên nỗi buồn và bạn sẽ mở hội. Bạn đã biến đổi năng lượng này.

Đây là điều giả kim thuật là gì: biến đổi kim loại cơ sở hơn thành vàng cao hơn. Buồn, giận, ghen - những kim loại cơ sở có thể được biến đổi thành vàng bởi vì chúng được cấu thành từ cùng các yếu tố như vàng. Không có khác biệt giữa vàng và sắt bởi vì chúng có cùng thành tố, cùng điện tử. Bạn đã bao giờ nghĩ về điều đó chưa, rằng mẩu than và viên kim cương lớn nhất trên thế giới là cùng một thứ? Chúng không có khác biệt gì. Thực ra than bị đất ép hàng triệu năm trở thành kim cương. Chỉ khác biệt về sức ép, nhưng chúng cả hai đều là dio xít các bon, cả hai đều được cấu tạo từ cùng yếu tố.

Chất cơ sở hơn có thể được thay đổi thành chất cao hơn. Không cái gì thiếu trong chất cơ sở hơn. Chỉ việc bố trí lại, hợp thành lại là được cần tới. Đó là toàn thể điều giả kim thuật ngụ ý. Khi bạn buồn, mở hội đi, và bạn đang cho một hợp thành mới cho buồn. Bạn đang mang cái gì đó cho buồn mà sẽ biến đổi nó. Bạn đang mang mở hội cho nó. Giận sao? - có điệu vũ đẹp đi. Lúc ban đầu nó sẽ là giận. Bạn sẽ bắt đầu nhảy múa và điệu vũ sẽ là giận, hung hăng, bạo hành. Dần dần, nó sẽ trở thành ngày càng mềm hơn và mềm hơn, rồi bất thần, bạn sẽ quên đi giận. Năng lượng đã thay đổi trong nhảy múa.

Nhưng khi bạn giận, bạn không thể nghĩ được về nhảy múa. Khi bạn buồn, bạn không thể nghĩ được về ca hát. Sao không làm buồn của bạn thành bài ca? Hát lên, thổi sáo. Lúc ban đầu làn điệu sẽ là buồn, nhưng không có gì sai với làn điệu buồn. Bạn có đọc, thỉnh thoảng vào buổi chiều, khi mọi thứ đều nóng, nóng bỏng, lửa khắp xung quanh, và đột nhiên từ rặng xoài bạn có thể nghe thấy tiếng com chim cu cu bắt đầu hót không? Lúc ban đầu, điệu là buồn. Nó đang gọi người yêu của nó, vào buổi chiều nóng. Mọi thứ đều hừng hực khắp xung quanh, và nó khao khát tình yêu. Một điệu rất buồn, nhưng hay. Dần dần điệu buồn đổi thành điệu hạnh phúc. Tình yêu bắt đầu đáp ứng từ rặng xoài khác. Bây giờ trời không còn là chiều nóng bức nữa; mọi thứ đang mát dần trong tim. Bây giờ điệu khác rồi. Khi người yêu đáp ứng, mọi thứ đã thay đổi. Nó là thay đổi giả kim thuật.

Bạn buồn sao? - bắt đầu hát, cầu nguyện, nhảy múa đi. Bất kì cái gì bạn có thể làm, làm đi, và dần dần, kim loại cơ sở hơn được đổi thành kim loại cao hơn - vàng. Một khi bạn biết chìa khoá, cuộc sống của bạn sẽ không bao giờ còn như cũ nữa. Bạn có thể mở khoá bất kì cánh cửa nào. Và đây là chìa khoá chủ: mở hội mọi thứ.

Tôi đã nghe nói về ba nhà huyền môn Trung Quốc. Không ai biết tên họ. Họ đã nổi tiếng là 'Ba thánh cười', bởi vì họ chưa bao giờ làm bất kì cái gì khác; họ đơn giản cười. Họ đi từ thị trấn nọ sang thị trấn kia, cười. Họ sẽ đứng ở bãi chợ và cười rung cả bụng thật sảng khoái. Cả bãi chợ sẽ bu lấy họ. Mọi người sẽ tới, các cửa hàng sẽ đóng cửa và khách hàng sẽ quên họ đến vì cái gì. Ba người này thực sự hay - cười và bụng của họ rung như sóng. Và thế rồi điều đó sẽ trở thành lây nhiễm và những người khác sẽ bắt đầu cười. Thế rồi cả bãi chợ cùng cười. Họ đã thay đổi phẩm chất của chợ. Và nếu ai đó nói, 'Nói điều gì đó cho chúng tôi đi,' họ sẽ nói, 'Chúng tôi không có gì để nói cả. Chúng tôi đơn giản cười và thay đổi phẩm chất.' Khi mà chỉ vài khoảnh khắc trước, nó còn là chỗ xấu xí nơi mọi người chỉ nghĩ về tiền - khao khát về tiền, tham lam, tiền là môi trường duy nhất xung quanh - đột nhiên ba người điên này tới và họ cười, và làm thay đổi phẩm chất của toàn thể bãi chợ. Bây giờ không ai là khách hàng. Bây giờ họ đã quên mất rằng họ đã tới để mua và bán. Không ai bận tâm về tham lam. Họ đã cười và họ nhảy múa quanh ba người điên này. Trong vài giây một thế giới mới mở ra.

Họ đi khắp Trung Quốc, từ chỗ nọ sang chỗ kia, từ làng nọ sang làng kia, chỉ giúp mọi người cười. Người buồn, người giận, người tham, người ghen: tất cả họ đều bắt đầu cười cùng ba người này. và nhiều người đã cảm thấy chìa khoá - bạn có thể biến đổi.

Thế rồi, trong một làng chuyện xảy ra là một trong ba người chết đi. Dân làng tụ tập lại và họ nói, 'Bây giờ sẽ có rắc rối đây. Bây giờ chúng tôi phải xem họ cười thế nào. Bạn của họ đã chết; họ phải khóc chứ.' Nhưng khi họ tới, hai người kia đang nhảy múa, cười và mở hội cái chết. Dân làng nói, 'Bây giờ điều này là quá thể. Điều này là vô lễ. Khi một người chết điều báng bổ là cười và nhảy múa.' Họ nói, 'Các ông không biết điều đã xảy ra! Cả ba chúng tôi bao giờ cũng nghĩ về ai sẽ chết trước. Người này đã thắng; chúng tôi thua. Toàn thể cuộc sống chúng tôi đã cười cùng ông ấy. Làm sao chúng tôi có thể cho ông ấy lời vĩnh biệt cuối cùng bằng cái gì khác được? - chúng tôi phải cười thôi, chúng tôi phải tận hưởng, chúng tôi phải mở hội. Đây là lời vĩnh biệt duy nhất có thể có cho người đã cười cả đời mình. Và nếu chúng tôi không cười, ông ấy sẽ cười chúng tôi và ông ấy sẽ nghĩ, 'Các ông ngu lắm! Vậy các ông đã rơi lần nữa vào bẫy sao?' Chúng tôi không thấy rằng ông ấy chết. Làm sao tiếng cười có thể chết được, làm sao sống có thể chết được?'

Tiếng cười là vĩnh hằng, sống là vĩnh hằng, mở hội liên tục. Diễn viên thay đổi nhưng vở kịch tiếp tục. Sóng thay đổi nhưng đại dương tiếp tục. Bạn cười, bạn thay đổi và ai đó khác cười, nhưng tiếng cười tiếp tục. Bạn mở hội, ai đó khác mở hội, nhưng việc mở hội tiếp tục. Sự tồn tại là liên tục, nó là bình chứa. Không có một lỗ hổng một khoảnh khắc nào trong nó. Nhưng dân làng không thể hiểu được và họ không thể tham gia vào tiếng cười hôm đó.

Thế rồi cái xác được đem đi thiêu, và dân làng nói, 'Chúng tôi sẽ cho ông ấy tắm như nghi lễ mô tả.' Nhưng hai người bạn nói, 'Không, bạn tôi đã nói, 'Đừng thực hiện bất kì nghi lễ nào và đừng thay quần áo của tôi và đừng cho tôi tắm. Các bạn cứ để tôi như tôi vậy lên dàn hoả thiêu.' Cho nên chúng tôi phải tuân theo chỉ dẫn của ông ấy.'

Và thế rồi, đột nhiên, có việc xảy ra lớn lao. Khi cái xác được đưa vào lửa, ông già đó đã giở thủ đoạn cuối cùng. Ông ấy đã giấu nhiều pháo hoa dưới quần ào, và đột nhiên có diwali, màn pháo hoa! Thế rồi cả làng bắt đầu cười. Hai người bạn điên nhảy múa, thế rồi cả làng nhảy múa. Nó không phải là việc chết, nó là cuộc sống mới.

Không cái chết nào là chết cả, vì mọi cái chết đều mở ra cánh cửa mới - nó là chỗ bắt đầu. Không có chấm dứt cho sống, bao giờ cũng có bắt đầu, việc phục sinh.

Nếu bạn thay đổi buồn của bạn sang mở hội, thế thì bạn cũng sẽ có khả năng thay đổi cái chết của bạn thành phục sinh. Cho nên học nghệ thuật này trong khi vẫn còn có thời gian. Đừng để chết tới trước khi bạn đã học được giả kim thuật bí mật về thay đổi kim loại cơ sở thành kim loại cao hơn. Bởi vì nếu bạn có thể thay đổi buồn, bạn có thể thay đổi chết. Nếu bạn có thể mở hội một cách vô điều kiện, khi cái chết tới bạn sẽ có khả năng cười, bạn sẽ có khả năng mở hội, bạn sẽ đi hạnh phúc. Và khi bạn có thể mở hội, chết không thể giết được bạn. Thay vì thế, ngược lại bạn đã giết cái chết. Nhưng bắt đầu nó đi, cho nó việc thử. Không có gì để mất. Nhưng mọi người ngu xuẩn tới mức ngay cả khi không có gì để mất, họ vẫn không cho nó việc thử. Cái gì có đó để mất?

Nếu bạn buồn, thế thì tôi nói mở hội, nhảy múa, ca hát. Bạn sẽ mất cái gì? Nhiều nhất, buồn sẽ bị mất, không cái gì khác. Nhưng bạn nghĩ điều đó là không thể được. Và chính ý nghĩ rằng nó là không thể được sẽ không cho phép bạn cho nó việc thử. Và tôi nói đó là một trong những điều dễ dàng nhất trên thế giới, bởi vì năng lượng là trung lập. Cùng năng lượng này trở thành buồn; cùng năng lượng này trở thành giận; cùng năng lượng này trở thành dâm dục; cùng năng lượng này trở thành từ bi; cùng năng lượng này trở thành thiền. Năng lượng là một. Bạn không có nhiều kiểu năng lượng. Bạn không có nhiều túi năng lượng tách rời nơi năng lượng này được dán nhãn 'buồn' và năng lượng này được dán nhãn 'hạnh phúc'. Năng lượng không phải là lỗ tổ chim, chúng không bị tách rời. Không tồn tại ngăn kín trong bạn. Bạn đơm giản là một. Năng lượng một này trở thành buồn, năng lượng một này trở thành giận. Điều đó là tuỳ ở bạn.

Người ta phải học bí mật này, nghệ thuật của cách biến đổi năng lượng. Bạn đơn giản cho chiều hướng và cùng năng lượng bắt đầu chuyển động. Và khi có khả năng biến đổi giận thành phúc lạc, tham thành từ bi, ghen thành yêu... bạn không biết cái bạn đang mất. Bạn không biết cái bạn đang bỏ lỡ. Bạn đang bỏ lỡ toàn bộ vấn đề của việc ở đây trong vũ trụ này. Cho nó việc thử đi.

Câu hỏi thứ tư:

Đã nghe thầy nói liên tục từ hai năm nay, tôi thấy rằng thầy gần như mâu thuẫn với mọi phát biểu thầy đưa ra. Thực sự có cái gì người ta có thể làm ngoại trừ quan sát và chờ đợi không?

Vâng, tôi mâu thuẫn cho mọi phát biểu riêng, mọi lời riêng mà tôi thốt ra. Tôi không có triết học để dạy, thay vì thế, tôi có sự tồn tại để chỉ dẫn. Không học thuyết nào được dạy cho bạn ở đây. Không giáo điều nào được trao cho bạn ở đây. Tôi không là triết gia. Tôi mâu thuẫn như bản thân sự tồn tại. Tôi không có chọn lựa nào. Sự tồn tại là mâu thuẫn: nó chứa đêm và ngày, hè và đông, quỉ và điều thiêng liêng - nó chứa tất cả. Và tôi không còn nữa. Nhiều nhất, tôi chỉ là cửa sổ tới sự tồn tại. Tôi phải mâu thuẫn. Và nếu bạn cứ nghĩ về điều tôi nói, bạn sẽ trong lẫn lộn ngày càng lớn hơn mọi ngày. Đừng chú ý nhiều tới điều tôi nói, để chú ý của bạn vào điều tôi là.

Phát biểu của tôi có thể mâu thuẫn - chúng là vậy. Nếu bạn không thấy mâu thuẫn chính bởi vì bạn yêu tôi. Chúng là mâu thuẫn, nhưng tôi không mâu thuẫn. Chúng cả hai đều tồn tại trong tôi, nhưng không có không hoà hợp nào trong tôi. Đó là điều bạn phải chú ý tới, đó là điều bạn phải thấy. Tồn tại hài hoà sâu trong tôi; tôi không trong xung đột. Nếu có xung đột thế thì tôi chắc đã tuyệt đối phát điên. Với nhiều mâu thuẫn thế, làm sao người ta có thể mang nổi, làm sao người ta có thể sống, thở được?

Chúng không tạo ra bất hoà nào trong tôi. Mọi thứ đều hài hoà. Thay vì thế, ngược lại, chúng giúp cho sự hài hoà, chúng làm cho hài hoà phong phú thêm. Nếu tôi mà là con người của một nốt thôi, chỉ nhắc lại cùng một nốt lặp đi lặp lại, tôi chắc sẽ nhất quán. Nếu bạn muốn có con người nhất quán, tuyệt đối nhất quán, đi tới J. Krishnamurti đi. Ông ấy tuyệt đối nhất quán. Trong bốn mươi năm ông ấy đã không mâu thuẫn với bản thân mình cho dù một lần. Nhưng tôi thấy đó là lí do tại sao nhiều tính phong phú bị mất đi, nhiều tính phong phú mà cuộc sống có, bị mất đi. Ông ấy logic; tôi phi logic. Ông ấy giống như khu vườn: mọi thứ đều nhất quán, được trồng trọt, logic, hợp lí. Tôi thích rừng hoang: không cái gì được trồng. Nếu bạn theo logic quá nhiều, thế thì tốt hơn cả là chọn Krishnamurti hơn là tôi. Nhưng nếu bạn có bất kì tình cảm nào với cái hoang dã, với rừng hoang, chỉ thế thì bạn sẽ có khả năng được hài hoà với tôi. Tôi mở ra cho bạn mọi điều cuộc sống có. Tôi không chọn nói cái gì, tôi không chọn cái gì cần được dạy - tôi không có chọn lựa. Tôi đơn giản nói bất kì cái gì xảy ra trong khoảnh khắc đó. Tôi không biết cái gì sẽ là câu nói tiếp. Bất kì cái gì, tôi sẽ khẳng định nó. Tôi không có hình mẫu được lập sẵn. Tôi là không nhất quán như cuộc sống vậy. Và toàn thể vấn đề về không nhất quán là tới mức bạn không níu bám lấy bất kì tín điều nào. Nếu tôi nhất quán, bạn sẽ níu bám.

Có những tín đồ của Krishnamurti; họ níu bám lấy lời của ông ấy như tín điều. Tôi đã thấy những người rất thông minh, những người rất, rất thông minh đã từng nghe ông ấy trong ba mươi hay bốn mươi năm. Họ đến tôi và họ nói, 'Chẳng cái gì đã xảy ra. Chúng tôi đã nghe Krishnamurti, và bất kì cái gì ông ấy nói cũng đều cảm thấy đúng, dường như là phải, đích xác là điều đúng, nhưng thế rồi chẳng cái gì xảy ra. Về mặt trí tuệ chúng tôi hiểu ông ấy, nhưng chẳng cái gì xảy ra.' Tôi bảo họ, 'Nếu các ông đã từng nghe ông ấy trong bốn mươi năm và về mặt trí tuệ các ông cảm thấy ông ấy đúng nhưng không cái gì xảy ra, thế thì bỏ trí tuệ đó đi và tới tôi. Ở cùng với người tuyệt đối bất hợp lí. Nếu qua lí trí không cái gì đã xảy ra, may ra nó có thể xảy ra qua 'phi lí trí'. Ngay lập tức họ nói, 'Nhưng ông mâu thuẫn bỏ xừ! Lúc ông nói điều này, lúc ông nói điều nọ, và chúng tôi chẳng biết đâu mà lần.'

Tôi không thực sự muốn bạn làm cái gì đó, tôi muốn bạn hiện hữu. Tôi không muốn làm bạn thành người trí thức. Họ quá nhiều; thế giới đầy họ và họ sống cuộc sống rất khổ. Bạn không thể tìm được nhiều người khổ hơn những người trí thức. Họ tự tử thậm chí ngay khi họ sống. Họ sống cuộc sống tự tử, vô nghĩa. Nghĩa là ở cái bất hợp lí, chính thơ ca của cuộc sống là mâu thuẫn. Không cái gì có thể được làm về nó. Nó là bản tính của cuộc sống, cách thức sự tồn tại là vậy.

Tôi không ở đây để truyền bá cho bạn quan điểm nào đó. Đó là lí do tại sao tôi có thể nói về Krishnamurti cho bạn. Ông ấy cũng đúng, nhưng chỉ với một quan điểm của việc là đúng. Tôi nói với bạn về Gurdjieff: ông ấy cũng đúng, nhưng chỉ với một quan điểm của việc là đúng. Và họ là mâu thuẫn: Gurdjieff tin vào phương pháp, vào nhóm, trường phái, kĩ thuật, đào tạo, kỉ luật, kỉ luật rất nghiêm khắc; Krishnamurti tin vào không phương pháp, không thiền, không nhóm, không thầy, không tính đệ tử. Tôi nói với bạn rằng cả hai đều đúng, nhưng cả hai chỉ là đúng bộ phận. Cùng nhau họ trở thành toàn thể.

Cuộc sống là bao la tới mức cả Krishnamurti lẫn Gurdjieff đều không thể điều chỉnh theo nó được. Cuộc sống là bao la tới mức không ai có thể vét cạn được nó. Mọi quan điểm đều có thể ở trong nó, ngay cả quan điểm đối lập, và họ cũng đúng. Có những người đã đạt tới qua phương pháp, qua thầy; và có những người đã đạt tới mà không có thầy, không có phương pháp. Có những người bị cản trở bởi thầy và phương pháp, và có những người bị cản trở bởi giáo huấn rằng không cần thầy và không cần thiền, không cần phương pháp luận. Có nhiều kiểu người thế, và điều đó là tốt. Có đa dạng. Cho nên không một học thuyết nào có thể là đúng. Nó có thể đúng cho vài người, nhưng cho những người khác nó sẽ là không đúng.

Đó là lí do tại sao nhiều học thuyết thế tồn tại trên thế giới. Phật tồn tại, Jesus tồn tại, Mohammed tồn tại: những người khác biệt toàn bộ thế, và tất cả đều đúng.

Tôi đang thử một thực nghiệm tuyệt đối mới: đem tất cả các bạn lại. Điều này trong bản thân nó sẽ là kỉ luật cho bạn - nó là vậy. Nếu bạn đã từng lắng nghe tôi trong nhiều năm, nó đã là kỉ luật. Nó đã từng là thiền. Tôi cho bạn một quan điểm: tôi sẽ nói chuyện về Patanjali. Tôi sẽ cho bạn một quan điểm và bạn sẽ tạo ra một cấu trúc trong bạn. Ngày hôm sau tôi sẽ bắt đầu nói về Tilopa và tôi sẽ phá huỷ cấu trúc này. Điều đó là đau đớn cho bạn vì bạn bắt đầu níu bám. Khi bạn làm ra cấu trúc, bạn bắt đầu níu bám lấy nó. Khoảnh khắc tôi thấy rằng bạn đã bắt đầu níu bám lấy lí thuyết, lập tức tôi phải đem cái đối lập vào để phá huỷ chúng. Nhiều lần bạn sẽ xây nhà, và nhiều lần tôi sẽ phá nó. Nhiều lần bạn sẽ cảm thấy rằng trật tự đã xảy ra, và tôi sẽ lại tạo ra mất trật tự. Vấn đề là gì? Vấn đề là ở chỗ một ngày nào đó bạn sẽ trở nên nhận biết; bạn sẽ nghe tôi nhưng bạn sẽ không tạo ra trật tự, bạn sẽ không tạo ra cấu trúc. Bởi vì bất kì cái gì phỏng có ích gì nếu tôi cứ phá huỷ nó đi vào ngày hôm sau? Bạn sẽ đơn giản nghe tôi mà không níu bám nào vào lời, lí thuyết, hay các tín điều. Ngày bạn có thể nghe tôi mà không tạo ra cấu trúc bên trong bản thân bạn và tôi thấy rằng bạn đã nghe tôi và có trống rỗng, tôi đã làm việc này.

Nghe tôi trong nhiều năm sẽ đem bạn chung cuộc tới nó. Bạn sẽ phải đi tới nó, bởi vì vấn đề là gì? Bạn bắt đầu đem trật tự, kĩ thuật; đến lúc nó sẵn sàng, tôi tới và phá huỷ nó.

Có câu chuyện Tây Tạng về Marpa. Thầy của ông ấy bảo ông ấy làm ngôi nhà, một mình, không có giúp đỡ của ai. Khó đem đá và gạch từ làng lên tu viện. Khoảng cách từ bẩy tới tám kilomet. Marpa mang mọi thứ một mình; điều đó phải được làm. Và đó là ngôi nhà ba tầng, lớn nhất có thể có ở Tây Tạng vào thời đó. Ông ấy đã làm việc vất vả, cả ngày và đêm. Một mình ông ấy phải làm mọi thứ. Nhiều năm trôi qua, ngôi nhà đã sẵn sàng, và Marpa quay về hạnh phúc. Ông ấy cúi mình dưới chân thầy và nói, 'Nhà đã xong.' Thầy nói, 'Bây giờ đốt nó đi.' Marpa đi và đốt ngôi nhà. Cả đêm và cả ngày hôm sau ngôi nhày cháy tiêu. Đến tối chẳng cái gì còn lại. Marpa đi, cúi mình và nói, 'Như thầy đã ra lệnh, ngôi nhà đã được đốt xong.' Thầy nhìn ông ấy và nói, 'Bắt đầu từ sáng mai làm lại. Ngôi nhà mới phải được xây dựng.' Và chuyện kể rằng điều đó đã xảy ra bẩy lần. Marpa trở nên già, chỉ làm cùng một việc lặp đi lặp lại. Ông ấy sẽ xây nhà - và ông ấy trở nên rất, rất hiệu quả, dần dần. Ông ấy bắt đầu xây nhà sớm hơn, mất ít thời gian hơn. Mọi lần nhà làm xong, thầy lại nói, 'Đốt nó đi!' Khi ngôi nhà bị đốt tới lần thứ bẩy, thầy nói, 'Bây giờ không cần nữa.'

Đây là chuyện ngụ ngôn. Nó có thể đã không xảy ra, nhưng đây là điều tôi đang làm cho bạn. Khoảnh khắc bạn nghe tôi bạn bắt đầu tạo ra ngôi nhà bên trong: cấu trúc của các lí thuyết, toàn thể cấu thành, triết lí sống, tín điều để theo, bản kế hoạch tổng thể. Khoảnh khắc tôi thấy rằng ngôi nhà sẵn sàng tôi bắt đầu phá huỷ nó. Và điều này tôi sẽ làm bẩy lần, và nếu cần, bẩy mươi lần. Tôi đợi khoảnh khắc khi bạn lắng nghe và bạn sẽ không thu thập lời nói. Bạn sẽ lắng nghe, nhưng bạn bạn sẽ nghe tôi, không phải điều tôi nói. Bạn sẽ nghe theo nội dung, không phải bình chứa; không phải lời mà thông điệp vô lời. Dần dần, điều này sẽ xảy ra. Bạn có thể mang việc xây nhà được bao lâu khi biết rõ ràng nó sẽ bị phá huỷ? Đó là nghĩa của mọi mâu thuẫn của tôi. Ngay cả Krishnamurti, người nói rằng không lí thuyết nào được cần, đã tạo ra lí thuyết trong mọi người, bởi vì ông ấy không mâu thuẫn. Ông ấy đã tạo ra lí thuyết bắt rễ sâu trong mọi người. Tôi đã thấy nhiều kiểu người, nhưng không cái gì giống như tín đồ của Krishnamurti. Họ níu bám, họ tuyệt đối níu bám, bởi vì người này nhất quán thế. Trong bốn mươi năm ông ấy đã nói cùng một điều, lặp đi lặp lại. Các tín đồ đã làm các nhà chọc trời. Trong bốn mươi năm, liên tục, ngày tiếp ngày, họ cứ xây dựng mãi lên.

Tôi sẽ không cho phép bạn làm điều này. Tôi muốn bạn tuyệt đối trống rỗng lời. Đây là toàn thể chủ định của việc nói của tôi với bạn. Một ngày nào đó bạn sẽ nhận ra rằng tôi đang nói và bạn không tạo ra cấu trúc. Biết rõ rằng tôi sẽ phủ nhận bất kì cái gì tôi nói, bạn không níu bám. Nếu bạn không níu bám, nếu bạn vẫn còn trống rỗng, bạn sẽ có khả năng nghe tôi, không phải điều tôi nói. Và đó là khác biệt toàn bộ, lắng nghe hiện hữu mà tôi đang là, lắng nghe sự tồn tại đang xảy ra ngay bây giờ, trong khoảnh khắc này.

Tôi chỉ là cửa sổ: bạn có thể nhìn qua tôi và cõi bên kia mở ra. Đừng nhìn vào cửa sổ, nhìn qua nó đi. Đừng nhìn vào khung cửa sổ. Mọi lời của tôi đều là khung: nhìn qua chúng đi. Quên lời và khung đi... và cõi bên kia, bầu trời có đó. Nếu bạn níu bám lấy khung, làm sao, làm sao bạn sẽ tung cánh? Đó là lí do tại sao tôi cứ phá huỷ lời, để cho bạn không níu bám lấy cái khung. Bạn phải tung cánh; bạn phải đi qua tôi, nhưng bạn phải đi xa khỏi tôi. Bạn phải đi qua tôi nhưng bạn phải quên tôi hoàn toàn. Bạn phải đi qua tôi, nhưng bạn cần không nhìn lại sau. Bầu trời bao la có đó. Tôi cho bạn chỉ hương vị của cái bao la đó khi tôi mâu thuẫn. Sẽ rất dễ dàng hơn nhiều cho bạn nếu như tôi là con người nhất quán nói cùng một điều lặp đi lặp lại, ước định bạn theo cùng lí thuyết lặp đi lặp lại. Bạn sẽ hạnh phúc mênh mông hơn, nhưng hạnh phúc đó sẽ là ngu xuẩn bởi vì thế thì bạn sẽ không bao giờ sẵn sàng tung cánh trong bầu trời.

Tôi sẽ không cho phép bạn níu bám lấy cái khung; tôi sẽ cứ phá huỷ cái khung. Đây là cách tôi đẩy bạn tới cái không biết. Mọi lời đều từ cái biết và mọi lí thuyết đều từ cái biết. Chân lí là không được biết, và chân lí không thể được nói ra. Và bất kì cái gì có thể được nói ra đều không thể là thực.

Mục lục chính