Chương 06: Bắt đầu của đường mới
Chương 06: Bắt đầu của đường mới
Câu hỏi thứ nhất:
Osho ơi,
Thầy có nhận chỉ dẫn từ bất kì thầy của các thầy nào không?
Tôi không đi trên bất kì con đường cổ điển nào, cho nên vài điều phải được hiểu. Tôi không giống Mahavira, người là chỗ cuối của chuỗi dài hai mươi bốn tirthankaras - ông ấy là người thứ hai mươi bốn. Trong quá khứ, hai mươi ba người đã trở thành thầy của các thầy, thượng đế, trên cùng một con đường, cùng một phương pháp, cùng cách sống, cùng kĩ thuật.
Người đầu tiên là Rishabh và người cuối cùng là Mahavira. Rishabh không có thân thể trong quá khứ để nhìn. Tôi không giống Mahavira mà giống Rishabh. Tôi là bắt đầu của một truyền thống, không phải là kết thúc. Nhiều người nữa sẽ tới trên cùng con đường này. Cho nên tôi không thể nhìn vào bất kì ai để lấy chỉ dẫn; điều đó là không thể được. Truyền thống được sinh ra và thế rồi truyền thống chết đi, cũng như người được sinh ra và người chết đi. Tôi là bắt đầu, không là kết thúc. Khi ai đó là ở giữa của một chuỗi hay ở cuối, người đó nhận chỉ dẫn từ thầy của các thầy.
Lí do tại sao tôi không ở trên bất kì con đường nào? Tôi đã làm việc với nhiều thầy, nhưng tôi chưa bao giờ là đệ tử. Tôi là người lang thang, lang thang qua nhiều kiếp, bắt chéo qua nhiều tín ngưỡng, ở cùng nhiều nhóm, trường phái, phương pháp, nhưng chưa bao giờ thuộc vào bất kì ai. Tôi đã được đón nhận với tình yêu, nhưng tôi chưa bao giờ là một phần - nhiều nhất chỉ là khách, ở lại qua đêm. Đó là lí do tại sao tôi đã học được nhiều thế. Bạn không thể học được nhiều thế trên một con đường; điều đó là không thể được.
Nếu bạn đi trên một con đường, bạn biết mọi thứ về nó nhưng chẳng biết gì về bất kì cái gì khác. Toàn thể bản thể bạn bị hấp thu vào trong nó. Điều đó đã không phải là cách thức của tôi. Tôi đã từng giống như con ong bay từ hoa này sang hoa khác, thu thập nhiều hương thơm. Đó là lí do tại sao tôi có thể thoải mái với Thiền, có thể thoải mái với Jesus, có thể thoải mái với người Do Thái, có thể thoải mái với người Mô ha mét giáo, có thể thoải mái với Patanjali - những con đường đa dạng, đôi khi đối lập ngược hẳn nhau.
Nhưng với tôi, hài hoà ẩn kín tồn tại. Đó là lí do tại sao những người theo một con đường không có khả năng hiểu tôi. Họ đơn giản bị cản trở, hoang mang. Họ biết một logic đặc biệt, một hình mẫu đặc biệt. Nếu sự việc khớp với hình mẫu của họ, nó là đúng. Nếu nó không khớp, nó là sai. Họ có tiêu chí rất giới hạn. Với tôi không tiêu chí nào tồn tại. Bởi vì tôi đã từng ở với nhiều hình mẫu thế tôi có thể dễ dàng ở bất kì chỗ nào. Không ai là xa lạ với tôi và tôi không là người lạ với bất kì ai. Nhưng điều này tạo ra vấn đề. Tôi không là người lạ với bất kì ai, nhưng mọi người trở thành người lạ với tôi - điều này phải là như vậy.
Nếu bạn không thuộc về giáo phái nào, thế thì mọi người nghĩ bạn dường như là kẻ thù. Người Hindu sẽ chống lại tôi, người Ki tô giáo sẽ chống lại tôi, người Do Thái sẽ chống lại tôi, người Jaina sẽ chống lại tôi - và tôi không chống lại ai cả. Bởi vì họ không thể tìm được hình mẫu của họ trong tôi, họ sẽ chống lại tôi.
Và tôi không nói về một hình mẫu, mà nói về hình mẫu sâu hơn cái ôm giữ mọi hình mẫu. Có hình mẫu này, hình mẫu khác, hình mẫu khác nữa, cả triệu hình mẫu. Thế thì mọi hình mẫu đều được giữ bởi cái gì đó nền tảng mà là hình mẫu của các hình mẫu - sự hài hoà ẩn kín. Chúng không thể nhìn vào nó, nhưng chúng không có lỗi. Khi bạn sống cùng truyền thống nào đó, triết lí nào đó, cách nhìn nào đó vào mọi thứ, bạn trở nên được hoà điệu với nó.
Theo một cách nào đó, tôi chưa bao giờ hoà điệu với bất kì ai - không nhiều tới mức tôi có thể đã trở thành một phần của họ. Theo một nghĩa nào đó, điều đó là không may, nhưng theo nghĩa khác điều đó chứng tỏ là phúc lành. Nhiều người đã làm việc với tôi đã đạt tới giải thoát trước tôi. Đó đã là không may cho tôi. Tôi đã tụt lại và tụt lại đằng sau bởi vì tôi chưa bao giờ làm việc toàn bộ với bất kì cái gì, cứ chuyển hết con đường nọ sang con đường kia.
Nhiều người đã đạt tới, những người bắt đầu cùng tôi. Thậm chí vài người đã bắt đầu sau tôi cũng đã đạt tới trước tôi. Đây là không may, nhưng theo một nghĩa khác đây đã là phúc lành vì tôi biết mọi nhà. Tôi có thể không thuộc vào bất kì nhà nào, nhưng tôi ở nhà mọi nơi. Đó là lí do tại sao tôi đã không có thầy của các thầy - tôi chưa bao giờ là đệ tử. Được chỉ đạo bởi thầy của các thầy, bạn phải là đệ tử của thầy nào đó. Thế thì bạn có thể được chỉ đạo. Thế thì bạn biết ngôn ngữ. Cho nên tôi không bị chỉ đạo bởi bất kì ai nhưng đã được nhiều người giúp. Khác biệt này phải được hiểu: tôi không được chỉ đạo, tôi không nhận bất kì mệnh lệnh nào, “Làm cái này hay không làm cái nọ,” nhưng tôi được nhiều người giúp.
Người Jaina có thể không cảm thấy rằng tôi thuộc vào họ, nhưng Mahavira cảm thấy, bởi vì ít nhất ông ấy có thể thấy được hình mẫu của các hình mẫu. Các tín đồ của Jesus có thể không có khả năng hiểu tôi, nhưng Jesus có thể hiểu được. Cho nên tôi được giúp bởi nhiều người. Đó là lí do tại sao nhiều người đang tới tôi từ những nguồn khác nhau. Bạn không thể tìm được sự tụ hội như thế ở bất kì đâu trên thế gian này vào lúc này. Người Do Thái có đó, người Ki tô giáo có đó, người Mô ha mét giáo có đó, người Hindu, người Jaina, Phật tử, từ khắp trên thế giới. Và nhiều, nhiều người nữa sẽ tới sớm thôi.
Đó là giúp đỡ từ nhiều thầy. Họ biết tôi có thể có ích cho đệ tử của họ; họ sẽ phái nhiều người nữa - nhưng không chỉ dẫn, bởi vì tôi chưa bao giờ nhận chỉ dẫn từ bất kì thầy nào như một đệ tử. Bây giờ cũng không có nhu cầu. Chỉ là sự giúp đỡ, và điều đó là tốt hơn - tôi cảm thấy tự do hơn. Không ai có thể tự do thế như tôi vậy.
Nếu bạn nhận chỉ dẫn từ Mahavira, bạn không thể được tự do như tôi đây. Người Jaina phải vẫn còn là người Jaina; người đó phải cứ nói chống lại Phật giáo, chống lại Hindu giáo. Người đó phải vậy, bởi vì đó là cuộc chiến của nhiều hình mẫu và tín ngưỡng, và tín ngưỡng phải tranh đấu nếu họ muốn sống còn. Và vì các đệ tử họ phải tranh cãi; họ phải nói, “Điều đó là sai,” bởi vì chỉ thế thì đệ tử mới có thể thể cảm thấy, “Điều này là đúng.” Chống lại cái sai, đệ tử cảm thấy cái gì là đúng.
Với tôi bạn sẽ bị lúng túng. Nếu bạn chỉ ở đây với trí tuệ của bạn, bạn sẽ bị lẫn lộn. Bạn sẽ phát rồ; bởi vì khoảnh khắc này tôi nói cái gì đó và khoảnh khắc tiếp tôi mâu thuẫn lại nó; bởi vì khoảnh khắc này tôi nói về tín ngưỡng này, khoảnh khắc khác tôi nói về tín ngưỡng khác. Đôi khi tôi không nói về tín ngưỡng nào; tôi nói về tôi. Thế thì bạn không thể tìm được nó ở bất kì đâu trong bất kì kinh sách nào.
Nhưng tôi được giúp đỡ, và sự giúp đỡ là hay vì tôi không được giả định phải theo nó. Tôi không bị buộc phải theo nó. Điều đó là tuỳ tôi. Giúp đỡ được cho vô điều kiện. Nếu tôi cảm thấy thích làm nó, tôi sẽ làm nó; nếu tôi không cảm thấy thích, tôi sẽ không làm nó. Tôi không có nghĩa vụ với bất kì ai.
Nhưng nếu bạn trở nên chứng ngộ ngày nào đó, thế thì bạn có thể nhận được. Nếu tôi không trong thân thể, thế thì bạn có thể nhận được chỉ dẫn từ tôi. Điều này bao giờ cũng xảy ra cho người đầu tiên khi tín ngưỡng bắt đầu. Nó là việc bắt đầu, việc sinh, bạn ở gần quá trình sinh và điều đó là đẹp nhất khi cái gì đó được sinh ra, bởi vì nó là sống động nhất. Dần dần, khi đứa trẻ lớn lên, đứa trẻ tới ngày càng gần hơn với cái chết. Tín ngưỡng là tươi mát nhất khi nó được sinh ra. Nó có cái đẹp riêng của nó - không so sánh được, duy nhất.
Những người nghe theo Rishabh, tirthankara đầu tiên của người Jaina, có phẩm chất khác. Khi họ nghe Mahavira, tín ngưỡng này đã hàng nghìn tuổi. Nó đang trên bờ miệng chết đi. Với Mahavira nó chết.
Khi không còn thầy nào được sinh ra trong một tín ngưỡng, tín ngưỡng này chết. Điều đó nghĩa là tín ngưỡng này không còn phát triển. Người Jaina đã đóng lại. Với người thứ hai mươi bốn họ nói, “Bây giờ, không thêm thầy nữa, không thêm tirthankaras.” Ở cùng với Nanak là hay, vì cái gì đó mới đang tới từ bụng mẹ - bụng mẹ của vũ trụ. Cũng như bạn quan sát đứa trẻ được sinh ra, một điều bí ẩn, sự xuyên thấy không biết vào cái đã biết, vô thân thể trở thành được hiện thân, nó là tươi mát như giọt sương. Chẳng mấy chốc mọi thứ sẽ bị bao phủ bằng bụi. Chẳng mấy chốc, khi thời gian qua đi, mọi sự sẽ trở thành cũ.
Nhưng vào lúc guru thứ mười của người Sikhs, thầy thứ mười, mọi sự trở thành chết. Thế thì họ đóng dòng truyền thừa này và họ nói, “Bây giờ không thêm thầy nữa. Bây giờ bản thân kinh sách sẽ là thầy.” Đó là lí do tại sao họ gọi kinh sách của họ là Guru Granth, kinh sách thầy. Bây giờ không còn người nào sẽ có đó; chỉ kinh sách chết sẽ là thầy bây giờ. Và khi kinh sách là chết, nó là vô tích sự - không chỉ vô tích sự: nó còn độc hại. Đừng cho phép cái gì chết trong thân thể bạn. Nó sẽ tạo ra chất độc; nó sẽ phá huỷ toàn thể hệ thống của bạn.
Ở đây, cái gì đó mới được sinh ra, sự bắt đầu. Nó tươi mát, nhưng đó là lí do tại sao nó cũng rất khó thấy. Bởi vì nếu bạn đi tới Gangotri, cội nguồn của sông Hằng, nó nhỏ tí xíu thế ở đó - tươi mát, tất nhiên. Chưa bao giờ nó sẽ lại tươi mát thế, bởi vì khi nó đi nó thu thập nhiều thứ, tích luỹ, trở thành ngày một bẩn hơn. Tại Kashi nó là bẩn nhất, nhưng thế rồi bạn gọi nó là sông Hằng linh thiêng bởi vì nó bao la thế. Nó tích luỹ nhiều thế, bây giờ ngay cả người mù cũng có thể thấy nó. Tại Gangotri - tại chỗ bắt đầu, tại nguồn - bạn cần rất cảm nhận. Chỉ thế thì bạn mới có thể thấy; bằng không nó chỉ là dòng chảy nhỏ giọt. Bạn thậm chí không thể tin được rằng dòng chảy nhỏ giọt đó sẽ trở thành sông Hằng - không thể nào tin nổi.
Ngay bây giờ khó mà thấy cái gì đang xảy ra bởi vì nó là dòng suối rất, rất nhỏ, hệt như đứa trẻ. Mọi người bỏ lỡ với Rishabh, tirthankara Jaina đầu tiên, nhưng họ có thể nhận ra Mahavira - thấy không? Người Jainas không nghĩ nhiều về người đầu tiên - Rishabh. Thực ra, họ để toàn bộ sự tôn kính vào Mahavira. Thực ra, trong tâm trí phương Tây, Mahavira là thuỷ tổ của Jaina giáo. Bởi vì họ bầy tỏ nhiều kính trọng thế với Mahavira ở Ấn Độ, làm sao những người khác có thể cảm thấy rằng ai đó khác là thuỷ tổ? Rishabh đã trở thành huyền thoại, bị quên lãng; ông ấy có thể có, có thể không có, ông ấy dường như không có tính lịch sử. Ông ấy là từ quá khứ rất cổ, và bạn không biết mấy về ông ấy. Mahavira mang tính lịch sử, còn ông ấy giống như sông Hằng gần Benares, Kashi - bao la thế.
Nhớ rằng lúc ban đầu là nhỏ, nhưng không bao giờ lại thế nữa sẽ là bí ẩn sâu sắc thế như ở lúc ban đầu. Bắt đầu là sống và chỗ cuối là chết. Với Mahavira, chết đi vào trong tín ngưỡng Jaina. Với Rishabh, sống đi vào, đi xuống từ Himalayas trên thế gian.
Tôi đã không nhận được ai để chịu trách nhiệm cho, không ai để nhận chỉ dẫn, nhưng nhiều giúp đỡ là sẵn có. Và nếu bạn nhận nó trong tính toàn bộ của nó, thế thì nó là nhiều hơn bất kì một thầy nào có thể chỉ dẫn. Khi tôi nói về Patanjali, Patanjali là có ích. Tôi có thể nói đích xác dường như ông ấy đã nói ở đây. Tôi không nói, thực ra; đây không phải là những lời bình chú. Chính bản thân ông ấy dùng tôi như phương tiện. Khi tôi nói về
Heraclitus, ông ấy ở đó - nhưng như sự giúp đỡ. Điều này bạn phải hiểu, và trở nên cảm nhận hơn để cho bạn có thể thấy được cái bắt đầu.
Đi vào trong một tín ngưỡng khi nó đã trở thành lực lớn không cần mấy tính cảm nhận, mấy nhạy cảm. Đi tới khi mọi sự là bắt đầu, chỉ trong buổi sáng, là khó. Đến tối nhiều người tới, nhưng thế thì họ tới bởi vì sự việc đã trở thành bao la thế và mạnh thế. Buổi sáng chỉ vài người được chọn tới, những người có nhạy cảm để cảm thấy rằng cái gì đó vĩ đại đang được sinh ra. Bạn không thể chứng minh được nó ngay bây giờ; thời gian sẽ chứng minh nó. Sẽ cần hàng nghìn năm để chứng minh điều đã được sinh ra, nhưng bạn may mắn được ở đây. Và đừng bỏ lỡ cơ hội này, bởi vì đây là điểm tươi mát nhất và huyền bí nhất.
Nếu bạn có thể cảm thấy nó, nếu bạn có thể cho phép nó đi sâu vào trong bạn, nhiều điều sẽ trở thành có thể trong một thời kì thời gian rất ngắn. Ở với tôi còn chưa được đáng trọng - nó không phải là có uy thế gì. Thực ra, chỉ những người liều lĩnh mới có thể ở cùng tôi, người không bận tâm và lo nghĩ về điều người khác nói. Những người đáng kính không thể tới được. Sau vài năm, khi tín ngưỡng dần dần trở nên chết, nó trở nên đáng trọng. Thế thì mọi người sẽ tới. Nhưng những người đó sẽ là những người chết: họ sẽ tới chỉ khi cái gì đó trở thành đáng trọng. Họ sẽ tới bởi vì bản ngã.
Bạn ở đây không phải vì bản ngã, bởi vì ở cùng tôi chẳng có gì để mà được, ít nhất là với bản ngã. Bạn sẽ mất. Với Rishabh, chỉ những người đã sống động và dũng cảm, di chuyển can đảm và phiêu lưu; với Mahavira, các doanh nhân chết - không phải là những kẻ liều lĩnh. Đó là lí do tại sao người Jaina đã trở thành cộng đồng kinh doanh. Toàn thể cộng đồng là cộng đồng kinh doanh; họ không làm gì ngoại trừ kinh doanh. Kinh doanh là điều kém dũng cảm nhất trên thế giới. Đó là lí do tại sao các doanh nhân trở thành kẻ hèn. Ngay chỗ đầu tiên họ đã là hèn; đó là lí do tại sao họ trở thành doanh nhân.
Nông dân còn dũng cảm hơn vì người đó sống với cái không biết; người đó không biết cái gì sẽ xảy ra, liệu mưa sẽ có đó hay không - không ai biết. Và làm sao bạn có thể tin được vào mây? Bạn có thể tin được vào ngân hàng, nhưng bạn không thể tin được vào mây. Không ai biết cái gì sẽ xảy ra; người đó treo cùng cái không biết. Nhưng người đó sống cuộc sống dũng cảm hơn - chiến binh.
Bản thân Mahavira là chiến binh; tất cả hai mươi bốn tirthankaras của người Jaina đều là chiến binh. Thế thì không may nào đã xảy ra? Điều gì đã xảy ra mà tất cả những tín đồ đều trở thành doanh nhân? Họ đã trở thành doanh nhân cùng Mahavira vì họ chỉ tới ở cùng với Mahavira khi tín ngưỡng này còn vinh quang, có quá khứ thần kì, đã trở thành huyền thoại và đã đáng trọng để ở cùng.
Người chết chỉ tới khi cái gì đó trở thành chết; người sống chỉ tới khi cái gì đó còn sống động. Thanh niên sẽ tới với tôi nhiều hơn. Cho dù ai đó già tới tôi, người đó nhất định là trẻ hơn trong trái tim. Người già tìm uy tín, kính trọng; họ sẽ đi tới nhà thờ và đền chùa chết nơi không có gì ngoại trừ trống rỗng và quá khứ. Quá khứ là gì? - sự trống rỗng. Bất kì cái gì sống đều ở đây bây giờ, và bất kì cái gì sống đều có tương lai, bởi vì tương lai phát triển từ nó. Khoảnh khắc bạn bắt đầu nhìn vào quá khứ không thể có phát triển.
Bạn nói: “Thầy có nhận được chỉ dẫn nào từ bất kì thầy của các thầy không?” Không! Nhưng tôi nhận được giúp đỡ, điều còn hay hơn. Và tôi đã là một người đơn độc, một người lang thang không nhà, đi qua, học, di chuyển, chưa bao giờ ở lại bất kì chỗ nào. Cho nên tôi không có ai để tôn kính. Nếu như tôi phải tìm cái gì đó, tôi phải tự mình tìm nó. Nhiều giúp đỡ là sẵn có, nhưng tôi phải làm việc từ nó ra. Và theo một cách nào đó, điều đó sẽ là giúp đỡ lớn lao, bởi vì thế thì tôi không phụ thuộc vào bất kì bộ luật nào. Tôi quan sát đệ tử. Không có ai là thầy với tôi để nhìn vào. Tôi phải nhìn vào đệ tử sâu sắc hơn để tìm manh mối điều sẽ giúp cho anh ta. Tôi phải nhìn vào trong bạn. Đó là lí do tại sao giáo huấn của tôi, phương pháp của tôi khác biệt cho từng đệ tử. Tôi không có công thức phổ dụng, tôi không thể có được; không qui tắc cố định - tôi phải đáp ứng. Tôi không có kỉ luật làm sẵn. Thay vì thế, nó là hiện tượng phát triển; mọi đệ tử thêm vào cho nó. Khi tôi bắt đầu làm việc với đệ tử mới tôi phải nhìn vào trong người đó, tìm kiếm, tìm ra cái gì sẽ giúp cho người đó, làm sao người đó có thể trưởng thành. Và từng lúc, với từng đệ tử, một bộ luật mới được sinh ra.
Bạn sẽ thực sự trong đống lộn xộn khi tôi qua rồi - bởi vì sẽ có nhiều chuyện, từ từng đệ tử, và bạn sẽ không có khả năng biết được đầu cua tai nheo ra sao - bởi vì tôi đang nói cho từng cá nhân như một cá nhân. Hệ thống này đang tăng trưởng qua người đó, và nó tăng trưởng trong nhiều, nhiều hướng. Nó là cây bao la, với nhiều cành, nhiều nhánh, mọc ra theo đủ mọi hướng.
Tôi không nhận được chỉ dẫn nào từ các thầy, tôi nhận chỉ dẫn từ bạn. Khi tôi nhìn vào trong bạn, trong vô thức của bạn, trong chiều sâu của bạn, tôi nhận các chỉ dẫn từ đó và tôi làm việc từ đó vì bạn. Nó bao giờ cũng là đáp ứng mới.
Câu hỏi thứ hai:
Osho ơi,
Tại sao các thầy cần chỉ đạo từ thầy của các thầy? Họ không đủ trong bản thân họ khi họ đã đạt tới chứng ngộ sao? Hay có những giai đoạn của chứng ngộ nữa?
Không, thực ra không có các giai đoạn, nhưng khi thầy còn trong thân thể, và khi thầy rời khỏi thân thể và trở thành vô thân thể, có khác biệt - không đích xác là các giai đoạn. Nó cũng giống như khi bạn đang đứng bên cạnh đường dưới cây: bạn có thể thấy một khoảnh đường của con đường; bên ngoài khoảnh đó bạn không thể thấy được. Thế rồi bạn trèo lên cây. Bạn vẫn còn như cũ; không cái gì xảy ra cho bạn hay tâm thức của bạn, nhưng bạn trèo lên cây, và từ cây bây giờ bạn có thể nhìn xa nhiều dặm sang phía bên này và nhiều dặm phía bên kia.
Thế rồi bạn bay trong máy bay. Không cái gì đã xảy ra cho bạn; tâm thức bạn vẫn còn như cũ, nhưng bây giờ bạn có thể thấy hàng nghìn dặm. Trong thân thể bạn ở trên đường - bên lề đường - bị bọc trong thân thể. Thân thể là điểm thấp nhất trong sự tồn tại bởi vì điều đó nghĩa là vẫn bị dính với vật chất, vẫn là cùng với vật chất. Vật chất là điểm thấp nhất và Thượng đế là điểm cao nhất.
Khi một thầy đạt tới chứng ngộ trong thân thể, thân thể phải hoàn thành nghiệp của nó, samskaras quá khứ, các ước định quá khứ. Mọi tài khoản phải được đóng lại; chỉ thế thì thân thể mới có thể được bỏ lại. Nó cũng giống thế này: máy bay của bạn đã tới, nhưng bạn có nhiều việc kinh doanh phải kết thúc. Mọi chủ nợ đang đó, và họ đang yêu cầu đóng tài khoản trước khi bạn ra đi. Và có nhiều chủ nợ, bởi vì trong nhiều kiếp sống bạn đã từng hứa hẹn, làm mọi sự, đóng vai, hành xử; khi tốt, khi xấu, khi là tội nhân, khi là thánh nhân. Bạn đã tích luỹ nhiều. Trước khi bạn ra đi, toàn thể sự tồn tại đòi hỏi bạn hoàn thành mọi thứ.
Khi bạn đã trở nên chứng ngộ, thế thì bạn biết rằng bạn không là thân thể, nhưng bạn nợ nhiều điều với thân thể và thế giới vật chất. Thời gian được cần - Phật đã sống trong bốn mươi năm sau chứng ngộ của ông ấy, Mahavira cũng sống quãng bốn mươi năm - để trả giá cho mọi thứ mà họ đã nợ, để hoàn thành mọi vòng tròn họ đã bắt đầu. Không có hành động mới, nhưng những điều cũ treo đó phải được kết thúc, tàn tích cũ phải được kết thúc. Khi tất cả mọi tài khoản đều được đóng lại, bây giờ bạn có thể đáp máy bay.
Mãi cho tới giờ, với vật chất, bạn đã đi theo chiều ngang - cũng giống như chiếc xe bò kéo. Bây giờ bạn có thể đi theo chiều đứng. Bây giờ bạn có thể đi lên trên. Trước điều này, bạn bao giờ cũng đi lên trước hay ra sau; không đi theo chiều đứng. Và bạn càng vươn lên cao hơn... ‘thượng đế’, thầy của các thầy, là điểm cao nhất từ đó cảm nhận là toàn bộ. Tâm thức của bạn là một; không cái gì đã thay đổi: người chứng ngộ có cùng tâm thức như trạng thái tối cao của tâm thức, Thượng đế - không khác biệt về tâm thức. Nhưng lĩnh vực về cảm nhận là khác; bây giờ người đó có thể nhìn mọi nơi.
Có tranh cãi lớn vào thời của Phật và Mahavira. Sẽ có ích mà hiểu nó tại điểm này cho câu hỏi này. Đã có tranh cãi: tín đồ của Mahavira hay nói rằng Mahavira là toàn năng toàn diện, sarvagya, biết tất. Theo một cách nào đó họ là đúng, bởi vì một khi bạn được tự do khỏi vật chất và thân thể bạn là Thượng đế. Nhưng theo một cách nào đó họ sai, bởi vì bạn có thể được tự do khỏi thân thể nhưng bạn vẫn còn chưa rời bỏ nó. Sự đồng nhất bị phá vỡ; bạn biết rằng bạn không là thân thể, nhưng dầu vậy bạn vẫn đang trong nó.
Dường như là bạn sống trong nhà; thế rồi đột nhiên bạn đi tới biết rằng ngôi nhà này không thuộc về bạn, rằng nó là nhà của ai đó khác và bạn đã sống trong nó. Nhưng thế nữa, để rời khỏi ngôi nhà bạn sẽ phải làm thu xếp, bạn sẽ phải bỏ đi mọi thứ. Và điều đó sẽ mất thời gian. Bạn biết ngôi nhà này không phải của bạn, thái độ của bạn đã thay đổi. Bây giờ bạn không lo nghĩ về ngôi nhà này - cái gì xảy ra cho nó. Nếu ngày hôm sau nó đổ và trở thành đống đổ nát, nó chẳng là gì với bạn. Nếu bạn ra đi và ngày hôm sau nó bị cháy, nó chẳng là gì với bạn: nó thuộc về ai đó khác. Mới khoảnh khắc trước bạn đã bị đồng nhất với ngôi nhà; nó đã là nhà của bạn. Nếu có cháy, nếu ngôi nhà đổ xuống, bạn chắc đã lo nghĩ nhiều. Bây giờ sự đồng nhất bị phá vỡ.
Tín đồ của Mahavira là đúng theo một nghĩa nào đó, bởi vì khi bạn đã đi tới biết bản thân mình bạn đã trở thành biết tất. Nhưng tín đồ của Phật thường nói rằng điều này là không đúng - vị Phật có thể biết liệu ông ấy muốn biết cái gì đó hay không, nhưng ông ấy không phải là biết tất. Họ thường nói rằng nếu vị Phật muốn, ông ấy có thể tập trung chú ý vào bất kì hướng nào, và bất kì chỗ nào ông ấy tập trung chú ý vào, ông ấy sẽ có khả năng biết. Ông ấy có khả năng toàn trí, nhưng không biết tất. Khác biệt này là tinh tế, tinh vi, nhưng đẹp. Bởi vì họ nói nếu ông ấy biết mọi thứ và mọi điều liên tục, ông ấy sẽ phát điên. Thân thể này không thể chịu đựng được nhiều thế.
Họ cũng đúng. Vị Phật trong thân thể có thể biết bất kì cái gì nếu ông ấy muốn biết. Tâm thức của ông ấy, bởi vì thân thể, giống như bó đuốc - bạn đi vào trong bóng tối với bó đuốc. Bạn có thể biết bất kì cái gì nếu bạn tập trung; ánh sáng đi cùng bạn. Nhưng bó đuốc là bó đuốc; nó không phải là ngọn lửa. Ngọn lửa sẽ cho ánh sáng theo mọi hướng; bó đuốc hội tụ vào một hướng đặc biệt - bất kì khi nào bạn muốn. Bó đuốc không có chọn lựa. Bạn có thể nhìn về phương bắc, và thế thì nó sẽ làm lộ ra phương bắc. Bạn có thể nhìn về phương nam, và thế thì nó sẽ làm lộ ra phương nam. Nhưng cả bốn hướng không được lộ ra cùng nhau. Nếu bạn đưa bó đuốc về phương nam, thế thì phương bắc bị đóng lại. Nó là luồng ánh sáng chật hẹp.
Đây là quan điểm của tín đồ của Phật. Và tín đồ của Mahavira hay nói rằng ông ấy không giống như bó đuốc, ông ấy giống như chiếc đèn: mọi hướng đều được hiển lộ. Nhưng tôi thiên về quan điểm của tín đồ của Phật. Khi thân thể có đó, bạn bị làm hẹp lại. Thân thể là việc làm hẹp. Bạn trở thành như bó đuốc - bởi vì bạn không thể thấy được từ tay, bạn có thể thấy chỉ từ mắt. Nếu bạn có thể thấy chỉ từ mắt, bạn không thể thấy được từ lưng, bởi vì bạn không có mắt ở đó. Bạn phải quay đầu.
Với thân thể mọi thứ đều bị tập trung và hẹp lại. Tâm thức là không tập trung và tuôn chảy theo mọi hướng, nhưng phương tiện, thân thể, không tuôn chảy theo mọi hướng; nó bao giờ cũng hội tụ - cho nên tâm thức của bạn trở thành bị làm hẹp lại theo nó. Nhưng khi thân thể không còn đó, khi vị Phật đã rời khỏi thân thể, thế thì không có vấn đề gì. Mọi hướng đều được hiển lộ cùng nhau.
Đó là quan điểm cần được hiểu. Đó là lí do tại sao ngay cả người chứng ngộ cũng có thể được hướng dẫn, bởi vì người chứng ngộ vẫn còn bị gắn với thân thể, bị bỏ neo trong thân thể, trong thân thể chật hẹp; và thượng đế là không bị bỏ neo, nổi trên trời cao nhất. Từ đó ngài có thể nhìn mọi hướng. Từ đó ngài có thể nhìn quá khứ, tương lai, hiện tại. Từ đó cái nhìn của ngài là không bị che mờ. Đó là lí do tại sao ngài có thể giúp đỡ.
Cách nhìn của bạn, cho dù bạn trở nên chứng ngộ trong thân thể, vẫn bị che mờ. Thân thể có đó khắp xung quanh bạn. Trạng thái của tâm thức là như nhau, thực tại bên trong nhất của tâm thức là như nhau, phẩm chất của ánh sáng là như nhau. Nhưng một ánh sáng bị buộc vào thân thể này và đã trở thành hạn hẹp; một ánh sáng không bị buộc vào cái gì chút nào - chỉ là ánh sáng trôi nổi. Trong chỗ cao nhất của bầu trời, hướng dẫn là có thể.
“Tại sao các thầy cần chỉ dẫn từ thầy của các thầy?” Đó là lí do. “Họ không đủ trong bản thân họ khi họ đã đạt tới chứng ngộ hay có các giai đoạn của chứng ngộ nữa?” Họ là đủ rồi. Họ là đủ để hướng dẫn cho các đệ tử; họ là đủ để giúp các đệ tử. Không cái gì được cần, nhưng dầu vậy họ vẫn bị trói buộc, và người không bị trói buộc bao giờ cũng là sự giúp đỡ tốt. Bạn không thể nhìn theo mọi hướng; người đó có thể nhìn.
Bạn cũng có thể đi và nhìn, nhưng điều đó phải được làm. Đây là điều tôi đang làm: không có người chỉ dẫn ở trên, không ai hướng dẫn tôi, tôi phải liên tục di chuyển - nhìn từ hướng này và hướng nọ, theo dõi từ hướng này và hướng nọ, nhìn vào bạn qua nhiều quan điểm để cho tính toàn bộ của bạn có thể được thấy. Tôi có thể nhìn qua, nhưng tôi phải đi quanh bạn. Chỉ một thoáng nhìn sẽ không có ích bởi vì thoáng nhìn sẽ bị làm hẹp qua thân thể. Tôi có bó đuốc và đi quanh bạn, nhìn từ mọi quan điểm có thể.
Theo một cách nào đó điều đó là khó, bởi vì tôi phải làm việc nhiều. Theo một cách nào đó nó là rất hay, bởi vì tôi phải làm việc nhiều và tôi phải nhìn từ mọi quan điểm có thể. Tôi đi tới biết nhiều điều mà những chỉ dẫn làm sẵn không thể làm được. Và khi thầy của các thầy theo ý thức hệ của Patanjali - thượng đế - cho chỉ dẫn, ông ấy không cho giải thích nào; ông ấy đơn giản cho chỉ dẫn. Ông ấy đơn giản nói, “Làm cái này; không làm cái kia.”
Với những người đi theo các chỉ dẫn này, họ sẽ có vẻ giống như họ là điều được làm sẵn. Điều đó nhất định là như vậy bởi vì họ sẽ nói, “Làm cái này”; họ sẽ không có giải thích. Và những chỉ dẫn rất mã hoá được cho. Giải thích là rất khó - và cũng không có nhu cầu về chúng, bởi vì khi nó được trao từ quan điểm cao hơn điều đó là được. Người ta chỉ phải vâng lời.
Thầy vâng lời thầy của các thầy, và bạn phải vâng lời thầy. Việc vâng lời đi theo. Nó cũng giống như cấp bậc quân sự - chẳng tự do gì mấy. Không gì mấy là được phép. Mệnh lệnh là mệnh lệnh. Nếu bạn đòi giải thích, bạn là nổi loạn. Và đây là vấn đề, một trong những vấn đề lớn nhất mà nhân loại phải đối diện bây giờ: bây giờ con người không thể vâng lời như trong quá khứ. Bạn không thể đơn giản nói, “Không làm điều này”; giải thích được cần tới - và giải thích thường sẽ không có tác dụng. Giải thích rất đích thực được cần bởi vì chính tâm trí của nhân loại không còn vâng lời nữa. Bây giờ nổi dậy là sẵn có; đứa trẻ bây giờ được sinh ra có tính nổi dậy.
Điều đó là khác toàn bộ với thời của Phật và Mahavira. Bây giờ mọi người đều được dạy là cá nhân, đứng theo cách của riêng mình, tin vào bản thân mình. Tin cậy đã trở thành khó. Vâng lời là không thể được. Nếu ai đó đi theo mà không hỏi, bạn nghĩ người đó là tín đồ mù quáng. Người đó bị kết án. Bây giờ chỉ một thầy có mọi giải thích mới có thể giúp bạn - nhiều hơn bạn yêu cầu; người có thể vét cạn bạn hoàn toàn. Bạn cứ hỏi; thầy có thể cứ trả lời bạn. Một khoảnh khắc tới khi bạn mệt với hỏi, và bạn nói, “Thôi được rồi, tôi sẽ theo.”
Trước đây điều này chưa bao giờ là như vậy. Nó đã là đơn giản: khi Mahavira nói, “Làm cái này,” bạn làm cái này. Nhưng bây giờ điều này là không thể được, đơn giản bởi vì con người khác thế. Tâm trí hiện đại là tâm trí nổi dậy, và bạn không thể thay đổi được nó. Đây là cách tiến hoá đã đem nó tới hiện hữu, và không cái gì sai trong nó. Đó là lí do tại sao các thầy xưa rút khỏi con đường; không ai nghe họ. Bạn đi tới họ, họ cho chỉ dẫn, những chỉ dẫn hay, nhưng họ không cung cấp giải thích nào. Và bây giờ điều đầu tiên là giải thích. Chỉ dẫn nên theo sau như qui tắc tam đoạn luận. Mọi giải thích nên được cho trước hết, và thế rồi thầy sẽ nói, “Do đó, làm cái này.”
Đó là quá trình dài dòng, nhưng đó là cách nó vậy. Không cái gì có thể được làm. Và theo một nghĩa nào đó nó là sự trưởng thành đẹp, bởi vì khi bạn đơn giản tin cậy, tin cậy của bạn không có vị mặn trong nó, không có căng thẳng trong nó. Tin cậy của bạn không có sắc bén trong nó. Nó là thứ hỗn hợp - không sắc bén, không tính toàn bộ trong nó, không mầu sắc trong nó. Nó chỉ mầu xám. Nhưng khi bạn có thể hoài nghi, bạn có thể tranh cãi, bạn có thể suy luận, và thầy có thể thoả mãn tất cả các lí luận và biện luận và hoài nghi của bạn, thế thì nảy sinh tin cậy điều là đẹp theo cách riêng của nó vì nó đã được đạt tới trên nền của hoài nghi.
Điều đó đã được đạt tới ngược lại với mọi hoài nghi, nó đã được đạt tới ngược lại với mọi thách thức. Nó đã là cuộc chiến. Nó không đơn giản và rẻ: nó đã là đắt. Và khi bạn đạt tới cái gì đó sau một trận chiến dài, nó có nghĩa riêng của nó. Nếu bạn đơn giản có được nó trên đường - nó chỉ nằm đó - và đem nó về nhà, nó không có cái đẹp. Nếu có viên kim cương Kohinoors trên khắp thế gian, ai sẽ bận tâm đem chúng về nhà? Nếu viên Kohinoor chỉ là hòn đá cuội thường nằm ở bất kì đâu, thế thì ai sẽ bận tâm?
Vào thời xưa, đức tin đã giống như đá cuội trên khắp thế gian; bây giờ nó phải là viên Kohinoor, bây giờ nó phải là thành tựu quí giá. Chỉ dẫn sẽ không có ích. Thầy phải ở sâu trong giải thích của mình tới mức thầy vét cạn bạn. Tôi chưa bao giờ nói với bạn, đừng hỏi. Thực ra, hoàn cảnh chính là ngược lại. Tôi nói bạn hỏi đi, và bạn không tìm ra câu hỏi nào!
Tôi sẽ đem mọi câu hỏi có thể từ vô thức của bạn lên bề mặt, và tôi sẽ giải quyết chúng. Không ai có thể nói với bạn rằng bạn là tín đồ mù quáng. Và tôi sẽ không cho bạn một chỉ dẫn mà không thoả mãn toàn bộ lí trí của bạn - không, bởi vì điều đó sẽ không giúp ích cho bạn theo bất kì cách nào.
Các chỉ dẫn được cho từ thầy của các thầy, nhưng chúng chỉ là những lời trích dẫn - kinh: “Làm cái này; không làm cái kia.” Trong thời đại mới, điều đó sẽ không có ích. Con người bây giờ hợp lí tới mức cho dù bạn đang dạy bất hợp lí bạn vẫn phải lí luận về nó. Đó là điều tôi đang làm: dạy bạn về điều ngớ ngẩn, bất hợp lí, dạy bạn điều huyền bí - và qua lí luận. Lí luận của bạn phải được dùng nhiều tới mức bản thân bạn trở thành nhận biết rằng điều này là vô tích sự - vứt nó đi. Bạn phải được nói cho thật nhiều về lí luận của bạn tới mức bạn phát chán với nó: bạn vứt bỏ nó theo cách riêng của bạn, không qua chỉ dẫn - bởi vì chỉ dẫn có thể được cho, nhưng bạn sẽ níu bám. Điều đó sẽ không có ích.
Tôi không nói với bạn, “Cứ tin tôi đi.” Tôi đang tạo ra toàn thể tình huống trong đó bạn không thể làm khác được. Bạn sẽ phải tin cậy. Điều đó sẽ mất một số thời gian, chút ít lâu hơn vâng lời đơn giản, nhưng nó xứng đáng với việc đó.
Câu hỏi thứ ba:
Osho ơi,
Chúng tôi, trong vô nhận biết của chúng tôi và trạng thái bản ngã, không phải bao giờ cũng liên lạc với thầy. Nhưng thầy có phải bao giờ cũng liên lạc chúng tôi không?
Vâng, bởi vì thầy đang liên lạc cả bốn tầng của bạn. Tầng ý thức của bạn chỉ là một trong bốn tầng. Nhưng nó là có thể khi bạn đã buông xuôi và chấp nhận người đó là thầy bạn - không trước điều đó. Nếu bạn chỉ là sinh viên, đang học, thế thì khi bạn trong liên lạc, thầy đang liên lạc; khi bạn không trong liên lạc, thầy cũng không trong liên lạc.
Hiện tượng này phải được hiểu. Bạn có bốn tâm trí: siêu tâm trí, cái là khả năng của tương lai, của điều bạn chỉ mang những hạt mầm. Không cái gì đã mọc ra, chỉ hạt mầm, chỉ tiềm năng. Thế rồi có tâm trí ý thức - một mảnh rất nhỏ với nó bạn suy luận, suy nghĩ, quyết định, tranh cãi, hoài nghi, tin tưởng. Tâm trí ý thức này là trong liên lạc với thầy, với người bạn đã không buông xuôi; cho nên bất kì khi nào điều này ở trong liên lạc, thầy ở trong liên lạc. Nếu điều này không trong liên lạc, thế thì thầy không trong liên lạc. Bạn là học trò, và bạn đã không coi thầy là thầy. Bạn vẫn nghĩ về thầy như thầy giáo. Thầy giáo và học trò tồn tại trong tâm trí ý thức. Không cái gì có thể được làm vì bạn không mở; tất cả ba cánh cửa kia của bạn đều đóng. Siêu ý thức chỉ là hạt mầm; bạn không thể mở cánh cửa của nó.
Tiềm thức ở ngay bên dưới ý thức. Điều đó là có thể nếu bạn yêu. Nếu bạn ở đây với tôi chỉ bởi vì suy luận của bạn, cánh cửa ý thức của bạn mở. Bất kì khi nào bạn mở nó, tôi đều có đó. Nếu bạn không mở nó, tôi ở ngoài; tôi không thể vào được. Ngay dưới ý thức là tiềm thức. Nếu bạn ở trong tình yêu với tôi - không chỉ trong mối quan hệ thầy giáo và học trò mà trong hiện tượng thân thiết hơn tựa như yêu - thế thì cánh cửa tiềm thức được mở. Nhiều lần cánh cửa ý thức sẽ bị đóng bởi bạn. Bạn sẽ tranh cãi chống lại tôi; đôi khi bạn sẽ có tính phủ định; đôi khi bạn sẽ chống lại tôi. Nhưng điều đó không thành vấn đề. Cánh cửa vô thức của tình yêu là mở và tôi bao giờ cũng vẫn còn trong liên lạc với bạn.
Nhưng điều đó nữa cũng không phải là cánh cửa hoàn hảo, bởi vì thỉnh thoảng bạn có thể ghét tôi. Nếu bạn ghét tôi, bạn cũng đã đóng cánh cửa đó lại. Yêu có đó, nhưng cái đối lập, ghét, cũng có đó - nó bao giờ cũng cùng với yêu. Cánh cửa thứ hai sẽ mở hơn cánh cửa thứ nhất - bởi vì cánh cửa thứ nhất thay đổi tâm trạng của nó nhanh tới mức bạn không biết; mọi khoảnh khắc nó cứ thay đổi. Khoảnh khắc này nó có đó, khoảnh khắc tiếp nó không có đó; nó là hiện tượng nhất thời.
Yêu có lâu hơn một chút. Nó cũng thay đổi tâm trạng của nó, nhưng tâm trạng của nó có thời kì lâu hơn.
Thỉnh thoảng bạn sẽ ghét tôi. Trong ba mươi ngày sẽ gần như có tám ngày, một tuần hay hơn, bạn sẽ ghét tôi. Nhưng trong ba tuần nó mở. Với suy luận, một tuần là quá lâu; nó là vĩnh hằng. Với suy luận, khoảnh khắc này bạn ở đây, khoảnh khắc khác chống đối lại: ủng hộ, chống đối - nó cứ diễn ra. Nếu cánh cửa thứ hai mở bạn ở trong tình yêu với tôi, cho dù cánh cửa của suy luận có đóng, tôi có thể vẫn còn trong liên hệ.
Cánh cửa thứ ba ở dưới tiềm thức: đó là vô thức. Suy luận mở ra cánh cửa thứ nhất - nếu bạn cảm thấy được thuyết phục với tôi. Yêu mở ra cánh cửa thứ hai, cái lớn hơn cánh cửa thứ nhất; nếu bạn trong tình yêu với tôi - không bị thuyết phục, nhưng trong yêu - cảm giác đồng cảm, hài hoà, yêu mến.
Cánh cứa thứ ba mở ra bởi buông xuôi: nếu bạn được thụ giáo bởi tôi, nếu bạn đã lấy cú nhảy vào tính chất sannyas, nếu bạn đã lấy cú nhảy và nói với tôi, “Bây giờ - bây giờ thầy là tâm trí tôi. Bây giờ thầy kiểm soát tôi. Bây giờ thầy hướng dẫn tôi và tôi sẽ theo.” Không phải là bạn bao giờ cũng có khả năng làm điều đó, nhưng chính cử chỉ mà bạn đã buông xuôi mở ra cánh cửa thứ ba.
Cánh cửa thứ ba vẫn còn mở. Bạn có thể chống lại tôi một cách hợp lí. Không thành vấn đề: tôi đang trong liên lạc. Bạn có thể ghét tôi, không thành vấn đề: tôi đang trong liên lạc - bởi vì cánh cửa thứ ba bao giờ cũng vẫn còn mở. Bạn đã buông xuôi. Và rất khó đóng cánh cửa thứ ba - rất, rất khó. Khó mở đã đành, khó đóng nữa. Khó mở nhưng không khó như đóng nó lại. Nhưng điều đó nữa cũng có thể bị đóng bởi vì bạn đã mở nó; điều đó nữa cũng có thể bị đóng. Bạn có thể quyết định một ngày nào đó thu lại việc buông xuôi của bạn. Hay, bạn có thể đi và buông xuôi bản thân bạn với ai đó khác. Nhưng điều đó không bao giờ - gần như không bao giờ - xảy ra, bởi vì với ba cánh cửa này thầy đang làm việc để mở cánh cửa thứ tư.
Cho nên có một khả năng gần như không thể nào có được là bạn sẽ rút lại việc buông xuôi của bạn. Trước khi bạn lấy nó lại, thầy phải đã mở cánh cửa thứ tư cái là ở bên ngoài bạn. Bạn không thể mở được nó, bạn không thể đóng được nó. Cánh cửa này mà bạn mở ra, bạn vẫn còn là người chủ để đóng nó nữa. Nhưng cánh cửa thứ tư chẳng liên quan gì tới bạn. Đó là siêu thức. Tất cả ba cánh cửa này đều được cần để mở cho nên thầy có thể rèn ra chiếc khoá cho cánh cửa thứ tư, bởi vì bạn không có chìa khoá, bằng không bản thân bạn không thể mở được nó. Thầy phải rèn; nó là giả bởi vì bản thân người chủ không có chìa.
Toàn thể nỗ lực của thầy là để có đủ thời gian từ ba cánh cửa này để đi vào cánh cửa thứ tư và rèn chìa khoá và mở nó. Một khi nó được mở ra, bạn không còn nữa. Bạn không thể làm được gì bây giờ. Bạn có thể đóng tất cả ba cánh cửa - thầy có chìa khoá cho cửa thứ tư và thầy bao giờ cũng trong liên hệ. Thế thì cho dù bạn chết, không thành vấn đề. Bạn đi tới chính tận cùng thế gian, bạn đi lên mặt trăng, chẳng tạo ra khác biệt gì - thầy có chìa khoá cho cửa thứ tư. Và, thực ra, thầy thực chưa bao giờ giữ chìa khoá. Thầy đơn giản mở cửa thứ tư và ném khoá vào đại dương. Cho nên không có khả năng đánh cắp nó hay làm cái gì - không cái gì chút nào.
Tôi đã rèn chìa khoá cửa thứ tư cho nhiều người trong các bạn và đã vứt nó đi rồi, cho nên đừng gây rắc rối không cần thiết cho bản thân bạn; nó là vô tích sự, bây giờ không cái gì có thể được làm. Một khi cánh cửa thứ tư được mở rồi, thế thì không có vấn đề gì. Mọi vấn đề tồn tại trước nó, bởi vì tại chính khoảnh khắc cuối cùng thầy đã có chìa khoá sẵn sàng, và chìa khoá là khó.
Trong hàng triệu kiếp cánh cửa này vẫn còn bị đóng; nó đã tụ tập đủ mọi loại gỉ. Nó có vẻ giống như bức tường, không giống như cửa. Khó mà tìm được chỗ nào có ổ khoá - và mọi người đều có ổ khoá tách rời, cho nên không có chìa khoá chủ. Một chìa khoá sẽ không ích gì vì mọi người đều là cá nhân như dấu vân tay của bạn. Không ai có dấu vân đó ở bất kì đâu - không trong quá khứ, chưa bao giờ trong tương lai. Dấu vân tay của bạn sẽ đơn giản là của bạn, một hiện tương riêng lẻ. Nó chưa bao giờ được lặp lại.
Ổ khoá bên trong của bạn cũng giống như dấu vân tay của bạn - tuyệt đối cá nhân: không chìa khoá chủ nào có thể giúp ích. Đó là lí do tại sao thầy được cần, bởi vì chìa khoá chủ không thể được mua. Bằng không, một khi chìa khoá được làm ra, cửa của mọi người có thể được mở. Không, mọi người đều có kiểu cửa tách rời, kiểu ổ khoá tách rời, hệ thống khoá riêng của người đó, và bạn phải quan sát và tìm ra và rèn chìa khoá, chìa khoá đặc biệt cho nó.
Một khi cánh cửa thứ tư của bạn mở ra, thế thì thầy là trong liên lạc thường xuyên với bạn. Bạn có thể quên thầy hoàn toàn: điều đó không tạo ra khác biệt. Bạn có thể không nhớ thầy: điều đó không tạo ra khác biệt. Thầy rời bỏ thân thể: điều đó không tạo ra khác biệt. Bất kì chỗ nào thầy ở, bất kì chỗ nào bạn ở, cánh cửa này đều mở. Và cánh cửa này tồn tại bên ngoài thời gian và không gian. Đó là lí do tại sao nó là siêu tâm trí: nó là siêu thức.
Bạn nói: “Chúng tôi trong vô nhận biết của mình và trạng thái bản ngã của chúng tôi không phải bao giờ cũng trong liên lạc với thầy, nhưng thầy có phải bao giờ cũng liên lạc với chúng tôi không?”
Có chứ, nhưng chỉ khi cánh cửa thứ tư được mở ra. Bằng không, với cánh cửa thứ ba, thầy ít nhiều trong liên hệ.
Với cánh cửa thứ hai, nửa thời gian gần như trong liên hệ. Với cánh cửa thứ nhất, chỉ nhất thời trong liên hệ. Cho nên cho phép tôi mở cánh cửa thứ tư của bạn đi - và cánh cửa thứ tư được mở trong khoảnh khắc nào đó. Khoảnh khắc đó là khi cả ba cánh cửa của bạn đã mở. Cho dù một cánh cửa còn đóng, cánh cửa thứ tư không thể được mở. Nó là câu đố toán học. Và điều kiện này được cần: rằng cánh cửa ý thức thứ nhất của bạn là mở; rằng cánh cửa thứ hai của bạn là mở - tiềm thức của bạn, tình yêu của bạn; và rằng bạn đã buông xuôi, bạn đã lấy một bước vào thụ giáo - cánh cửa vô thức thứ ba của bạn là mở.
Khi tất cả ba cánh cửa này là mở; khi, trong một khoảnh khắc nào đó, tất cả ba cánh cửa là mở, cánh cửa thứ tư có thể được mở. Cho nên điều xảy ra là trong khi bạn thức, cánh cửa thứ tư là khó mở. Trong khi bạn ngủ, chỉ thế thì.... Cho nên công việc thực của tôi không phải ở ban ngày, nó là trong đêm khi bạn ngủ say ngáy, bởi vì thế thì bạn không tạo ra rắc rối gì. Bạn ngủ say thế, bạn không suy luận chống lại. Bạn đã quên về suy luận.
Trong ngủ say tim bạn vận hành tốt. Bạn đáng yêu hơn khi bạn thức, bởi vì khi bạn thức nhiều sợ hãi bao quanh bạn, và bởi vì sợ mà tình yêu là không thể được. Khi bạn ngủ say sợ biến mất, yêu nở hoa. Yêu là hoa đêm. Bạn phải đã quan sát hoàng hậu buổi đêm - hoa nở trong đêm. Tình yêu là hoàng hậu ban đêm, nó nở hoa trong đêm - bởi vì bạn; không có lí do khác. Nó có thể nở ban ngày, nhưng thế thì bạn phải thay đổi bản thân bạn. Thay đổi vô cùng được cần trước khi tình yêu có thể nở hoa ban ngày.
Đó là lí do tại sao bạn thấy rằng khi mọi người đang say sưa họ đáng yêu hơn. Đi vào bất kì quán rượu nào nơi mọi người đã uống rượu quá nhiêu, họ gần như bao giờ cũng đáng yêu. Nhìn hai người say đi trên phố bá vai nhau: đáng yêu thế - cứ như một người! Họ ngủ.
Khi bạn không sợ, yêu nở hoa. Sợ là chất độc. Và khi sâu bên dưới trong giấc ngủ bạn đã buông xuôi, bởi vì ngủ là người buông xuôi. Và nếu bạn đã buông xuôi theo thầy, thầy có thể đi vào trong giấc ngủ của bạn. Bạn sẽ thậm chí không có khả năng nghe thấy tiếng bước chân của thầy. Thầy có thể đi vào một cách im lặng và làm việc. Nó là giả mạo, lừa dối, cũng giống như kẻ cắp đi vào trong đêm khi bạn ngủ. Thầy là kẻ cắp. Khi bạn ngủ say và bạn không biết cái gì đang xảy ra, thầy đi vào trong bạn và mở cánh cửa thứ tư.
Một khi cánh cửa thứ tư được mở ra, thế thì không có vấn đề gì. Mọi nỗ lực và mọi rắc rối mà bạn có thể tạo ra, bạn có thể tạo ra chỉ trước khi cánh cửa thứ tư mở ra. Cánh cửa thứ tư là điểm không quay lại. Một khi cánh cửa thứ tư mở rồi, thầy có thể ở cùng bạn hai mươi bốn giờ - không có vấn đề gì.
Câu hỏi cuối cùng:
Osho ơi,
Làm sao người ta có thể cắt bỏ ham muốn mà không kìm nén chúng?
Ham muốn là mơ, chúng không phải là thực tại. Bạn không thể đáp ứng được chúng và bạn không thể kìm nén được chúng, bởi vì để đáp ứng điều gì đó nó cần là thực; để kìm nén điều nào đó nó cũng cần là thực. Nhu cầu có thể được đáp ứng và nhu cầu có thể bị kìm nén. Ham muốn không thể hoặc được đáp ứng hoặc chúng không bị kìm nén. Cố hiểu đi bởi vì điều này là rất phức tạp.
Ham muốn là mơ: nếu bạn hiểu điều này nó biến mất. Không cần kìm nén nó. Cần gì kìm nén ham muốn? Bạn muốn trở nên rất nổi tiếng: đây là mơ, bởi vì thân thể không bận tâm tới nổi tiếng. Thực ra thân thể khổ rất nhiều khi bạn trở nên nổi tiếng. Bạn không biết thân thể khổ thế nào khi một người trở nên nổi tiếng. Thế thì không có an bình. Thế thì bạn liên tục bị chán, bị rắc rối bởi người khác vì bạn nổi tiếng thế.
Ở đâu đó Voltaire đã viết, “Khi tôi chưa nổi tiếng, tôi thường cầu nguyện Thượng đế mọi đêm, ‘Làm cho con nổi tiếng đi. Con là không ai cả, cho nên làm cho con thành ai đó đi.’ Và thế rồi tôi đã trở thành nổi tiếng. Thế rồi tôi bắt đầu cầu nguyện, ‘Thôi đủ rồi: bây giờ xin làm cho con là không ai cả lại đi’ - bởi vì trước đó, khi tôi đi trên phố phường Paris, chẳng ai nhìn tôi và tôi cảm thấy buồn thế. Không ai chú ý gì tới tôi - dường như tôi đã không tồn tại chút nào. Tôi đi vào tiệm ăn và đi ra; không ai, thậm chí không người phục vụ nào chú ý tới tôi.”
Vua thì sao? - họ chẳng biết rằng Voltaire tồn tại. “Thế rồi tôi đã trở nên nổi tiếng,” ông ấy viết. “Thế rồi thật khó mà đi trên phố vì mọi người bu lại. Khó mà đi bất kì đâu. Khó đi tới tiệm ăn và ăn thức ăn và nghỉ ngơi. Đám đông sẽ bu lại.”
Một khoảnh khắc tới với ông ấy khi mà ông ấy gần như không thể đi ra khỏi nhà được, bởi vì vào thời đó đã có mê tín ở Paris, ở Pháp, rằng nếu bạn có thể lấy được một mảnh vải từ người rất nổi tiếng và làm ra trái tim lồng ảnh từ nó, đó là vận may. Cho nên bất kì chỗ nào ông ấy đi ông ấy đều quay về trần trụi, vì mọi người sẽ xé quần áo của ông ấy - và họ cũng làm hại thân thể ông ấy. Khi ông ấy về Paris từ thị trấn nào đó, hay đi, cảnh sát được cần tới để đưa ông ấy về nhà.
Cho nên ông ấy thường cầu nguyện, “Con sai rồi. Xin đơn giản làm cho con lại thành không ai cả đi, vì con không thể đi và ngắm sông. Con không thể đi ra ngoài và nhìn mặt trời mọc, con không thể đi lên núi, con không thể chuyển động được. Con đã trở thành tù nhân.” Những người nổi tiếng bao giờ cũng là tù nhân.
Thân thể không cần nổi tiếng; thân thể là tuyệt đối ổn thoả nếu nó không cần gì những thứ vô nghĩa như vậy. Nó cần những thứ đơn giản - thức ăn; nó cần nước để uống; nó cần chỗ trú để vào khi trời quá nóng: nhu cầu của nó là rất, rất đơn giản. Thế giới là điên vì ham muốn, không phải vì nhu cầu. Và mọi người phát điên. Họ cứ chặt bỏ nhu cầu của họ và phát triển và tăng thêm ham muốn của họ. Có những người muốn bỏ một bữa ăn mỗi ngày, nhưng họ không thể bỏ được báo chí, họ không thể bỏ được đi xem phim, họ không thể bỏ được hút thuốc. Họ có thể bỏ thức ăn - nhu cầu có thể bị bỏ - ham muốn không thể bỏ được. Tâm trí đã trở thành bạo chúa.
Thân thể bao giờ cũng đẹp: nhớ điều đó. Đây là một trong những qui tắc cơ sở tôi cho bạn - qui tắc đúng vô điều kiện, tuyệt đối đúng, đúng dứt khoát: thân thể bao giờ cũng đẹp, tâm trí là xấu. Không phải là thân thể phải bị thay đổi. Không có gì để thay đổi trong nó. Chính là tâm trí phải đổi. Và tâm trí nghĩa là ham muốn. Nhu cầu thân thể; nhưng nhu cầu thân thể là nhu cầu thực.
Nếu bạn muốn sống bạn cần thức ăn. Danh tiếng không được cần để sống; kính trọng không được cần để sống động. Bạn không cần là người rất vĩ đại hay hoạ sĩ rất vĩ đại - nổi tiếng, được cả thế giới biết tới. Bạn không cần là người được giải thưởng Nobel để sống, bởi vì giải thưởng Nobel không đáp ứng cho bất kì nhu cầu nào trong thân thể.
Nếu bạn muốn vứt bỏ nhu cầu bạn sẽ phải kìm nén chúng, bởi vì chúng là thực. Nếu bạn đói, bạn phải kìm nén cơn đói. Thế thì có kìm nén. Và mọi kìm nén đều sai vì kìm nén là trận chiến bên trong, và bạn đang muốn giết chết thân thể. Thân thể là cái neo của bạn, con tầu của bạn mà sẽ đưa bạn tới bờ bên kia. Thân thể giữ kho báu, hạt mầm của điều thiêng liêng bên trong bạn, được bảo vệ. Thức ăn được cần cho việc bảo vệ đó, nước được cần, chỗ trú ngụ được cần, thoải mái được cần cho thân thể, bởi vì tâm trí không muốn bất kì thoải mái nào.
Nhìn vào đồ đạc hiện đại: nó không thoải mái chút nào, nhưng tâm trí nói, “Cái này hiện đại đây, và mình làm gì mà ngồi trên chiếc ghế cổ? Thế giới đã thay đổi rồi và đồ đạc hiện đại đã tới.” Đồ đạc hiện đại thực sự là kì quái. Bạn cảm thấy không thoải mái trong nó; bạn không thể ngồi lâu trong nó - nhưng nó hiện đại! Tâm trí nói cái hiện đại phải có đó bởi vì làm sao bạn có thể lỗi thời được? Phải cập nhật chứ!
Trang phục hiện đại là không thoải mái, nhưng chúng là hiện đại và tâm trí nói rằng bạn phải sống theo thời thượng. Con người đã làm nhiều điều xấu thế bởi vì thời thượng. Thân thể không cần gì. Đây là nhu cầu của tâm trí, và bạn không thể đáp ứng được chúng - chưa bao giờ - bởi vì chúng là không thật. Chỉ cái không thật mới không thể được đáp ứng. Làm sao bạn có thể đáp ứng cho một nhu cầu không thực mà thực ra không có đó? Nhu cầu về danh tiếng là gì? Cứ thiền về nó xem sao. Nhắm mắt lại và nhìn. Nó được cần ở đâu trong thân thể? Nó sẽ giúp ích thế nào nếu bạn nổi tiếng? Bạn có mạnh khoẻ hơn không nếu bạn nổi tiếng? Bạn có im lặng, an bình hơn không nếu bạn nổi tiếng? Bạn sẽ thu được gì từ nó?
Bao giờ cũng lấy thân thể là tiêu chí. Bất kì khi nào tâm trí nói cái gì đó, hỏi thân thể xem, “Bạn nói gì?” Và nếu thân thể nói nó là ngu xuẩn, bỏ nó đi - và không có kìm nén trong nó bởi vì nó là thứ không thực. Làm sao bạn có thể kìm nén thứ không thực được? Buổi sáng, bạn ra khỏi giường và bạn nhớ tới giấc mơ. Bạn đã kìm nén nó hay bạn đã đáp ứng nó? Trong mơ, bạn đã mơ rằng bạn đã trở thành hoàng đế của toàn thế gian. Bây giờ làm gì? Bạn có phải thử không? Bằng không câu hỏi này nảy sinh, “Nếu mình không thử, thế thì nó là kìm nén.” Nhưng mơ là mơ thôi! Làm sao bạn có thể kìm nén mơ được? Mơ tự nó biến mất. Bạn chỉ phải nhận biết. Bạn chỉ phải biết rằng nó là mơ. Khi mơ là mơ và được biết là như vậy, nó biến mất.
Thử tìm ra xem ham muốn là gì và nhu cầu là gì. Nhu cầu được hướng theo thân thể; ham muốn không có hướng nào trong thân thể. Nó không có gốc rễ, nó chỉ là ý nghĩ trôi nổi trong tâm trí. Và gần như bao giờ nhu cầu thân thể của bạn cũng tới từ thân thể của bạn và nhu cầu tâm trí của bạn tới từ người khác. Ai đó mua xe hơi đẹp... ai đó khác đã mua chiếc xe đẹp, xe nhập khẩu, và bây giờ nhu cầu tâm trí của bạn nảy sinh. Làm sao bạn có thể chịu được điều này?
Mulla Nasruddin đang lái xe và tôi ngồi cùng anh ta. Hôm đó là ngày mùa hè rất nóng nực, và khoảnh khắc chúng tôi vào vùng nhà hàng xóm anh ta lập tức đóng cửa sổ ô tô lại. Tôi nói, “Anh làm gì vậy?”
Anh ta nói, “Thầy ngụ ý gì? Tôi phải để cho hàng xóm của tôi biết là tôi không có xe điều hoà nhiệt độ sao?”
Anh ta vã mồ hôi; tôi cũng vã mồ hôi cùng anh ta. Nó như cái lò, nóng bức - nhưng làm sao bạn có thể cho phép hàng xóm biết rằng bạn không có xe điều hoà nhiệt độ? Đây là nhu cầu tâm trí. Thân thể nói, “Bỏ nó đi! Mình điên à?” Vã hết cả mồ hôi. Tâm trí nói, “Không!”
Lắng nghe thân thể đi; đừng nghe tâm trí. Nhu cầu của tâm trí được những người khác quanh bạn tạo ra; chúng là ngu xuẩn, đần độn, ngốc nghếch.
Nhu cầu thân thể là đẹp và đơn giản. Đáp ứng nhu cầu thân thể; đừng kìm nén chúng. Nếu bạn kìm nén chúng, bạn sẽ trở nên ngày một ốm và bệnh tật hơn. Đừng bao giờ bận tâm về nhu cầu tâm trí, một khi bạn biết rằng đây là nhu cầu tâm trí. Có nhiều khó khăn để biết không? Khó khăn là gì? Biết rằng đây là nhu cầu của tâm trí sao đơn giản thế. Đơn giản hỏi thân thể, truy vấn thân thể; đi tìm gốc rễ. Có gốc rễ nào cho nó không?
Bạn sẽ trông ngu xuẩn. Mọi vua đều ngu xuẩn và mọi hoàng đế đều ngu xuẩn. Họ là hề: cứ nhìn xem. Ăn vận với hàng nghìn huân chương, họ trông ngu xuẩn. Họ đang làm gì? Và họ đã chịu đựng điều này lâu rồi. Để đạt tới điều này, họ đã trải qua nhiều khổ thế và dầu vậy họ vẫn khổ. Họ phải khổ thôi. Tâm trí là cánh cửa tới địa ngục và cánh cửa này không là gì ngoài ham muốn. Giết ham muốn đi. Bạn sẽ không thấy máu nào chảy ra từ chúng vì chúng là không có máu.
Nhưng giết nhu cầu và sẽ bị đổ máu đấy. Giết nhu cầu và bạn sẽ chết một phần. Giết ham muốn và bạn sẽ không chết; thay vì thế, ngược lại, bạn sẽ trở nên tự do hơn. Nhiều tự do hơn sẽ bắt nguồn từ việc bỏ ham muốn. Nếu bạn có thể trở thành con người của nhu cầu và không ham muốn, bạn đã trên con đường và cõi trời không còn xa xôi.
Đủ cho hôm nay.
Nhận xét
Đăng nhận xét