Chương 10. Bài ca của mọi bài ca

Đạo - Đường vô lộ - Osho

Tao - The pathless path
Tập 2

 

Chương 10. Bài ca của mọi bài ca

Câu hỏi 1

Jesus, Phật và T.D. Suzuki đã từng là các thầy của tôi trong năm năm qua tới giờ. Bất kì khi nào tôi có vấn đề tôi đều cầu tới tên Jesus xin giúp đỡ. Bây giờ thầy là thầy tôi. Tôi có thể làm gì với phần còn lại của họ? Jesus nói một người chỉ có thể đi theo một thầy. Người đó sẽ không yêu người này và ghét người khác, hay ghét người này và yêu người khác. Xin thầy bình luận.

Điều đầu tiên: là đệ tử không có nghĩa là chế độ một thầy. Là đệ tử đơn giản nghĩa là sẵn sàng học. Đệ tử thực trở nên được kết nối qua một thầy với mọi thầy khác có thể. Thầy của bạn trở thành móc nối với mọi thầy của quá khứ, hiện tại và tương lai.

Nhưng tâm trí con người rất hạn hẹp. Chúng ta biến mọi thức thành ghen tị và sở hữu. Ít nhất đừng làm điều đó với thầy. Khó cho bạn quan niệm về cách bạn có thể yêu hai thầy nhưng vấn đề nảy sinh bởi vì bạn coi hai thầy là hai. Nếu bạn đã thực sự yêu tôi, bạn đã yêu Jesus qua tôi, bạn đã yêu Phật qua tôi, bạn đã yêu Zarathustra qua tôi. Nếu bạn đã thực sự yêu tôi và bạn đã gặp tôi, bạn đã gặp mọi thầy. Nếu bạn đã không yêu và đã không gặp tôi thế thì vấn đề sẽ nảy sinh. Thế thì sẽ có chọn lựa - liệu chọn Jesus hay Phật hay tôi.

Và nếu câu hỏi này nảy sinh điều đó nghĩa là bạn còn chưa là đệ tử, bạn không có quan hệ với tôi chút nào. Nếu bạn có quan hệ với tôi thế thì không có vấn đề gì. Thế thì đột nhiên bạn sẽ cảm thấy lần đầu tiên rằng bạn có quan hệ với mọi thầy đã biết và không biết. Họ tất cả sẽ trở thành sống động qua tôi. Đó là nghĩa của thầy. Nếu thầy đóng tâm trí bạn lại và làm cho bạn thành hạn hẹp, người đó không phải là thầy chút nào.

Nhớ điều đó. Bạn có thể vẫn kêu gọi Jesus, bạn có thể vẫn kêu gọi Krishna. Không có cạnh tranh giữa tôi và họ. Thực ra, toàn thể nỗ lực của tôi ở đây là để làm cho bạn có khả năng kêu gọi họ mãnh liệt hơn. Khi bạn kêu gọi Jesus, thực sự bạn đã kêu gọi tôi; khi bạn kêu gọi tôi, thực sự bạn đã kêu gọi Jesus. Đây chỉ là những cái tên. Jesus là cái trống rỗng, cái trống rỗng chúng ta đã nói mới hôm nọ. Toàn thể trái tim của ông ấy - tất cả bẩy lỗ của tim - đều mở. Ông ấy là cánh cửa. Phật cũng vậy, Krishna cũng vậy. Làm sao bạn có thể tạo ra phân biệt giữa hai cái trống rỗng? Bạn có thể làm được không?

Tôi đã nghe. Một cậu bé đang chơi trong vườn thì bố nó từ văn phòng về nhà, mệt mỏi. Cậu bé rất hớn hở hỏi bố nó, 'Bố làm gì ở văn phòng cả ngày thế?'

Người bố mệt đến mức anh ta không quan tâm tới câu hỏi của đứa con cho nên anh ta nói, 'Không cái gì cả.' Cậu bé đứng đó, phân vân một chốc, và rồi hỏi, 'Nhưng làm sao bố biết khi nào bố kết thúc việc làm nó?'

Nếu bạn không làm gì làm sao bạn biết khi nào nó xong? Nếu bạn làm cái gì đó bạn biết khi nào nó xong bởi vì có định nghĩa. Nhưng 'không cái gì' không có định nghĩa.

Nếu Jesus là không cái gì và Phật là không cái gì và tôi là không cái gì, bạn làm ra định nghĩa ở đâu? Làm sao bạn đánh dấu được chỗ thầy bạn kết thúc và Jesus bắt đầu? Không có hàng rào giữa tôi và Jesus cho nên nếu bạn đi vào trong tôi bạn đã đi vào trong Jesus, Phật, Krishna, Lão Tử - bạn đã đi vào tất cả. Nếu bạn đi vào Jesus, bạn đã đi vào tôi. Cho nên bỏ những ý tưởng ngu xuẩn đó đi.

Nhưng chắc chắn sẽ dễ dàng hơn cho bạn để có quan hệ với tôi. Tôi ở đây vẫn sống động, hiện tại, Jesus đã không ở đây trong hai nghìn năm rồi. Bất kì điều gì bạn biết về Jesus đều không về Jesus mà về những người đã nói các điều về Jesus. Bất kì cái gì bạn biết về Jesus đều không trực tiếp, đều không tức khắc. Hai nghìn năm của làm biến chất, hai nghìn năm của sao lãng, hai nghìn năm của diễn giải, đã làm thay đổi nhiều. Nghĩa của việc chọn thầy sống là ở chỗ bạn có thể biết cả những thầy đã chết nữa. Jesus không thể được biết một cách trực tiếp - hai nghìn năm đứng giữa bạn và ông ấy, hàng triệu màn chắn, nhiều khói. Bất kì cái gì bạn biết về Jesus đều đáng hoài nghi, đều không chắc chắn. Nó không thể chắc chắn được. Ngay cả khi bạn đối diện tôi bất kì cái gì bạn biết về tôi đều đáng hoài nghi, cho nên nói gì tới Jesus và nói gì tới Krishna - sau năm nghìn năm?

Và Krishna đã bị làm biến chất còn hơn cả Jesus - bởi vì người Hindus là những học giả lớn. Tín đồ của Jesus là những người rất đơn giản - ngư thủ, nông dân, tiều phu. Cho dù họ muốn làm biến chất Jesus họ cũng không thể làm được. Họ không đủ hiệu quả. Họ không phải là người thông thái. Nhưng với người Hindus có các Brahmins và các bác học. Nhiều điều của Krishna là tồi tệ hơn nhiều vì tất cả những Brahmin và nhà bình luận và người diễn giải này - và hai nghìn năm của bình chú.

Kinh Thánh không có một bình chú, Gita có một nghìn bình chú. Bây giờ nếu bạn muốn biết Krishna đã nói gì, điều đó là gần như không thể nào được. Bạn sẽ phát điên nếu bạn xem qua cả nghìn lời bình chú này. Và đấy là những lời bình chú nổi tiếng, tôi không nói tới mọi lời bình đâu. Nếu mọi lời bình mà được tính tới thì sẽ có hàng nghìn và hàng nghìn. Nếu bạn xem qua mọi lời bình này bạn sẽ đơn giản phát rồ vì chúng nói những điều linh tinh thế - những thứ đối lập ngược hẳn nhau. Làm sao bạn có thể kết nối với Krishna được?

Cách duy nhất để tạo ra kết nối là tìm ra một thầy sống mà bạn có thể buông xuôi theo - một thầy sống vẫn còn trong thân thể, có cái trống rỗng vẫn được bao phủ và thờ phụng bởi thân thể và tâm trí, mà không gian bên trong của thầy vẫn còn bên trong thịt da. Qua thầy bạn sẽ có nếm trải về cái trống rỗng và qua nếm trải đó bạn sẽ biết mọi người đã từng tồn tại trên trái đất - bởi vì hương vị của trống rỗng là như nhau.

Nghĩ điều đó theo cách này. Khi bạn đi vào lâu đài, tường làm bằng đá cẩm thạch, nhưng khi bạn đi vào trong nhà tranh của người nghèo, chiếc lều, tường là khác. Chúng có thể chỉ bằng gạch, hay có thể chỉ là lá và tre. Nhưng không gian bên trong của lâu đài và lều là như nhau. Tường là khác - lâu đài có tường đá cẩm thạch, rất tốn kém, và lều của người nghèo có tường tre - nhưng cái trống rỗng được bao quanh bởi tường lâu đài và tường lều là như nhau.

Không gian là như nhau. Krishna nói một ngôn ngữ, Phật nói ngôn ngữ khác, Jesus lại khác nữa, nhưng thiền, kinh nghiệm bên trong, là như nhau.

Nếu bạn đã chọn tôi - để tôi nói điều đó cho bạn - nếu bạn đã chọn tôi, bạn đã chọn tất cả rồi. Qua tôi bạn sẽ có khả năng hiểu tất cả những người đã từng sống trước đây và tất cả những người sẽ sống sau đây. Tôi thậm chí có thể hứa về tương lai, bởi vì hương vị của trống rỗng không bao giờ sẽ khác đi. Nhiều người chứng ngộ nữa sẽ bước đi trên trái đất - ngày mai, ngày kia, thế kỉ nọ tiếp thế kỉ kia. Chúng ta không biết tên của họ nhưng điều đó không thành vấn đề bởi vì bất kì khia nào có người chứng ngộ trên trái đất, hương vị sẽ là như nhau. Bạn thử nếm trải tôi đi. Hương vị rõ ràng thế - nó là hương vị của ớt cay - bạn không thể bỏ lỡ nó được!

Jesus, Phật và T.D. Suzuki đã từng là các thầy của tôi trong năm năm qua tới giờ. Tốt, họ đã chuẩn bị cho bạn tới tôi, bằng không bạn chắc đã không ở đây rồi. Cảm thấy biết ơn đi, cảm thấy cám ơn đi. Và bao giờ cũng vẫn còn cám ơn họ bởi vì không có họ bạn chắc đã không ở đây. Họ đã chuẩn bị con đường. Thỉnh thoảng điều đó xảy ra là nếu bạn đã tới tôi năm năm trước, bạn có thể đã không hiểu được một lời. Suzuki phải đã chuẩn bị cho bạn, Krishnamurti phải đã giúp bạn. Họ đã cho ban chiều hướng, bây giờ bạn có thể hiểu tôi tốt hơn.

Để tôi kể cho bạn một câu chuyện hay.

Thầy Tennen Tanka, một Thiền sư vĩ đại, có lần tới thăm một ngôi đền và ở đó qua đêm. Sư trụ trì của ngôi đền rất hạnh phúc bởi vì Tennen Tanka là một thầy rất nổi tiếng và việc ông ấy tới là ân huệ lớn cho ngôi đền. Nhưng trong đêm Tennen đã làm cái gì đó không thể nào tin nổi đối với sư trụ trì. Đêm đó là đêm lạnh và Tennen đốt một pho tượng Phật gỗ để tạo ra lửa. Sư trụ trì của ngôi đền choáng. Khi ông ta thấy lửa cháy trong đền ông ta xô tới và thấy rằng một pho tượng Phật lớn bị mất và cái đầu đang cháy một nửa. Ông ta la lên, 'Ông làm gì thế này? Ông điên à? Ông đã đốt Phật của tôi rồi!'

Tennen cười và cời tro bằng chiếc gậy. Sư trụ trì hỏi, 'Ông làm gì bây giờ vậy, ông là người điên sao?' Tennen nói, 'Ta đang cố tìm xá lị của Phật' - xương, điều người Hindu gọi là hoa.

Điều đó khiến cho sư trụ trì bật cười. Ông ta nói, 'Ông chắc chắn điên rồi. Phật gỗ làm gì có xá lị.' Tennen hỏi. 'Ông có chắc không?' Sư trụ trì nói, 'Chắc, tôi chắc chắn. Làm sao Phật gỗ có thể có xá lị được?' Thế rồi Tennen nói. 'Đem các Phật khác tới đây nữa đi. Đền của ông có nhiều tượng, ông không cần có nhiều thế. Và đêm nay lạnh và ta đang rét run lên đây. Xem Phật sống đang run lên và Phật gỗ đang ngồi trên bệ kia. Đem chúng lại đây.'

Sư trụ trì không thể làm điều đó được nhưng Tennen đã đem hai phật khác tới và ném chúng vào lửa. Vào khoảnh khắc đó sư trụ trì trở nên hơi chút hoài nghi về lời của mình nói rằng Phật gỗ không có xá lị. Bây giờ ông ta bắt đầu thấy mặc cảm. Nếu như ông ta mà không nói điều đó, ít nhất hai Phật này đã được cứu. Bây giờ ông ta bị mặc cảm. Người này điên nhưng ông ấy đang làm gì ở đây và tại sao ông ta không dừng ông ấy lại? Nhưng ông ta không làm được. Bản thân ông ta đã nói rằng Phật gỗ không có xá lí cho nên làm sao ông ta có thể dừng Tennen được?

Hoài nghi lớn nảy sinh trong ông ta và do đó, chuyện kể rằng sư trụ trì rơi vào địa ngục.

Nhưng không phải Tennen. Ông ấy đã đốt Phật nhưng ông ấy chưa bao giờ rơi vào địa ngục nào - ông ấy đạt tới niết bàn.

Câu chuyện kì lạ, rất phi logic. Nếu Tennen mà xuống địa ngục thứ bẩy chúng ta chắc còn hiểu được. Điều đúng xứng đúng với ông ấy. Nhưng Tennen ở niết bàn, ngồi cùng bản thân Phật, có thể còn uống trà, tán gẫu. Và sư trụ trì chịu địa ngục thứ bẩy. Các Thiền nhân này là kì lạ. Họ làm ra kiểu chuyện gì vậy?

Nhưng có logic trong nó, logic lớn trong nó. Logic là ở chỗ khi Tennen đốt Phật không có hoài nghi trong tâm trí của ông ấy, không một hoài nghi. Thực ra, nó không phải là Phật chút nào, nó chỉ là gỗ. Gọi gỗ là Phật thật vô nghĩa làm sao. Chỉ bởi vì bạn đã khắc nên hình dáng trên nó không làm cho nó thành Phật được. Bởi vì ông ấy chắc chắn thế nên ông ấy có thể đem thêm hai tượng nữa và tận hưởng ngọn lửa - và đêm đó chắc chắn là lạnh.

Tôi hoàn toàn thiên về điều Tennen đã làm. Ông ấy làm tốt. Và Phật phải đã tận hưởng điều đó trong niết bàn! Ngồi đó trong moksha của mình, ông ấy phải đã tận hưởng điều đó. Người này đã làm tốt, tốt hoàn hảo. Đó là điều ông ấy đã từng thuyết giảng cả đời mình: đừng tìm cái vô dạng trong hình tướng, đừng tìm thông điệp trong lời. Đi sâu hơn đi. Đi vào trong cái vô dạng. Đừng tìm linh hồn trong thân thể. Đi sâu hơn đi. Đạt tới cái trống rỗng bên trong.

Và đó là điều Tennen đã làm. Khi ông ấy cời lửa bằng chiếc gậy trong đống tro, ông ấy nói gì? Ông ấy nói rằng đây đơn giản là thân thể gỗ, thậm chí không có xương trong đó. Vậy phải nói gì về linh hồn? Đây chỉ là gỗ, gỗ chết. Ông ấy tuyệt đối chắc chắn; chắc chắn của ông ấy là tuyệt đối hoàn toàn.

Nhưng sư trụ trì đã hoài nghi. Ông ta trở nên hoài nghi chút ít. 'Mình đã nói gì? Mình đã phạm tội sao?' Ông ta phải đã rùng mình sâu tận xương sống. Ông ta phải đã run rẩy. Nỗi sợ đó, hoài nghi đó, run rẩy đó, ném ông ta vào địa ngục.

Nếu bạn đã thực sự tới tôi, vấn đề về làm gì với Jesus và làm gì với Krishnamurti và làm gì với Suzuki sẽ không bao giờ nảy sinh. Nếu hoài nghi nảy sinh điều đó đơn giản chỉ ra rằng bạn vẫn còn trên đường - bạn chưa đạt tới. Bạn chỉ mới ở giữa đường, treo lơ lửng, giữa quá khứ và hiện tại.

Nếu bạn tới tôi bạn sẽ thấy mọi khuôn mặt mà bạn đã từng yêu mến. Thỉnh thoảng mặt của tôi sẽ là mặt của Krishnamurti. Những người gần gũi, họ biết. Thỉnh thoảng mặt tôi sẽ là mặt của Krishna. Những người yêu tôi, họ biết. Thỉnh thoảng mặt tôi là mặt của Phật. Những người đã thực sự buông xuôi, họ đã thấy điều đó..

Bạn vẫn còn chút ít xa xôi, bạn vẫn còn vẩn vơ. Quá khứ kéo bạn lại. Bạn không thể đi lên trước được. Nếu bạn tới thực sự gần, câu hỏi này sẽ tan biến theo cách riêng của nó và bạn sẽ không cần làm cái gì với Jesus hay Phật hay Suzuki hay Krishnamurti. Và nhớ, họ đã chuẩn bị cho bạn.

Trong câu chuyện này về Tennen có phần khác nữa. Tôi muốn kể phần đó nữa.

Chuyện kể rằng khi bản thân Tennen còn là người tìm kiếm anh ta đi tới một Thầy lớn có tên là Matesi. Matesi nhìn vào mắt anh ta, lắc đầu và nói, 'Không, không, ta không là thầy ông đâu - ít nhất, không là thầy bây giờ. Đi tới Sakito đi.' Sakito là một thầy đối lập với Matesi. Tu viện của ông ấy ở quả núi gần đó. Matesi nói, 'Không, không, ta không là thầy ông đâu - chưa đâu. Ông đi sang Sakito đi. Ông ấy là thầy của ông. Ông ấy không nói, 'Ông ấy sẽ là,' ông ấy nói, 'Ông ấy là.'

Thế là Tennen đi sang Sakito.

Bây giờ thưởng thức hương vị tinh tế và thanh nhã của nó. Bởi vì Tennen đã chấp nhận Matesi làm thầy, anh ta phải tuân theo lời khuyên của thầy. Anh ta không thể nói, 'Tôi sẽ không đi đâu. Thầy là thầy của tôi.' Điều đó sẽ là ngu xuẩn, điều đó sẽ là không vâng lời. Anh ta nói, 'Được, thưa thầy, nếu thầy nói vậy, tôi có thể đi bất kì đâu. Sakito là thầy tôi.'

Những người khác đang có ở đó đều nghĩ, 'Anh chàng đáng thương này, anh ta đi đâu? Anh ta phải khăng khăng đòi ở lại chứ. Anh ta phải buộc bản thân mình ở lại chứ. Anh ta phải đợi ngoài cửa và nhịn ăn và khăng khăng rằng Matesi là thầy mình và rằng anh ta sẽ ở với thầy chứ. Anh chàng đáng thương. Anh ta đi đâu?' Nhưng Tennen thực sự hồn nhiên. Anh ta nói, 'Được, nếu thầy nói vậy, tôi có thể đi bất kì chỗ nào. Nếu thầy phái tôi xuống địa ngục tôi sẽ đi tới đó.'

Anh ta đi tới Sakito. Trong ba năm anh ta hầu hạ thầy, thiền, hầu hạ, thiền, hầu hạ. Sau ba năm thầy nói, 'Bây giờ ông sẵn sàng rồi. Ta sẽ điểm đạo cho ông vào tính chất sannyas.' Tennen tới, cúi lạy dưới chân thầy, và nói, 'Vâng, thưa thầy, thầy điểm đạo cho tôi đi.' Không một hoài nghi nảy sinh trong tâm trí anh ta, 'Cái gì đang xảy ra bây giờ? Nếu thầy điểm đạo mình thì về thầy của mình, Matesi, thì sao? Thực ra, mình là đệ tử của thầy ấy. Thầy đã phái mình sang đây và bây giờ mình đang lâm vào rắc rối. Người này nói sẽ điểm đạo cho mình.' Sakito cạo đầu anh ta vì các khất sĩ Phật giáo đều phải cạo đầu và bảo anh ta lặp lại lời nguyện của khất sĩ Phật giáo. Ông ấy nói, 'Bất kì điều gì ta nói, ông nhắc lại nó.' Nhưng khi Tennen nghe câu đầu tiên anh ta bịt cả hai tai và chạy mất cười ha hả.

Sư Phật giáo phải lấy lời nguyện, lời nguyện truyền thống: 'Tôi sẽ không bao giờ phạm tội lỗi nào, tôi sẽ không bao giờ phạm điều phi pháp nào, tôi sẽ không trộm cắp, tôi sẽ không sát hại, tôi sẽ không làm cái này và cái nọ' - cả nghìn lẻ một thứ, nó là một danh sách dài. Khoảnh khắc Sakito bảo anh ta 'Ông lấy lời nguyện này' Tennen đưa tay lên bịt tai để cho anh ta không nghe, cười to và chạy trốn mất. Và đệ tử của Sakito nói, 'Chúng tôi bao giờ cũng nghĩ rằng anh ta có điên chút ít.'

Ai đó đuổi theo anh ta, giữ anh ta ở bên ngoài đạo tràng và hỏi, 'Có chuyện gì vậy?' Anh ta nói, 'Tôi chưa bao giờ phạm tội nào. Làm sao một người có thể phạm tội được? Toàn thể giáo huấn của Phật là ở chỗ mọi việc làm đều là giả, ảo tưởng. Tôi chưa bao giờ phạm phải bất kì cái gì sai và làm sao tôi có thể phạm nó trong tương lai được? Lời nguyện này là kiểu vô nghĩa gì vậy? Tôi đi tới thầy tôi và tôi sẽ đánh cho thầy rõ đau. Sao ông ấy phái tôi tới kẻ ngu thế?'

Anh ta chạy xô về tu viện của thầy cũ của mình nhưng thầy không có đó. Khi anh ta vào trong đền chỉ tượng Phật ngồi đó. Anh ta nhảy lên vai Phật và ngồi đó cưỡi lên họ. Và anh điên tới mức vài đệ tử của Matesi tới và nhìn từ bên ngoài và nói, 'Anh ta có vẻ điên. Ngồi lên cả Phật!' Họ chạy xô tới thầy và họ nói với thầy, 'Một sư kì quặc đã tới và đã cưỡi lên vai của Phật gỗ. Chúng tôi phải làm gì?'

Đích thân Matesi tới xem. Ông ấy nhận ra người tìm kiếm trẻ và ông ấy nhận ra thức tỉnh của anh ta nữa. Ông ấy nói, 'Ông hồn nhiên thế. Ông là bản thân tự nhiên, bản thân Đạo. Tennen nghĩa là tự nhiên, Đạo, hồn nhiên. Và bây giờ ta là thầy của ông và ông là đệ tử của ta.'

Tennen tụt xuống từ tượng gỗ, cúi lạy dưới chân thầy Matesi và nói, 'Tôi biết ơn thầy vì cho tôi tên sư.'

Và thầy nói, 'Bây giờ ta là thầy của ông và ông là đệ tử của ta. Ba năm đó đã là cần thiết với Sakito. Ba năm đó là điều phải có.'

Vậy, ở cùng tôi nên làm cho bạn cảm thấy biết ơn với bất kì ai bạn đã từng ở cùng trước đây. Và tôi không nói điều đó chỉ về Krishnamurti, Jesus, Suzuki và những người như thế, tôi đang nói điều đó về ngay cả người thường bạn đã sống cùng, với bố mẹ mà bạn đã được sinh ra và với bạn bè và kẻ thù mà bạn có và với các thầy giáo mà dưới họ bạn đã học trong trường phổ thông, cao đẳng, đại học. Họ tất cả đều là một phần của trưởng thành của bạn. Nếu một người bị thiếu bạn chắc đã không ở đây rồi.

Cho nên cảm thấy biết ơn với bố mẹ bạn, với bạn bè của bạn, với kẻ thù của bạn, với thầy bạn, với các thầy giáo của bạn; cảm thấy biết ơn với mọi mối quan hệ của bạn cái đã tồn tại trong quá khứ - bởi vì đây là cao trào của tất cả họ.

Và đừng hỏi câu hỏi như vậy: Bây giờ thầy là thầy tôi. Tôi có thể làm gì với phần còn lại của họ? Không, đó là nếm trải xấu. Tôn thờ họ đi. Tiếp tục tôn thờ họ, tiếp tục biết ơn họ.

Jesus nói một người chỉ có thể đi theo một thầy. Bạn đã hiểu lầm Jesus rồi. Khi ông ấy nói điều đó, ông ấy không nói rằng bạn không thể đi theo hai thầy đã chứng ngộ. Ông ấy không so sánh hai thầy đã chứng ngộ; ông ấy không nói bạn có thể chỉ theo Jesus hay Phật hay Krishna - ông ấy không nói điều đó. Người Ki tô giáo đã diễn giải điều đó theo cách đó - rằng bạn có thể đi theo chỉ một thầy, và nếu bạn tin vào Jesus bạn phải tin vào Jesus một cách tuyệt đối, bạn phải tin rằng Jesus là cánh cửa duy nhất, đứa con duy nhất. Người khác có thể tốt, người thánh thiện nhưng không thực sự là thầy chứng ngộ.

Đây tuyệt đối là diễn giải sai về lời của Jesus. Khi Jesus nói bạn có thể theo chỉ một thầy, nhìn vào hoàn cảnh đó. Ông ấy đang nói về đi theo tiền hay theo Thượng đế. Đó là hoàn cảnh. Hoặc bạn có thể phục vụ thế giới, các ham muốn trần tục - tham lam, tham vọng, chính trị - hay bạn có thể phục vụ Thượng đế - thiền, vô ham muốn, an bình, im lặng. Bạn không thể phục vụ hai thầy. Đó là cách nói của ông ấy. Bạn không thể phục vụ tiền tài và Thượng đế cả hai cùng nhau được.

Một người không thể vừa tôn giáo vừa chính trị được, thậm chí không thể là người như Mahatma Gandhi. Không ai có thể có tôn giáo và chính trị cùng nhau được. Nếu bạn thực sự chính trị, tôn giáo sẽ là giả vờ; nếu bạn thực sự tôn giáo, bạn sẽ không bận tâm về chính trị. Ai bận tâm? Hay nhiều nhất, chính trị sẽ là giả vờ. Nhưng một người không thể là cả hai cùng nhau được bởi vì chính trị cần tham vọng, ham muốn, cạnh tranh, ghen tị. Mọi chất độc đều được cần. Tôn giáo nói vứt mọi chất độc đi, làm thuần khiết là cần.

Khi Jesus nói bạn không thể phục vụ, đi theo hai thầy ông ấy ngụ ý bạn không thể phục vụ cả bên ngoài và bên trong cùng nhau được. Ông ấy không so sánh Phật và bản thân mình.

Cảnh giác với diễn giải.

Bất kì khi nào bạn đọc lời của Jesus, Phật, Lão Tử, phải rất cẩn trọng. Tâm trí bạn có thể giở thủ đoạn với bạn. Tâm trí bạn có thể tô mầu cho họ bằng định kiến riêng của bạn.

Tôi hiểu tại sao vấn đề này nảy sinh. Vấn đề này nảy sinh bởi vì tâm trí của bạn rất hạn hẹp, một chiều. Bạn có thể yêu chỉ một người đàn bà, bạn có thể yêu chỉ một người đàn ông. Ngay cả những người mẹ cũng nghĩ rằng họ không thể yêu mọi đứa con của mình theo cùng một cách. Nếu bạn khăng khăng, họ sẽ nói rằng một đứa là được ưa chuộng. Điều này là vì sự hạn hẹp của tâm trí, bởi vì bạn nghĩ tình yêu phải được định hướng. Yêu không cần có chiều hướng nào, yêu không cần là quan hệ, yêu có thể chỉ là trạng thái của bản thể bạn. Thực ra, một người được thoả mãn chỉ khi người đó trở thành tình yêu, không phải là việc yêu - khi người đó trở thành tình yêu.

Khao khát lớn lao nhất, sâu sắc nhất bên trong trái tim bạn là không trở nên nhiều việc yêu hơn, ham muốn sâu sắc nhất là trở thành tình yêu. Khác biệt là gì? Khi bạn yêu, bạn sẽ yêu ai đó - và khi bạn yêu ai đó, người khác sẽ ở trong cái bóng. Khi bạn hội tụ tâm trí của mình vào một thứ, mọi thứ khác đi ra ngoài hội tụ đó. Khi bạn chỉ nhìn vào một thứ thôi, mọi thứ khác bị loại trừ, bị cho ra ngoài ngoặc. Tình yêu có thể là sự tập trung, thế thì nó là một chiều; tình yêu có thể có tính thiền, thế thì nó không một chiều. Và khi tình yêu không một chiều, thế thì nó là tôn giáo, tâm linh.

Bạn đang nghe tôi. Bạn có thể nghe với sự tập trung - dường như nó được dạy trong các đại học. Tập trung vào! Do sợ và tham bạn tập trung, bằng không bạn sẽ trượt kì thi, bạn sẽ không là người đầu tiên, bạn sẽ không được công trạng, bạn sẽ mất các khả năng của việc làm tốt và tiền bạc và xe hơi và nhà lầu - thế này và thế nọ. Cho nên bạn tập trung bởi vì sợ. Đó là lí do tại sao kì thi càng tới gần, càng nhiều sinh viên có khả năng tập trung - bởi vì sợ và tham đang trở nên ngày càng thực tại hơn, chúng trở thành thực tại vững chắc. Tập trung là do sợ và tham.

Thiền là khác toàn bộ. Khi bạn tập trung bạn đóng tâm trí bạn với mọi thứ khác. Thiền nghĩa là chỉ là việc mở ra, cởi mở thảnh thơi. Nó không phải là tập trung. Trong khi nghe tôi bạn đang nghe chim hót trên cây nữa. Gió thoảng qua cây xào xạc bài ca của nó - bạn mở với nó nữa. Máy bay bay qua, hay tầu hoả - bạn mở với nó nữa. Đây là thiền - bạn đơn giản mở, sẵn có, ý thức, sẵn có, mọi cánh cửa đều mở.

Sẽ rất nghèo nàn nếu bạn chỉ nghe tôi bởi vì những con chim này đang hót trên cây là nhạc nền cho điều tôi đang nói. Chúng làm giầu cho nó, chúng không phải là việc sao lãng. Chúng không làm sao lãng tâm trí. Chúng làm sao lãng tâm trí chỉ nếu bạn tập trung - nhớ điều đó. Sao lãng chỉ là sản phẩm phụ của tập trung. Nếu bạn tập trung, chim quấy rối bạn bởi vì nó làm sao lãng. Chim sẽ không làm sao lãng bạn nếu bạn không tập trung. Đơn giản sẵn có ở đây, dù bất kì cái gì xảy ra, vẫn cứ sẵn có, cởi mở, với mọi cánh cửa đều mở. Nếu trời mưa, để mở; nếu trời bắt đầu bão, để mở; nếu mây sấm chớp, để mở - bất kì cái gì xảy ra đều để mở. Thế thì tính mở của bạn là toàn bộ.

Và bạn mở với tôi nữa bởi vì tôi cũng đang xảy ra ở đây. Và tôi muốn nói với bạn rằng nếu bạn mở theo cách như vậy, hiểu biết của bạn sẽ tăng trưởng - nhưng nếu bạn tập trung vào tôi, tri thức của bạn sẽ tăng trưởng. Nếu bạn tập trung vào tôi, vào điều tôi đang nói, thế thì bạn sẽ níu bám lấy những lời nói. Đó là lí do tại sao người ta tập trung - để cho không một lời nào bị bỏ lỡ. Bạn cứ giữ lại. Bạn không muốn mất một lời nào. Nhưng bạn đang bỏ lỡ toàn thể cuộc sống.

Nếu bạn đơn giản mở ở đây, mở có tính thiền, bạn sẽ lắng nghe điều tôi đang nói theo cùng cách như bạn nghe chim khi chúng hót: Thế thì cả hai sẽ đi vào trong bạn cùng nhau và bạn sẽ không có chọn lựa nào - bạn là im lặng vô chọn lựa.

Thế thì hiểu biết của bạn sẽ tăng trưởng. Thế thì bạn có thể không nhớ điều tôi đã nói nhưng bạn sẽ hiểu điều tôi đã nói. Thế thì bạn có thể không có khả năng đi và tái diễn điều tôi đã nói - bạn có thể nói rằng bạn đã quên hoàn toàn - nhưng bạn đã hấp thu nó, bạn đã tiêu hoá nó. Nó sẽ biểu lộ trong cuộc sống của bạn mặc dầu nó có thể không biểu lộ trong tri thức của bạn. Không thể có khả năng cho bạn để cho bài nói về tôi, nhưng nó sẽ biến đổi cuộc sống của bạn theo cách tinh tế. Lần sau bạn giận đột nhiên bạn sẽ thấy phẩm chất là khác. Lần sau bạn làm tình với người đàn bà hay người đàn ông, bạn sẽ thấy phẩm chất có nhiều tính thiền hơn, ít tính dục hơn. Lần sau ai đó xúc phạm bạn, đột nhiên bạn sẽ thấy rằng chẳng cái gì bị quấy rồi, bạn không bị đánh bởi điều đó, nó đã không chạm vào vết thương nào. Lần sau bạn sẽ đứng trước gương, bạn sẽ bắt đầu cười vào bản thân mình.

Bạn đã cười người khác nhưng điều đó là bạo hành. Khi người ta bắt đầu cười vào bản thân mình, người ta có khôn hơn chút ít. Thế thì người ta biết toàn thể cái khôi hài, cái ngu xuẩn riêng của người ta. Và khi một người bắt đầu cười bản thân mình, người đó đang trở nên ít lố bịch hơn, người đó trở nên ngày một nhận biết, tỉnh táo hơn - đó là lí do tại sao người đó có thể cười. Người đó có thể thấy cái ngu riêng của mình. Và khi bạn có thể thấy cái ngu riêng của bạn, bạn có thể trở nên khôn. Chỉ người ngu mới không nhận biết rằng họ là ngu; người khôn bao giờ cũng nhận biết rằng có cả nghìn lẻ một cái ngu. Bạn càng trở nên khôn hơn, bạn càng nhận biết hơn - nhận biết về mọi thứ.

Lắng nghe tôi theo cách thiền đi và yêu tôi theo cách thiền đi, thế thì tình yêu của tôi sẽ không làm sao lãng bạn khỏi Jesus, Krishna, Phật. Thế thì tình yêu của tôi sẽ làm giầu cho mọi tình yêu của bạn, tình yêu của tôi sẽ làm giầu cho cuộc sống của bạn. Tôi ở đây để làm giầu bạn, không để làm nghèo bạn. Không có Jesus bạn sẽ nghèo chút ít, chắc chắn nghèo chút ít. Một người đẹp thế như Jesus phải không bị quên lãng, phải không bị vứt vào quên lãng. Và người đẹp thế như Phật....

Nhân loại đã chịu khổ rất nhiều bởi vì tâm trí một chiều này. Phật tử sẽ không nghĩ về Jesus chút nào và người Ki tô giáo sẽ không nghĩ về Phật. Thảm hoạ làm sao! Tai hoạ làm sao! Nếu người Ki tô giáo cũng có thể yêu Phật, Ki tô giáo của người đó sẽ đi rất sâu và nếu một Phật tử cũng có thể hiểu Jesus, người đó sẽ hiểu Phật hơn rất nhiều, tốt hơn rất nhiều. Và nếu bạn có thể hiểu Mahavir và Mohammed và Zarathustra và Lão Tử tất cả cùng nhau, và bạn có thể yêu tất cả họ cùng nhau như những cách diễn đạt khác của cùng một điều thiêng liêng, chắc chắn cuộc sống của bạn sẽ là cuộc sống của hoàng đế. Ngay bây giờ nó chỉ là cuộc sống của kẻ ăn xin. Người Ki tô giáo là kẻ ăn xin, người Hindu là kẻ ăn xin, người Mô ha mét giáo là kẻ ăn xin - tôi muốn bạn trở thành vua, vua của các vua.

Tất cả những người này đã ca cùng bài ca, bài ca của mọi bài ca. Ngôn ngữ có khác, cử chỉ có khác, nhưng nội dung là một.

Câu hỏi 2

Liệu có khả năng, thưa ngài, rằng mọi người sẽ hiểu lầm ngài không?

Bạn nói khả năng sao? Mọi khả năng chứ thưa ngài! Tốt nhất họ sẽ không hiểu tôi, tồi nhất họ sẽ hiểu lầm tôi. Điều đó xảy ra mọi ngày.

Mới hôm nọ tôi đã nói về tự nhiên và đích thực trong mối quan hệ của bạn. Cho nên một sannyasin bên ngoài trại đã nhảy lên một sannyasin khác và họ đánh lẫn nhau. Họ nghĩ rằng tôi đã nói điều đó - tôi đã nói có tính tự nhiên. Họ phải đã cảm thấy giận dữ, họ phải đã cảm thấy đối kháng với nhau - họ phải đã từng mang điều đó.

Bây giờ tôi đã nói phải tự nhiên, và tôi đã nói đừng lo nghĩ về hậu quả - cho nên họ đánh nhau vì người đàn bà và họ chẹn họng nhau. Và người đàn bà, ngồi đó và nhìn vào toàn thể câu chuyện. Cô ấy dường như đã hiểu tốt hơn.

Có mọi khả năng rằng tôi sẽ bị hiểu lầm. Những lời này là nguy hiểm. Bất kì điều gì tôi đang nói cũng đều giống như lưỡi kiếm sắc. Nếu bạn không rất tỉnh táo, nhận biết, bạn sẽ chặt đầu bạn hay đầu ai đó khác. Nó bao giờ cũng như vậy. Jesus và Lin Chi và Bồ đề đạt ma tất cả đều đã bị hiểu lầm.

Thực ra, Thiền đã trở nên hấp dẫn thế ở phương Tây không phải bởi vì mọi người hiểu nó mà bởi vì nó có khả năng lớn nhất của việc bị hiểu lầm. Không tôn giáo nào khác có nhiều khả năng như vậy. Nó có tiềm năng nhất. Bạn có thể hiểu lầm Thiền dễ dàng tới mức chẳng cần gì mấy tới thông minh để hiểu lầm nó. Để hiểu lầm Hindu giáo sẽ cần chút ít thông minh; để hiểu lầm Phật chút ít hiểu biết hơn sẽ được cần tới; để hiểu làm Jaina giáo bạn sẽ phải thực sự rất thông minh. Nhưng để hiểu lầm Thiền, không, chẳng cái gì được cần. Bất kì ai cũng đều có khả năng hiểu lầm nó.

Lin Chi, người sáng lập ra Thiền Rinzai ở Nhật Bản, nói: 'Không nỗ lực nào được cần, không làm gì đặc biệt. Chỉ như đi ỉa, đi đái, mặc quần áo, ăn bữa ăn, và khi ông mệt thì đi nằm. Người ngu có thể cười ông nhưng người khôn sẽ hiểu. Người cố gắng chắc chắn là người ngu. Bây giờ thế hệ trội hơn đã hiểu nó hoàn toàn rõ - những người hippies và yippies và tất cả. Họ nói rằng họ đang làm việc của họ, và Lin Chi nói rằng đây là cách thức.

Nhưng bạn đã không nghe câu nói khác của Lin Chi và điều may mắn là những người hippies đó không biết về nó, bằng không sẽ có nguy hiểm lớn. Câu nói kia là: 'Trên đường, giết bất kì cái gì ông gặp, giết Phật, giết thầy ông, giết bố mẹ ông và người thân. Chỉ thế thì ông mới có thể được giải thoát.' Bây giờ điều này chắc chắn là cho phép để mở giết người! Điều rất may mắn là những người hippies đã không nghe về điều đó vì rất dễ hiểu lầm một phát biểu vĩ đại thế.

'Giết mọi thứ mà ông gặp trên đường.' Cách thức này là cách thức của thiền. Khi bạn đi vào trong và bạn đang thiền, bất kì cái gì tới trên đường, giết nó đi. Đừng né tránh nó. Bởi vì bất kì cái gì bạn cho phép trên đường sẽ trở thành cản trở. Bạn đang tìm cái trống rỗng, bạn đang tìm vô trí - thế thì bất kì cái gì được phép sẽ là một phần của tâm trí. Khi một Phật tử ngồi, Phật có đó - Lin Chi là Phật tử cho nên ông ấy biết về Phật. Khi bạn là một Phật tử và bạn ngồi trong thiền thế thì mọi thứ biến mất ngoại trừ Phật. Mọi thứ đều mất đi. Ông ấy còn lại trong vinh quang vô cùng, trong chói sáng vĩ đại - nhưng ông ấy cũng phải bị ném đi, ra khỏi con đường. Bằng không điều đó sẽ cản trở con đường.

Người Hindu biết. Khi mọi thứ khác đã mất rồi thì Krishna vẫn đứng đó với cây sáo, thổi sáo.

Ramkrishna biết điều đó rõ. Khi mọi thứ diễn ra và tâm trí ông ấy trở nên gần như - tôi nói gần như - trống rỗng, Kali sẽ đứng đó. Ông ấy đã yêu thích ý tưởng này về Kali nhiều tới mức thật khó cho ông ấy đẩy Kali sang bên, không thể được. Cho dù nghĩ tới việc đó thì nó cũng dường như là báng bổ. Đẩy Kali sang bên sao? Không. Nhưng đó là rào chắn. Khi ông ấy học bước thiền cuối cùng từ Totapuri, Totapuri nói, 'Ông phải giết chết Kali này đi. Điều này sẽ không có tác dụng đâu. Người đàn bà này là cản trở quá nhiều. Thu lấy dũng cảm đi.'

Và Ramkrishna nhắm mắt lại. Ông ấy muốn giết bà ấy bởi vì bây giờ ông ấy biết rõ rằng chỉ một rào chắn còn lại. Nhưng khi ông ấy nhắm mắt ông ấy quên luôn. Người đàn bà đẹp thế - mẹ của toàn thể vũ trụ - bà ấy làm say mê thế. Ông ấy quên hoàn toàn về Totapuri và tất cảnh những điều vô nghĩa mà ông ấy đã từng nói tới. Và Totapuri đang ngồi trước ông ấy và Totapuri biết rằng ông ấy đã quên bởi vì mắt ông ấy bắt đầu trào ra toàn nước mắt và nước mắt, và ông ấy bắt đầu đung đưa và nhảy múa. Và Totapuri nói, 'Dừng lại! Lặp đi lặp lại, ông vẫn làm cùng một điều!' Và Ramkrishna mở mắt ra và ông ấy nói, 'Thật là khó, thưa thầy. Rất khó, không thể được. Tôi có thể giết mẹ tôi, tôi có thể giết bố tôi, tôi có thể giết vợ tôi, tôi có thể giết bản thân tôi, tôi có thể giết thầy - nhưng Mẹ Kali sao? Chính ý tưởng này đơn giản biến mất khi tôi nhắm mắt và bà ấy có đó, chói sáng, trong mọi vinh quang của bà ấy. Chính ý tưởng này không có đó. Tôi cứ quên đi quên lại mãi, tôi rất tiếc.'

Thế rồi Totapuri nói, 'Đây là lần cuối cùng, bởi vì ta không thể ở lại lâu hơn được nữa. Đủ cho cái ngu xuẩn của ông và Kali của ông.' Ông ta chạy xô ra ngoài. Trên phố ông ta tìm được một mảnh kính, ông ấy đem về. Và ông ấy nói, 'Bây giờ nhắm mắt lại đi. Khoảnh khắc ta cảm thấy rằng nước mắt của ông trào ra và Kali đã tới ta sẽ cứa trán ông bằng mảnh kính này, rõ đau. Máu sẽ bắt đầu chảy ra. Khi ta cứa trán ông, nhớ rằng ông phải chặt Kali ra làm đôi.'

Ramkrishna nói, 'Nhưng làm sao tôi sẽ chặt và bằng cái gì?' Totapuri nói, 'Làm sao ông sẽ chặt và bằng cái gì à? Làm sao ông đã tạo ra được Kali? Bằng tưởng tượng. Nếu ông có thể tạo ra Kali bằng tưởng tượng của ông, tạo ra luôn chiếc kiếm bằng tưởng tượng của ông đi. Hay lấy luôn chiếc kiếm mà Kali vẫn mang trong tay bà ấy. Mượn nó và giết bà ấy!'

Thầy là nghiêm khắc và thầy đe doạ rằng thầy sẽ bỏ đi ngay lập tức nếu ông ấy không tuân theo. Cho nên Ramkrishna nhắm mắt lại và bắt đầu đung đưa. Totapuri cứa trán ông ấy mạnh tới mức vết cứa còn lại cả đời ông ấy. Khi trán ông ấy bị cứa ông ấy nhớ. Trong một khoảnh khắc của dũng cảm ông ấy lấy chiếc kiếm từ tay của Kali và chặt Kali làm đôi. Bà ấy đổ sập, một phần sang bên này, phần kia sang bên kia, và mở ra cái trống rỗng giữa hai phần này.

Trong sáu ngày Ramkrishna còn trong samadhi. Khi ông ấy mở mắt ra sau sáu ngày, lời đầu tiên ông ấy thốt ra là, 'Rào chắn cuối cùng đã sụp đổ.'

Bây giờ đây là điều Lin Chi đang nói tới - rào chắn cuối cùng. Cho nên ông ấy nói, 'Trên đường giết bất kì cái gì ông gặp. Giết Phật, giết thầy ông, giết bố mẹ ông và họ hàng chỉ thế thì ông mới có thể được giải thoát.'

Nhưng bạn có thể trở thành kẻ giết người. Xin đừng giết bất kì ai ở cổng. Bạn có thể mang ý tưởng này trong nhiều ngày.

Điều tôi đang nói ở đây phải được hiểu rất, rất tế nhị, an toàn. Bạn không đem cái ngu xuẩn của bạn vào trong nó. Bằng không, thay vì được giúp đỡ bởi nó, bạn sẽ bị phá huỷ bởi nó. Chân lí là nguy hiểm.

Nếu bạn không thể nhận được giúp đỡ từ nó, nó sẽ phá huỷ bạn. Chân lí là nguy hiểm bởi vì nó có tiềm năng, nó mạnh mẽ, nó là lửa. Bạn đang chơi với lửa khi bạn tới gần chân lí. Nếu bạn không tỉnh táo bạn sẽ bị bỏng. Chút ít sai lầm và bạn sẽ bị bỏng.

Khi Moses thấy Thượng đế ở đỉnh Sinai ông ấy đã phạm phải một sai lầm nhỏ. Khi ông ấy thấy Thượng đế ông ấy tự nhiên chạy xô về phía ngài. Nhưng Thượng đế quát lên, 'Đợi đã! Bỏ giầy của ông ra. Đây là đất thiêng.' Moses đã quên mất không bỏ giầy ra.

Bây giờ điều này đơn giản là biểu tượng thôi. Người Do Thái chưa bao giờ có khả năng hiểu nghĩa của việc này. Giầy bảo vệ chân. Tâm trí bạn là chiếc giầy của linh hồn bạn. Như giầy bảo vệ thân thể, tâm trí bảo vệ linh hồn. Người Do Thái đã từng nghĩ rằng Thượng đế đã lo nghĩ về giầy. Vô nghĩa làm sao! Cả trái đất này đều là đất thiêng bởi vì mọi thứ đều đầy Thượng đế. Không, ngài không nói về giầy đâu; thực ra, ngài thậm chí còn đang đi giầy. Đó là lí do tại sao chúng ta không thể chỉ ra được Thượng đế ở đâu - vì chỉ ra ở đâu? Ngài ở mọi nơi rồi. Cho dù tôi chỉ bằng ngón tay của tôi - rằng có Thượng đế - ngài là ở trong cả ngón tay nữa.

Bạn không thể chỉ ra được Thượng đế ở đâu, không. Giầy là biểu tượng. Cũng như giầy bảo vệ cho thân thể, vậy linh hồn được bảo vệ bởi tâm trí. 'Bỏ giầy ra' nghĩa là 'Bỏ tâm trí của ông đi, Moses. Đừng xô về ta qua tâm trí bằng không ông sẽ bị bỏng đấy.' Nếu bạn chạy xô về Thượng đế qua tâm trí, điều đó nghĩa là bạn sẽ diễn giải, bạn sẽ đem định kiến của bạn vào, đem ý tưởng của bạn, ý nghĩ của bạn vào. Một cách tự nhiên bạn sẽ bỏ lỡ.

Thế rồi Thượng đế nói, 'Quay lại và nói với mọi người rằng không ai tới núi này trong khi ta ở đây. Và nói điều đó đặc biệt cho các tu sĩ bởi vì họ có thể cố gắng tới.' Moses nói, 'Nhưng tại sao?' Thượng đế đáp, 'Nếu họ tới họ sẽ bị bỏng, họ sẽ bị bỏng hoàn toàn. Đi xuống và nói với người của ông rằng không ai được tới cả. Và đặc biệt nói với các tu sĩ rằng họ không được phép tới vì họ là những người phi tôn giáo nhất. Họ là kẻ giả vờ. Họ có thể nghĩ rằng vì họ là tu sĩ họ được cần tới, rằng khi Thượng đế có đó họ đáng phải đi, nhưng họ không thể thấy ta được.'

Ở Tây Tạng ngày xưa có một câu ngạn ngữ rằng nếu bạn thấy Thượng đế và bạn không được chuẩn bị, bạn sẽ chết. Chân lí là nguy hiểm. Và điều tôi đang cho bạn ở đây là chân lí, chân lí trần trụi, chân lí không che đậy. Tôi thậm chí không trang phục cho nó theo bất kì cách nào. Cho nên bạn phải rất, rất cẩn thận. Trách nhiệm của bạn là lớn. Nếu bạn không thể hiểu được điều tôi đang nói thế thì xin biết cho rằng bạn không hiểu; đừng diễn giải nó theo cách riêng của bạn. Để cho giầy bạn được bỏ ra, bằng không có mọi khả năng là bạn sẽ hiểu lầm, bạn sẽ diễn giải sai. Thế thì cả đời bạn sẽ đi theo hướng sai.

Bước đi rất cẩn thận và thận trọng. Bạn đang trên mảnh đất thiêng.

Câu hỏi 3

Tôi muốn thầy trả lời tôi, nói cho tôi cái gì đó, nhưng tôi không biết câu hỏi.

Cho dù bạn biết câu hỏi, câu trả lời không thể được nói ra. Và khi bạn thậm chí không biết đến câu hỏi thế thì vấn đề thậm chí còn trở nên không thể được hơn.

Câu hỏi nào có thể được trả lời? Nếu câu trả lời mà đủ để trả lời cho câu hỏi, mọi câu hỏi chắc đã biến mất từ lâu rồi. Nhưng không một câu hỏi nào đã biến mất. Thực ra, từng câu trả lời đều tạo ra nhiều câu hỏi hơn. Không câu trả lời nào đã từng có khả năng làm tiêu tan đi câu hỏi; từng câu trả lời đều đã tạo ra thêm mười câu hỏi. Nhân loại có nhiều câu hỏi bây giờ hơn bao giờ; năm nghìn năm suy nghĩ đã tạo ra hàng triệu câu hỏi, và không một vấn đề đơn giản nào là được giải. Đó là toàn thể câu chuyện của triết học.

Bertrand Russell đã viết trong hồi kí của ông ấy: 'Khi tôi còn trẻ và tôi vào đại học, tôi đi vào nghiên cứu triết học với ý tưởng rằng nó sẽ trả lời cho những câu hỏi của tôi. Nhưng khi tôi ra khỏi đại học tôi bắt đầu cười vào toàn thể cái lố bịch của nó - bởi vì các câu hỏi cũ của tôi vẫn còn như cũ. Chúng trở nên phức tạp hơn, điều đó là đúng, nhưng chúng vẫn còn như cũ. Và từ đại học tôi nhận được thêm hàng triệu câu hỏi. Không một câu hỏi nào được trả lời và hàng triệu câu hỏi thêm được tạo ra.'

Không câu trả lời nào là có thể bởi vì thực sự câu hỏi không phải là câu hỏi. Khi câu hỏi có đó bạn có thể có khả năng cảm thấy nó là đúng hay không đúng; khi câu hỏi có đó nó đơn giản chỉ ra rằng có khối chắn nào đó trong tâm thức bạn. Câu hỏi không phải là vấn đề, nó là khối chắn. Khối chắn chỉ ra rằng bạn không tuôn chảy như bạn đáng phải tuôn chảy, rằng cái gì đó đang đi sai. Nó không chỉ là câu hỏi, nó là vấn đề về năng lượng đang đi sai. Cái gì đó đang thiếu trong cuộc đời của bạn, cái gì đó được cần, được cần rất nhiều, và bạn đang dò dẫm tìm nó nhưng bạn không thể đặt tên cho nó hay nói nó là gì.

Đó là tình huống này. Bạn nói: Tôi muốn thầy trả lời tôi, nói cho tôi cái gì đó, nhưng tôi không biết câu hỏi. Thực ra, ngay cả những người hỏi nhiều câu hỏi thế cũng không biết họ đang hỏi gì. Đó là lí do tại sao bạn cứ hỏi đi hỏi lại mãi nhưng dầu vậy bạn cảm thấy bạn vẫn chưa hỏi câu hỏi đúng.

Một linh hồn lớn, nhạy cảm, Gertrude Stein, đang trên giường sắp chết. Đột nhiên bà ấy mở mắt ra và nói với bạn bè ở xung quanh, 'Câu trả lời là gì?' Họ phân vân vì bà ấy đã không hỏi câu hỏi nào. Ai đó nói, 'Nhưng câu hỏi là gì? Bà đã không hỏi câu hỏi.' Bà ấy mở mắt ra và bà ấy nói, 'Vậy à, được. Câu hỏi là gì?' Và rồi bà ấy chết.

Và chúng ta không biết cái gì trong tim bà.

Vâng, đó là tình huống của con người: bạn không biết câu hỏi, bạn không biết câu trả lời, bạn không biết đích xác bạn muốn hỏi gì. Bạn cứ hỏi nhiều thứ và nhiều câu trả lời được trao cho bạn, nhưng không câu trả lời nào khớp bởi vì, thực ra, câu hỏi chưa từng được hỏi.

Chừng nào bạn chưa hỏi câu hỏi thực làm sao câu trả lời nào có thể có ích được? Nhưng câu hỏi thực đó không phải là điều trí tuệ, để tôi nói cho bạn, rằng câu hỏi thực là, 'Tôi là ai?' Mọi câu hỏi khác chỉ là phát biểu rõ thêm của câu hỏi cơ sở này.

Ai đó hỏi 'Thượng đế là gì?' nhưng đó không phải là câu hỏi thực. Nếu bạn không biết tới bản thân mình, làm sao bạn được giả định biết Thượng đế? Ai đó hỏi 'Ai đã tạo ra thế giới?' nhưng điều đó là vô nghĩa. Bạn thậm chí không biết làm thế nào bạn đã đi vào sự tồn tại, nói gì tới thế giới? Đầu tiên cố giải quyết điều huyền bí riêng của bạn đi đã. Đương đầu với nó đi.

Cho nên câu hỏi cơ bản của mọi câu hỏi là, 'Tôi là ai'?' Làm sao trả lời nó? Ai đó có thể trả lời nó cho bạn được không? Điều đó là không thể được. Làm sao bạn có thể nói bạn là ai được? Nếu bản thân bạn không thể nói được nó, làm sao tôi có thể nói bạn là ai được? Bất kì cái gì tôi nói sẽ lại trở thành thông tin trong đầu.

Tôi có thể nói rằng bạn là Thượng đế và bạn sẽ mang ý tưởng này rằng bạn là Thượng đế, nhưng lặp đi lặp lại bạn sẽ cảm thấy rằng điều này là không đúng - bởi vì ai đó xúc phạm bạn và Thượng đế trở nên rất giận dữ. Và thế rồi bạn cảm thấy, 'Mình là kiểu Thượng đế gì thế này?' Và ai đó lấy người đàn bà của bạn và bạn muốn giết anh ta và thế rồi bạn nghĩ, 'Mình là kiểu Thượng đế gì thế này?' Và bạn thấy người đàn bà đẹp đi qua và thèm khát nảy sinh trong bạn và bạn nói, 'Mình là kiểu Thượng đế gì thế này?' Và thế rồi bạn thấy chiếc xe và bạn muốn có chiếc xe đó và bạn nghĩ, 'Mình là kiểu Thượng đế gì thế này? Khao khát chiếc xe sao?' Có nhiều điều nhỏ bé, những điều rất nhỏ bé, nhỏ tới mức bạn cảm thấy ngượng nếu bạn phải nói về chúng. Chúng là những thứ rất nhỏ - không có đủ muối trong món dahl và Thượng đế nổi cáu; trà lạnh và Thượng đế ném chén trà đi và cả siêu nước và mọi thứ lên sàn và trở nên điên.

Bây giờ rắc rối nảy sinh bởi vì Phật, Jesus, Krishna, tôi, tất cả chúng tôi cứ nói, 'Ông là Thượng đế.' Câu trả lời là đúng nhưng bạn không ở điểm bạn có thể bắt được nó. Bạn không sẵn sàng vì nó.

Bạn càng nhìn vào trong bản thân mình, bạn càng cảm thấy bản thân mình giống như con chó hơn là giống Thượng đế. Bạn đơn giản trở nên phân vân về tất cả những điều lớn lao đã từng được nói về bạn. Chúng đã được nói về bạn sao? Các nhà tiên tri Upanishad này, họ đang nói rằng bạn là Brahma. Bạn sao? Những người này có điên không, nói nhiều điều mà không biết họ đang nói gì sao? Bạn, mà là Brahma? Không thể được. Bạn đã không chấp nhận điều đó, bạn không thể chấp nhận được, điều đó là không thể được. Do đó bạn đã tạo ra Thượng đế theo hình ảnh riêng của bạn. Kinh Thánh nói Thượng đế tạo ra con người theo hình ảnh riêng của ngài nhưng chân lí chính là điều ngược lại. Bạn không thể tin cậy được ý tưởng này rằng Thượng đế đã tạo ra bạn theo hình ảnh của ngài vì điều đó sẽ tạo ra nhiều khó khăn trong cuộc đời của bạn. Cho nên bạn đã tạo ra Thượng đế theo tưởng tượng riêng của bạn.

Nếu bạn đi và nhìn Thượng đế của bạn... nhìn Thượng đế của người Do Thái mà xem. Thượng đế của người Do Thái nói, 'Ta rất ghen tị.' Hay làm sao.

Điều này dường như là Thượng đế do con người tạo ra. Thượng đế của người Do Thái nói, 'Ta là Thượng đế rất ghen tị. Nếu ngươi không theo ta, ta sẽ tiêu diệt ngươi, ta sẽ tống ngươi vào địa ngục. Và không được tôn thờ bất kì Thượng đế nào khác. Ta là Thượng đế duy nhất.' Và Thượng đế của người Mô ha mét giáo và Thượng đế của người Ki tô giáo là rất ghen tị. 'Tiêu diệt mọi thượng đế khác. Ta là Thượng đế duy nhất.' Điều này dường như rất con người, nó chẳng có vẻ gì là rất thượng đế cả. Thượng đế dường như rất chính trị, ngài dường như không rất tôn giáo. Ngài không thể dung thứ được các Thượng đế khác? Thượng đế đáng ra phải không nghiêm chỉnh mấy, vui chơi hơn.

Người Hindu có Thượng đế chơi đùa nhưng khi bạn nhìn các Thượng đế của người Hindu chơi bạn sẽ thấy các khuôn mặt người. Brahma đã tạo ra thế giới và đã tạo ra người đàn bà đầu tiên và rơi vào tình yêu với cô ấy - con gái riêng của ông ấy - và bắt đầu săn đuổi cô ấy. Một Thượng đế rất Hindu! Giống người Hindu hơn là giống Thượng đế. Săn đuổi con gái riêng của mình! Và con gái trở nên rất sợ hãi - cũng là tự nhiên. Cô ấy bắt đầu chạy xô đi, trốn vào các hình dạng khác. Cô ấy trở thành bò cái, và Thượng đế biến thành bò đực - dứt khoát là Thượng đế của người Hindu! Khi người đàn bà này biến thành bò cái Thượng đế biến thành bò đực. Và cô ấy thử đủ mọi dạng đó là cách mọi con vật đã được tạo ra. Cô ấy trở thành con chó cái cho nên Thượng đế biến thành chó đực. Điều này dường như là ý tưởng nhiều tính người hơn. Thay vì nghĩ rằng bạn là Thượng đế, bạn muốn nghĩ rằng Thượng đế là người.

Và nếu bạn nhìn và Thượng đế của người Hindu bạn sẽ thấy rằng họ rất sợ hãi. Ngồi trên cõi trời Indira bao giờ cũng sợ. Nếu một rishi nghèo nào đó bắt đầu thiền sâu, ngài vàng của ông ta bắt đầu rung rinh. Ông ta trở nên sợ lắm lắm. Ông ta phái gái đẹp tới làm hư hỏng ông rishi. Bây giờ ông rishi có làm cái gì đâu, ông ấy chỉ thiền, nhưng Indira phái gái đẹp tới làm hư hỏng ông ấy. Ông ta sợ cho tình trạng của ông ta. Nếu ông rishi này đạt tới điều tối thượng ông ấy có thể trở thành Indira tiếp, hay ông ấy có thể đòi Indira tính. Những Thượng đế này là rất ghen tị, rất bình thường.

Nếu bạn nhìn vào Purana của người Hindu, bạn sẽ ngạc nhiên. Câu chuyện dường như là về con người, không phải về Thượng đế chút nào.

Brahma và Vishnu có lần tới gặp Shiva. Có rắc rối nảy sinh. Ngay chỗ đầu tiên, rắc rối đáng không tồn tại trong thế giới của Thượng đế... nhưng đã có rắc rối nào đó.

Đảng chính trị nào đó phải đã từng tạo ra rắc rối nào đó và họ không thể hình dung ra được nó là gì. Asuras, quỉ, đảng chính trị đối lập, bao giờ cũng tạo ra rắc rối cho Thượng đế.

Cho nên Brahma và Vishnu tới Shiva bởi vì ông ấy có khả năng giúp đỡ. Ông ấy là một tay nguy hiểm. Điều này cũng như các chính khách đi tới những người ủng hộ khi họ không thể kiểm soát nổi! Shiva này là Thần của cái chết. Ông ấy là nguy hiểm. Và ông ấy có toán đồng hành rất nguy hiểm - ma và đủ mọi loại quỉ sa tăng và quỉ và thần rừng. Họ tất cả đều là đệ tử của ông ấy. Cho nên ông ấy có thể được cần tới. Bất kì khi nào có vấn đề thực ông ấy đều được cần tới.

Họ tới gặp ông ấy. Lính gác ngăn họ lại nhưng không ai cảm thấy thoải mái với lính gác cả. Bạn không thoải mái, chẳng ai thoải mái. Họ gạt lính gác sag bên. Họ nói, 'Krishna, tránh ra. Việc này là cấp bách, nó là khẩn cấp.' Họ đẩy lính gác sang bên và đi vào, xô vào. Shiva đang làm tình với Parvati. Thật không xã giao về phần họ mà xô vào nhưng vấn đề đã tới mức họ chẳng bận tâm về xã giao. Họ đứng đó nhưng Shiva là Shiva, ông ta chẳng bận tâm chút nào. Họ đứng đó và ông ta nói, 'Được rồi, đứng đấy đi.' Nhiều giờ trôi qua và ông ta cứ làm tình và làm tình và họ phát chán và họ nói, 'Thôi đi!' Nhưng Shiva không nghe. Parvati rất ngượng ngùng. Cô ấy nhắm mắt lại... vì vậy mọi đàn bà làm tình đều nhắm mắt. Shiva bị dính líu nhiều tới mức ông ta thậm chí không nhận biết rằng ai đó đang đứng đó.

Vishnu và Brahma cảm thấy rất bị xúc phạm. Đây là sự sỉ nhục lớn. Cho nên họ nguyền rủa Shiva: rằng mãi mãi và mãi mãi, ông ta sẽ được nhớ bởi dâm dục của ông ta - do đó mới có biểu tượng linga và yoni, biểu tượng của Shiva. Linga và yoni là các bộ phận sinh dục nam và nữ. Cái đó trở thành biểu tượng của Shiva.

Đây là những câu chuyện rất con người. Bạn có thể cải tiến chúng được nữa không? Điều đó là không thể được. Chúng là những câu chuyện rất con người. Quá con người, toàn con người. Thay vì suy nghĩ rằng bạn là Thượng đế, bạn tạo ra các Thượng đế theo hình ảnh riêng của bạn. Không, nếu tôi nói rằng bạn là Thượng đế, câu trả lời này sẽ không giúp ích gì cả - bạn sẽ phải tìm ra câu trả lời riêng của bạn.

Câu hỏi mang tính tồn tại; bạn sẽ cần câu trả lời mang tính tồn tại. Câu hỏi là từ bản thể bạn; câu trả lời thực tới chỉ từ bản thể bạn. Bạn sẽ phải đi sâu vào bên trong bản thân mình. Đầu tiên hỏi, 'Tôi là ai?' Hỏi, 'Tôi là ai? Tôi là ai? Tôi là ai?' Để câu hỏi này thấm vào mọi thớ thịt và tế bào thân thể bạn và tâm trí bạn. Để cho toàn thể thân tâm bạn rung động cùng câu hỏi này, 'Tôi là ai?' Điều đó sẽ mất vài tháng, đôi khi vài năm, nhưng nó trả giá. Để cho toàn thể bản thể bạn rung động với một câu hỏi, 'Tôi là ai?' Để câu hỏi này chìm sâu tới mức bất kì cái gì bạn đang làm vẫn còn rung động sâu bên dưới, 'Tôi là ai?' Bước đi, ăn, nói, nghe, câu hỏi này cứ đập rộn ràng sâu, sâu bên dưới, 'Tôi là ai? Tôi là ai?' Từ từ câu hỏi này sẽ không nói ra miệng, nó sẽ chỉ là cảm giác - 'Tôi là ai?' không nói ra miệng, không bằng những lời này, 'Tôi là ai?' Nó sẽ chỉ là dấu hỏi trong bản thể bạn, chỉ là việc hỏi, việc truy tìm.

Và thế rồi một hôm, khi toàn thể bản thể bạn đầy với câu hỏi này tới mức toàn thể bản thể bạn đã trở thành dấu hỏi, câu trả lời tới. Nó sẽ không nói ra miệng, nó sẽ không là ai đó nói, 'Nghe đây, Tushita' - câu hỏi này là từ Tushita - 'Nghe đây, Tushita.' Không ai sẽ nói điều đó. Đột nhiên cái gì đó sẽ bùng nổ, như nụ mở ra. Và bạn sẽ đầy hương thơm. Khi bạn mở mắt ra mọi việc hỏi đã biến mất, mọi vấn đề đã biến mất. Thế thì bạn sống cuộc sống không có vấn đề gì. Và chỉ thế thì bạn sẽ sống, chỉ thế bạn sẽ hiện hữu. Thế thì mọi thứ đều là phúc lành. Từng hơi thở là ân huệ - và tất cả, tất cả là niết bàn, tất cả là Thượng đế.

Đó là điều được cần ở sâu bên dưới trong bạn, Tushita. Bạn hỏi: Tôi muốn thầy trả lời tôi, nói cho tôi cái gì đó, nhưng tôi không biết câu hỏi. Điều tốt là bạn không biết, bởi vì nếu bạn biết câu hỏi này nó nhất định là điều sai. Đây là câu hỏi. Nhưng đừng dùng nó như câu hỏi bởi vì câu trả lời sẽ không tới từ bên ngoài, câu trả lời bị ẩn kín trong bản thân câu hỏi. Câu hỏi là hạt mầm, lõi bên ngoài nhất của câu trả lời, và câu trả lời là cây bị giấu kín trong hạt mầm. Coi câu hỏi như hạt mầm và trở thành mảnh đất cho nó đi. Mảnh đất 'đầu óc' sẽ có tác dụng, cái đầu của bạn trở thành mảnh đất - đó là điều tôi gọi là mảnh đất 'đầu óc'. Chỉ một câu hỏi, chỉ một câu hỏi, chỉ một câu hỏi - bạn trở nên mang thai với câu hỏi này. Và việc mang thai này trở thành sâu sắc tới mức bạn không thể quên được nó trong bất kì khoảnh khắc nào. Ngay cả trong khi bạn ngủ nó sẽ có đó. Ngay cả trong giấc ngủ của bạn, trong giấc mơ của bạn, câu hỏi này sẽ tiếp tục - 'Tôi là ai?' Không mấy bằng lời, nhớ lấy - tôi nhắc lại lần nữa, không mấy bằng lời - nhưng câu hỏi này sẽ có đó, 'Tôi là ai?' rung đập, tuôn trào, chuyển động, chuyển động ngày một sâu hơn và sâu hơn và sâu hơn. Và một ngày nào đó nó đạt tới chính cốt lõi, nó đánh vào trái tim bạn, không gian bên trong, không gian trái tim. Và thế rồi cái gì đó mở ra.

Nếu bạn có thể hỏi đúng bên trong bản thể riêng của bạn, bạn sẽ đi tới câu trả lời đúng. Và đó là câu trả lời duy nhất - câu trả lời bạn đi tới bản thân mình.

Câu hỏi 4

Đã từng bị đụng chạm, tôi có thể trải qua được cơn xoáy lốc rất nhanh của thầy không? Vì không cái gì là hài lòng hay không hài lòng, liệu tôi có thể dừng trong tiếp xúc với tình yêu của thầy bằng việc không mặc áo choàng da cam và đeo mala không?

Đầu tiên, bạn hỏi: đã từng bị đụng chạm tôi có thể trải qua được cơn xoáy lốc rất nhanh của thầy không? Điều đó chỉ ra bạn đã không bị đụng chạm. Tôi đã chạm vào bạn nhưng bạn đã không bị đụng chạm bởi vì những người đã bị đụng chạm không muốn đi qua nó chút nào. Bạn hỏi Taru mà xem. Cô ấy sẽ nói cô ấy không muốn niết bàn nào.

Nếu đấy là vấn đề chọn lựa giữa chứng ngộ và tôi, những người đã bị đụng chạm tới sẽ chọn tôi. Và bởi vì chọn lựa này họ sẽ trở nên chứng ngộ. Nếu bạn vẫn đang chọn chứng ngộ ngược lại tôi, bạn sẽ không đạt tới nó, ít nhất là không qua tôi. Bạn sẽ không đạt tới nó.

Bạn đang trong vội vã thế, bạn đã không bị đụng chạm tới. Bạn đơn giản tham.

Người này đã nhận tính chất sannyas chỉ mới một tuần trước đây. Bạn đang quá vội vã. Bạn không hiểu điều bạn nói. Bạn không hiểu điều bạn tìm. Bạn không hiểu nơi bạn ở. Bạn không hiểu người bạn đang nói với.

Bạn nói: Đã từng bị đụng chạm, tôi có thể trải qua được cơn xoáy lốc rất nhanh của thầy không? Nếu bạn đã bị đụng chạm bạn sẽ muốn ở trong chính xoáy lốc này mãi mãi và mãi mãi. Bạn sẽ không muốn thoát ra khỏi nó. Nếu bạn đã bị đụng chạm bạn đã ngã vào trong tình yêu. Ai muốn thoát ra khỏi tình yêu? Nếu bạn muốn thoát ra khỏi nó, điều đó đơn giản nghĩa là bạn không ở trong tình yêu chút nào. Bạn chỉ muốn đi qua nó để cho bạn có thể thu được cái gì đó. Bạn không phải là sannyasin. Bạn đã nhận tính chất sannyas nhưng bạn không là sannyasin. Bạn chỉ có quần áo da cam và mala và không cái gì khác. Trái tim bạn vẫn còn không bị ảnh hưởng. Và khi trái tim không bị ảnh hưởng, dù bạn giữ mala và áo da cam hay bạn không giữ, điều đó chẳng thành vấn đề. Cho dù bạn giữ chúng bạn vẫn không trong tiếp xúc với tôi. Cho nên vứt chúng đi không thành vấn đề. Bạn có thể vứt chúng.

Tôi sẽ không nói điều này dễ dàng thế cho người khác nếu tôi thấy rằng trái tim họ đang sắp bị ảnh hưởng, chết đi theo mầu sắc của tôi. Tôi sẽ không nói với họ 'Vứt mala và quần áo của bạn đi' một cách dễ dàng, tôi sẽ không nói điều đó chút nào. Nhưng với bạn tôi có thể nói điều đó bởi vì bạn chỉ có mala và quần áo và không cái gì khác. Cái 'thêm' đó bị thiếu - do đó mới có câu hỏi này.

Và bạn hỏi: Vì không cái gì là hài lòng hay không hài lòng, liệu tôi có thể dừng trong tiếp xúc với tình yêu của thầy... Bạn đã ra ngoài tiếp xúc rồi. Chỉ bởi việc ở đây bạn cho rằng bạn đang trong tiếp xúc sao? Chỉ bởi việc nghe tôi trong bốn hay năm ngày bạn cho rằng bạn đang trong tiếp xúc sao? Chỉ bởi việc thở trong thiền và nhảy lên chút ít bạn cho rằng bạn trong tiếp xúc sao? Thế thì bạn không hiểu chút nào. Tiếp xúc cần thời gian. Tiếp xúc nhận cam kết của bạn, cần cam kết của bạn. Nếu bạn không cam kết với tôi làm sao tiếp xúc là có thể được?

Và khi tôi nói 'Chẳng cái gì làm tôi hài lòng hay không hài lòng' tôi đang nói điều đó về tôi. Tôi sẽ chẳng hài lòng chút nào nếu tất cả các bạn bỏ áo da cam - điều đó sẽ không làm hài lòng tôi chút nào. Bạn lấy áo da cam cũng không làm hài lòng tôi.

Điều đó không phải là vấn đề. Nếu không ai tới đây tôi sẽ hạnh phúc như tôi bây giờ. Nếu cả thế giới tới đây tôi sẽ hạnh phúc như tôi bây giờ. Hạnh phúc của tôi là phẩm chất bên trong của tôi. Nó không phụ thuộc vào bạn, tôi không phụ thuộc vào bạn. Hạnh phúc của tôi là của tôi. Điều đó đôi khi làm tổn thương bạn nữa. Bạn muốn tôi phụ thuộc vào bạn. Bạn muốn tôi đi theo bạn và nói, 'Đừng làm điều đó. Điều đó sẽ làm tổn thương tôi lắm.' Bạn muốn tôi thuyết phục bạn bởi vì điều đó sẽ giúp cho bản ngã của bạn cảm thấy được thổi phồng hơn. Nhưng hạnh phúc của tôi là hiện tượng độc lập. Tôi đơn giản hạnh phúc - chẳng vì lí do nào cả. Bạn hay không bạn không tạo ra khác biệt gì.

Nhưng điều đó sẽ tạo ra nhiều khác biệt với bạn. Bạn có thể vứt bỏ quần áo này - điều đó sẽ không tạo ra mấy khác biệt cho tôi, nhưng điều đó sẽ tạo ra khác biệt cho bạn.

Bạn nói: Liệu tôi có thể dừng trong tiếp xúc với tình yêu của thầy bằng việc không mặc áo choàng da cam và đeo mala không? Khi có liên quan tới tình yêu của tôi nó sẽ cứ mưa rào lên bạn - bởi vì nó không quan tâm tới bạn. Xin cố hiểu điều đó. Khi tôi mưa rào tình yêu của tôi lên bạn đấy không phải là mối quan tâm của tôi đâu. Không phải là tôi không mưa rào tình yêu của tôi lên bạn, hay tôi mưa rào tình yêu của tôi lên bạn - cứ dường như đó là chọn lựa. Nó không phải là chọn lựa. Tôi không mưa rào tình yêu lên bạn, tôi là tình yêu. Khi bạn không có đó thế nữa nó đang mưa rào, khi tôi nhìn vào cây thế nữa nó đnag mưa rào, khi tôi nhìn vào đá thế nữa nó đang mưa rào.

Bạn không đặc biệt. Tôi không làm gì đặc biệt lên bạn. Đó chỉ là cách thức tôi vậy. Điều đó rất bình thường. Điều đó là đơn giản. Cũng dường như tôi sống động trước bạn, không phải vì bạn. Nếu bạn đi xa tôi sẽ không chết. Bạn không phải là nguyên nhân của việc thở của tôi. Bạn sẽ đi xa, tôi sẽ thở - thở cùng cây, thở cùng sao. Nhưng ngay cả nếu sao đi xa và cây đi xa điều đó sẽ không thay đổi cái gì bởi vì tôi không có quan hệ nhân quả theo cách đó. Theo cùng cách là tình yêu của tôi. Tôi không mưa rào nó lên bạn. Vâng, nó được mưa rào nhưng không ai mưa rào cả. Không có ai để mưa rào nó. Tôi là tình yêu.

Nhưng điều đó sẽ tạo ra nhiều khác biệt cho bạn. Nếu bạn vứt bỏ mala và áo da cam, bạn sẽ trở nên đóng. Bạn sẽ không có khả năng nhận. Trời có thể mưa nhưng nếu bạn để cái bình lộn ngược xuống, mây sẽ vẫn cứ mưa. Chúng không lệ thuộc vào bình để thẳng lên, chúng không đợi điều đó, chúng sẽ cứ mưa. Bình để đứng thẳng hay lộn ngược là không liên quan. Liệu nó lộn ngược hay không là không thành vấn đề, mưa sẽ cứ rơi. Nhưng nếu bình lộn ngược nó sẽ không tích giữ giọt mưa nào. Hay, ngay cả nếu nó đứng thẳng và đóng kín, thế nữa nó sẽ không tích nước. Hay, cho dù nó không đóng và tích nước nhưng có chỗ rò rỉ, thế nữa nó sẽ bỏ lỡ. Và mây sẽ cứ mưa rào. Chúng không hướng riêng nước của chúng vào bình đặc biệt nào.

Tôi không hướng tình yêu của tôi đặc biệt vào bạn. Nhưng điều đó là tuỳ ở bạn. Nếu bạn muốn nó đi vào trong tim bạn, bạn sẽ phải còn để mở.

Những áo choàng da cam và mala này chỉ là điệu bộ, biểu tượng rằng bạn mở với tôi, rằng bạn biểu lộ từ phía bạn rằng bạn có quan hệ. Từ phía tôi không quan hệ nào là có thể. Mọi quan hệ đều từ phía bạn. Không có thầy ở đây, chỉ có đệ tử. Thầy chết rồi. Thầy là thầy chỉ khi thầy không hiện hữu. Cái ngày tôi đi tới biết, cùng ngày đó tôi biến mất. Nó là sự vắng mặt, nó là trống rỗng, cái không.

Nếu bạn muốn nhận được cái không này bạn sẽ phải được quan hệ nhân quả với tôi, bạn sẽ phải mở với tôi. Những áo choàng da cam và mala này không là gì cả. Chúng chỉ là điệu bộ. Nhưng chúng là chính ý nghĩa khi có liên quan tới bạn.

Làm sao nó thành vấn đề với tôi được liệu bạn có mặc đồ da cam hay không? Nó được quan tâm thế nào? Nhưng với bạn nó thành vấn đề nhiều vì bạn sống trong những điều nhỏ bé này. Bạn vẫn là quần áo của bạn vì bạn vẫn là thân thể bạn. Mala và trái tim lồng ảnh có nghĩa nhiều với bạn bởi vì bạn vẫn nghĩ về bản thân bạn như hình ảnh. Khi bạn nhìn vào gương bạn nghĩ rằng đây là bạn. Với tôi điều đó không tạo ra khác biệt gì. Nó không phải là ảnh tôi vì không có khả năng nào để chụp ảnh tôi cả. Mọi điều bạn có được sẽ chỉ là hình dạng. Và tôi không phải là hình dạng. Đó là toàn thể thông điệp của tôi.

Cho nên, nếu điều đó làm vui lòng bạn, vứt bỏ việc mặc đồ da cam và đeo mala đi - nhưng nghĩ trước khi bạn làm điều đó, suy tư về nó. Điều ngu xuẩn đầu tiên bạn đã làm là ở chỗ bạn trở thành sannyasin - bạn phải đã trở thành sannyasin mà không suy nghĩ về điều đó. Bây giờ điều này sẽ là điều ngu xuẩn thứ hai - thoát ra khỏi nó mà không suy nghĩ. Cho nên xin bạn, ít nhất, khi bạn định làm điều ngu xuẩn thứ hai, tỉnh táo hơn chút ít đi.

Tôi nghe nói về Mulla Nasruddin. Anh ấy nhận lương một tháng và được một tờ mười ru pi thêm. Cô kế toán phải đã tính sai. Nhưng anh ta sướng.

Tháng sau bị thiếu mất một tờ mười ru pi cho nên anh ta lập tức kêu ca. Cô kế toán nói, 'Mulla, thế lần trước khi tôi đã đưa anh thừa một tờ mười ru pi thì sao? Sao anh không kêu.'

Mulla nói, 'Nghe đây. Khi sai lầm bị phạm phải một lần, điều đó là được. Nhưng khi nó bị phạm hai lần, tôi kêu đấy.'

Cho nên nhớ lấy điều đó. Bạn đã phạm một sai lầm một lần, bây giờ đừng ngu như thế nữa.

Câu hỏi 5

Khi tôi cảm thấy từ bi, đấy là thái độ thánh thiện hơn ngươi; khi yêu, quá buồn và nghiêm chỉnh; khi vui chơi, nó gây cáu bẳn. Tôi có phải tự giết mình không và có giảm bớt khổ hơn người khác không?

Ý tưởng hay đấy! Thực sự hay! Nhưng lại cùng với cơ sở sai. Bạn hỏi: Tôi có phải tự giết mình không và có giảm bớt khổ hơn người khác không? Bạn lại sẽ cảm thấy thánh thiện hơn ngươi. Ngay cả sau khi bạn đã giết bản thân mình bạn sẽ đi lang thang như ma và ám mọi người và bạn sẽ nói, 'Nghe đây, tôi tự giết mình vì bạn đấy.'

Sống cho bản thân bạn thôi, và nếu bạn muốn tự giết mình, giết vì bản thân bạn. Con người có thể được phép tự mình giết mình nếu người đó đã sống cho bản thân mình - không bao giờ trước điều đó. Bởi vì nếu bạn không thể sống được, nếu bạn thậm chí không thể sống được cho bản thân bạn, làm sao bạn có thể tự giết mình vì bản thân mình được? Điều đó sẽ là không thể được.

Sống là bước thứ nhất, chết là bước thứ hai. Chết là hiện tượng cao hơn. Những người không có khả năng sống đúng không thể chết đúng được. Làm sao bạn có thể chết đúng được khi bạn thậm chí không có khả năng sống đúng? Bạn bỏ trường tiểu học và bạn đang cố vào đại học. Bạn sẽ không qua đó được. Sống là đơn giản, chết là rất phức tạp. Đầu tiên sống đi đã.

Nhưng cuộc sống của bạn dường như sai. Bạn nói: Khi tôi cảm thấy từ bi, đấy là thái độ thánh thiện hơn ngươi. Từ bi phải không được hướng thẳng vào người khác. Từ bi thực bao giờ cũng cảm thấy hạnh phúc khi ai đó chấp nhận từ bi của bạn, tình yêu của bạn. Người đó đã làm cho bạn được dễ chịu. Bạn phải cám ơn người đó. Khi ai đó chấp nhận tình yêu của bạn, bạn phải cám ơn người đó. Người đó có thể bác bỏ nó chứ - thế thì sao? Người đó có thể đã nói 'Không, tôi không cần từ bi của anh' - thế thì sao? Người đó đã cho bạn một cơ hội để bày tỏ tình yêu của bạn. Người đó đã giúp bạn nở hoa. Bạn phải biết ơn.

Nhưng bình thường chúng ta nghĩ người đó phải biết ơn rằng chúng ta đã bày tỏ cho người đó nhiều tình yêu thế. Vô nghĩa. Bằng việc bày tỏ tình yêu của bạn cho người đó, người đó có thể đã không nở hoa, người đó thậm chí có thể bị nghiền nát. Nhưng bạn đã nở hoa. Cái lợi thực là của bạn. Cái lợi thực là của người đi yêu: Nó có thể là của người khác, nó có thể không là của người khác, điều đó là tuỳ - nhưng cái lợi thực bao giờ cũng là của người đi yêu. Người được yêu có thể không thu được cái gì, thậm chí có thể còn bị hại. Yêu có thể trở thành ngột ngạt. Yêu có thể giết chết người khác. Cho nên nhiều trẻ em bị tình yêu của mẹ và của bố chúng giết và biết bao nhiêu chồng bị giết bởi tình yêu của vợ và biết bao nhiêu vợ bị giết bởi tình yêu của chồng. Mọi người làm ngạt thở lẫn nhau và họ nói say, 'Chúng tôi yêu bạn.' Và họ càng yêu, họ càng làm bạn ngột ngạt hơn, họ không cho phép bạn có tự do nào.

Yêu không nhất thiết là phúc lành cho người khác nhưng với người đang yêu, nó bao giờ cũng là phúc lành. Cho nên người yêu nên cảm thấy biết ơn. Vứt thái độ này về việc linh thiêng hơn ngươi đi. Bạn không có nghĩa vụ với bất kì ai khác. Khi hoa nở ra và hương thơm thoảng theo gió, hoa không cảm thấy rằng nó có nghĩa vụ với bất kì ai. Khi mặt trời lên và hàng triệu đoá hoa mở ra và hàng triệu chim hót và cả trái đất trở nên thức dậy, mặt trời không cảm thấy rằng nó có nghĩa vụ với bất kì ai. Đấy là bản tính của mặt trời. Mặt trời hạnh phúc trong việc là bản thân nó.

Từ bi của bạn dường như bắt rễ sai. Bạn đang nghĩ dưới dạng phục vụ mọi người. Bạn là người nguy hiểm, bạn là người làm điều thiện. Và đây là những người gây hại nhất trên trái đất. Bạn có thể trở thành một mahatma. Tránh điều đó đi. Tận hưởng rằng bạn yêu, rằng bạn có từ bi, rằng bạn phục vụ ai đó - tận hưởng nó. Nó là cơ hội để nở hoa, để bừng nở.

Và thế rồi bạn nói: Khi yêu tôi cảm thấy quá buồn và nghiêm chỉnh. Vâng, bởi vì khi bạn đang yêu và ai đó yêu bạn, thương hại là đơn giản. Bạn thương hại, bạn không lấy cái gì từ người khác. Trong yêu bạn phải lấy cái gì đó từ người khác. Điều đó làm tổn thương bạn. Bạn sao? Làm sao bạn có thể lấy cái gì từ người khác được? Cho đã khó, nhận còn khó hơn nhiều - bởi vì trong cho, bản ngã được đáp ứng, nhưng trong nhận, bản ngã bị tổn thương.

Do đó Patanjali nói trong Kinh Yoga của ông ấy: Không cho không nhận. Ông ấy không ngụ ý không cho và không nhận đâu - bởi vì thế thì sống sẽ là không thể được. Ngay cả ông ấy cũng đã cho Kinh Yoga. Không, ông ấy không ngụ ý điều đó. Ông ấy ngụ ý điều này: trong việc cho, đừng nghĩ rằng 'mình đang cho' và trong nhận, đừng nghĩ rằng 'mình đang nhận'.

Bạn sẽ ngạc nhiên rằng trong tiếng Hindi chúng ta không có từ tương đương với từ 'thank you'. Dhanyavad có đó nhưng nó là nhân tạo, nó đã được tạo ra. Nó đã được tạo ra để dịch 'thank you'. Bằng không trong tiếng Hindi chúng tôi không có từ nào cho 'thank you'. Đây là điều gì đó. Xã hội đã tồn tại trong hàng nghìn năm - xã hội cổ nhất trên thế giới - đã không có từ cho 'thank you'. Tại sao? Bởi vì bao giờ đấy cũng là Thượng đế cho và Thượng đế nhận, cho nên chúng ta là ai để nhận 'cám ơn' hay cho lời 'cám ơn'? Đó là nghĩa của nó. Chúng ta là ai? Chúng ta chỉ là công cụ. Trong tiếng Hindu, nếu bạn nói cám ơn ai đó - dhanyavad - điều đó có vẻ chút ít vụng về, nó có vẻ chút ít không hợp chỗ.

Bạn có thể nghĩ tới việc cám ơn mẹ bạn không? Tôi chưa bao giờ nói dhanyavad với mẹ tôi. Và tôi có mọi thứ để cám ơn bà ấy nhưng tôi chưa bao giờ nói cám ơn và tôi không thể nói điều đó được. Từ đó đơn giản dường như vô nghĩa. Mẹ đã không cám ơn tôi, mẹ không thể làm thế được. Từ này dường như vô nghĩa.

Khi bạn nói 'cám ơn' ai đó điều đó nghĩa là người đó có đã làm cái gì đó cho bạn, người đó là người làm. Và thế rồi, khi bạn làm cái gì đó cho ai đó, bạn đợi lời 'cám ơn'. Thế thì bạn đang đợi một cách im lặng - 'Cho lời cám ơn đi'. Bằng không bạn sẽ trở nên giận.

Trong xã hội phương Tây 'cám ơn' là rất thông thường. Mọi người rất giả. Ngay cả con cũng có thể nói 'cám ơn' với bố và với mẹ. Ở phương Tây điều đó dường như là văn hoá, ở phương Đông điều đó dường như vô văn hoá. Cứ nghĩ tới việc nói 'cám ơn' với mẹ bạn là điều không thể được. Điều đó thậm chí không thể được nghĩ tới.

Bao giờ Thượng đế cũng là người nhận, người cho. Thỉnh thoảng ngài nhận từ phía tôi, thỉnh thoảng ngài cho từ phía tôi. Thỉnh thoảng ngài trở thành người cho và thỉnh thoảng ngài trở thành người nhận nhưng đấy bao giờ cũng là ngài. Cho nên ai có đó để cám ơn và được cám ơn? Không ai cả. Nó là một thực tại. Đó là nghĩa của Patanjali khi ông ấy nói: Không nhận, không cho. Ông ấy đang nói: Để Thượng đế là người cho, để Thượng đế là người nhận - ông không chen vào.

Khó mà cho bởi vì tâm trí nắm giữ - nhưng không khó để nhận. Bởi vì khi bạn nhận, điều đó gây tổn thương. Nó gây tổn thương lắm. Bạn phải nhận cái gì đó từ ai đó. Điều đó làm cho bạn buồn. Bạn đang trong trò bản ngã.

Khi yêu, quá buồn và nghiêm chỉnh; khi vui chơi, nó gây cáu bẳn. Vâng, người bản ngã không thể vui chơi được. Làm sao bạn có thể sa ngã xuống thấp thế để vui chơi? Vui chơi là dành cho trẻ con, người chưa lớn. Vui chơi là cho người ngu. Người nghiêm chỉnh như bạn - làm sao bạn có thể vui chơi được?

Chuyện xảy ra trong một trại. Hai sannyasin được tìm thấy đang chơi bài. Một người lãnh đạo chính trị lớn, một trong những thành viên nghị viện già nhất ở Ấn Độ, cũng ở trong trại và hai sannyasin kia đang ở bên cạnh ông ấy. Ông ấy không thể tin được vào điều đó. Sannyasins mà chơi bài sao? Ông ấy chạy xô tới tôi. Ông ấy là một người rất già, bẩy mươi nhăm tuổi, lừng danh cả nước. Lúc đó đã muộn trong đêm, mười một giờ, ông ấy gõ cửa phòng tôi và ông ấy nói, 'Cái gì đang xảy ra? Ông đã tạo ra kiểu sannyasin nào vậy?'

Tôi nói, 'Điều gì đã đi sai mà ông phải tới lúc nửa đêm thế này?' Ông ấy nói, 'Hai sannyasin đang chơi bài.' Bây giờ cái gì sai trong việc đó? Ai khác có thể chơi bài nếu sannyasin không thể chơi bài? Nhưng ông ấy nói, 'Tôi nghĩ toàn thể ý tưởng là họ nên là người tìm kiếm nghiêm chỉnh.'

Họ là người tìm kiếm, nhưng sao họ phải nghiêm chỉnh? Bạn đã bao giờ nghe nói về bất kì ai đã từng nghiêm chỉnh và đã đạt tới Thượng đế chưa? Thượng đế rất vui chơi. Bạn không thể thấy toàn thể sự tồn tại này là vui chơi thế, mở hội thế sao? Nếu các mahatma của bạn đi tới Thượng đế họ sẽ không thích điều đó lắm đâu. Họ sẽ nói, 'Ngài cứ làm mãi cái gì vậy? Sao ngài cứ tạo ra bướm? Sao ngay chỗ đầu tiên có nhiều hoa thế? Sao nhiều cây thế? Sao nhiều sao thế? Tại sao?' Thượng đế là dư giả thái quá. Bạn vượt quá mọi giới hạn chỉ khi bạn vui chơi. Thượng đế là phung phí. Thượng đế là rất xa hoa. Đó là lí do tại sao ở Ấn Độ chúng ta gọi ngài là Ishvar. Ishvar nghĩa là: điều tối thượng trong xa hoa. Nó xuất phát từ từ aesvarya, điều có nghĩa là điều tối thượng. Vui chơi là xa hoa tối thượng. Người nghèo làm việc, người giầu vui chơi.

Và khi một người trở thành người chơi toàn bộ tới mức người đó chơi bất kì cái gì người đó đang làm - cả đời người đó là vui chơi - thế thì người đó là người giầu nhất trên thế giới. Người đó có thể không có một xu, điều đó không thành vấn đề.

Nhìn tôi đây này. Điều tôi đang nói với bạn không phải là hiện tượng nghiêm chỉnh đâu. Tôi tận hưởng. Nó là vui chơi. Tôi chơi với những lời này. Tôi chơi với bạn. Và tôi muốn bạn cũng vui chơi ở đây. Nó không phải là chỗ nghiêm chỉnh. Đạo tràng này không phải là đạo tràng nghiêm chỉnh - thực ra, chính từ 'đạo tràng' nghĩa là nơi bạn nghỉ ngơi và vui chơi. Chính từ 'đạo tràng- ashram' nghĩa là nghỉ ngơi, thảnh thơi.

Tôi có thể hiểu được. Bạn đang trong trò bản ngã lớn. Cho nên vui chơi làm bạn cáu.

Tôi có phải tự giết mình không và có giảm bớt khổ hơn người khác không? Xin đừng làm điều đó bằng không bạn sẽ ám ảnh người khác. Ngay bây giờ bạn đang trong thân thể cho nên bạn không thể gây hại mấy. Nếu bạn trở thành ma.... Bạn sẽ trở thành ma thôi - bởi vì người như thế chưa bao giờ được nghe nói tới là lên cõi trời và gần đây tôi đã nghe nói rằng ngay cả Quỉ cũng đã bắt đầu bác bỏ họ. Địa ngục đầy những người này rồi.

Mới vài ngày trước một chính khách chết. Một cách tự nhiên đầu tiên ông ấy gõ cửa cõi trời. Ông ấy tưởng rằng ông ấy sẽ được nhận vào đó. Nhưng người gác cổng nói, 'Thưa ngài, đây không phải là chỗ cho ngài.' Ông ấy nói, 'Tôi là chính khách vĩ đại, nhà lãnh đạo vĩ đại.' Người gác nói, 'Điều đó tôi biết, nhưng nhà lãnh đạo và chính khách chưa bao giờ được phép vào chỗ này. Ông đi sang chỗ kia đi.'

Đây không phải là cách đối xử VIP nhưng phải làm gì? Bây giờ ông ấy một mình và không ai cả. Rất ngần ngại ông ấy đi sang chỗ khác. Quỉ nhìn ông ấy và nói, 'Không, đủ rồi! Chúng tôi có đủ bọn họ rồi, các chính khách.' Thế là ông ta nói, 'Ông ngụ ý gì? Tôi phải quay lại New Delhi sao? Không có chỗ ở cõi trời, không có chỗ ở địa ngục, vậy tôi phải quay về New Delhi lần nữa sao?'

Ma không được phép ở bất kì chỗ nào ngày nay. Bạn sẽ ám ảnh những người này. Nếu bạn sống, sống cho bản thân bạn đi; nếu bạn chết, chết cho bản thân bạn đi. Để cuộc sống của bạn đừng bao giờ là cuộc sống của người tử vì đạo. Để cuộc sống của bạn bao giờ cũng là cuộc sống của người yêu, không của người tử vì đạo. Để cuộc sống của bạn bao giờ cũng là lễ hội, không là việc hi sinh.

Mục lục chính.