Chương 10. Trò chơi MAD này

Dhammapada: Con đường của Phật
The Dhammapada: The way of the buddha
Osho
Tập 05

 

Chương 10. Trò chơi MAD này

Câu hỏi thứ nhất:

Thưa thầy kính yêu,

Khi tôi mong đợi thầy dùng con dao mổ chính xác với nhiều tinh tế, thầy dùng búa tạ. Khi tôi mong đợi thầy dùng búa tạ, thầy hôn tôi. Tôi từ bỏ!

Amitabh, Thượng đế vận hành theo cách rất bí ẩn; nó chưa bao giờ tương ứng với mong đợi của bạn. Và tôi không ở đây như một người mà chỉ như một phương tiện. Tôi đơn giản cho phép Thượng đế vận hành qua tôi; tôi không làm gì chút nào. Mọi sự xảy ra, nhưng chúng không được làm. Tôi chỉ như một khán giả như bất kì ai khác.

Tôi cũng ngạc nhiên, cũng giống bạn. Khi bạn mong đợi búa tạ, tôi cũng mong đợi búa tạ. Và khi tôi thấy nụ hôn xảy ra tôi nói, 'Kì chưa! Ngài định làm gì đây?' Nhưng tôi cũng đã từ bỏ.

Bạn đang đi đúng đường đấy. Khi nhiều lần bạn mong đợi cái gì đó và chính cái đối lập xảy ra, dần dần, dần dần bạn học một bí mật lớn: rằng mong đợi không phải là cách ở cùng điều thiêng liêng; nó là rào chắn, không phải cầu. Mong đợi, và bạn sẽ bị thất vọng. Đừng mong đợi và đơn giản chờ đợi... thế thì bất kì cái gì xảy ra cũng có cái đẹp vô cùng. Sẵn sàng để ngạc nhiên đi, thường xuyên sẵn sàng để ngạc nhiên.

Từng khoảnh khắc đều đem tới những ngạc nhiên mới cho người không có mong đợi, người tới với tâm trí tuyệt đối cởi mở. Thế thì những điều không thể tin được bắt đầu xảy ra. Cho dù bạn đã muốn chúng bạn cũng không thể đã mong đợi chúng; bạn không thể tìm thấy bản thân mình đủ xứng đáng để mong đợi chúng.

Khi bạn cảm thấy rằng bạn không xứng đáng, bỗng nhiên tình yêu lớn bất thần mưa rào từ điều thiêng liêng xuống. Bạn nghĩ bạn sẽ bị trừng phạt, bạn nghĩ bạn sẽ bị phán xử, kết án. Đó không phải là cách thức của Thượng đế: không có phán xét và không có kết án. Không có địa ngục, tất cả đều là cõi trời - và tất cả con đường tới cõi trời đều là cõi trời. Bạn chỉ cần cách nhìn khác toàn bộ vào mọi sự.

Nhìn bằng con mắt trong trẻo, rõ ràng, thậm chí không hơi chút mong đợi ẩn núp đâu đó. Thế thì từng khoảnh khắc đều là bí ẩn, khải lộ. Và dần dần, dần dần bạn sẽ đi tới bí mật thứ hai - đây là bí mật thứ nhất, khi người ta nói, 'Tôi từ bỏ.'

Bí mật thứ hai là: đột nhiên bạn thấy rằng búa tạ cũng là nụ hôn và nụ hôn cũng là búa tạ. Thế thì các cái đối lập mất đi sự đối lập của chúng, chúng trở thành phần bù. Nếu búa tạ được dùng, điều đó nữa cũng bởi vì tình yêu, không vì lí do nào khác. Nó là nụ hôn! Những người hiểu, người đã sẵn sàng buông xuôi, tin cậy, đều biết nó là nụ hôn. Và nụ hôn cũng là búa tạ, bởi vì được Thượng đế hôn là được biến đổi - được nghiền nát, giết chết, được phục sinh. Búa tạ hay nụ hôn, không có khác biệt: đó là bí mật thứ hai.

Và một khi hai bí mật này được hoàn thành, không có thêm quan hệ đệ tử nữa. Người ta đã về nhà. Bạn đã hoàn thành nửa cuộc hành trình bằng việc nói, 'Tôi từ bỏ.' Bây giờ xin đừng quên điều đó.

Tâm trí có xu hướng quên. Tâm trí rất bị gắn bó với hình mẫu cũ của nó. Nó cứ tụt mãi tụt hoài và rút lui. Rút lui dễ hơn bởi vì đó là đi xuống núi. Điều khó là vẫn còn với hiểu biết, điều thỉnh thoảng mới xảy ra, bởi vì đó là nhiệm vụ đi lên núi.

Nhìn thấy mặt trời là một điều; vẫn còn được trút đầy với ánh sáng mặt trời cả hai mươi bốn giờ một ngày lại là chuyện khác. Vâng, có những khoảnh khắc khi cửa sổ mở ra và mọi thứ rõ ràng và trong suốt, nhưng những khoảnh khắc đó sẽ mất đi. Chẳng mấy chốc chúng sẽ chỉ là kí ức, hệt như hoa khô không hương thơm nào, như đống đổ nát của cái gì đó. Và dần dần, dần dần khi kinh nghiệm này thoá lui vào trong kí ức của bạn, bạn bắt đầu hoài nghi về liệu điều đó đã bao giờ xảy ra chưa hay bạn chỉ tưởng tượng ra nó. Nó thực sự là như vậy không? Và một khi hoài nghi đó, nghi ngờ đó nảy sinh, bạn đã mất tiếp xúc với cái gì đó lớn lao, cái gì đó của cái không biết - bạn đã đánh mất đường của nó.

Đây là khoảnh khắc lớn lao, khoảnh khắc của việc từ bỏ. Nó nghĩa là không còn mong đợi nữa từ giờ trở đi. Và khi không có mong đợi thì không có khả năng nào của thất vọng. Mong đợi là mẹ của mọi thất vọng; mong đợi mất đi, thất vọng cũng biến theo. Và khi không có thất vọng trong cuộc sống của bạn, cuộc sống thực sự trở thành luống hoa hồng. Thế thì Thượng đế là phúc lành thường xuyên; ngài cứ mưa rào ân huệ của ngài, cái đẹp của ngài lên bạn.

Tôi ở đây chỉ để là người trung gian, hệt như cửa sổ. Đừng bị gắn bó với khung cửa sổ; nhìn lên bầu trời mà cửa sổ làm thành có sẵn. Các vì sao và mặt trời và mặt trăng, chúng không thuộc vào cửa sổ. Điều tôi đang cho bạn không thuộc vào tôi; không có ai ở bên trong để chúng có thể thuộc vào. Tôi không sở hữu cái gì, nhưng đó là việc sở hữu lớn lao nhất trên thế giới - cái không - bởi vì khi bạn là cái không, là không ai cả, bạn là Thượng đế. Khi bạn là không ai cả, lần đầu tiên cái toàn thể có thể tuôn chảy qua bạn.

Điều tôi làm ở đây với các đệ tử của tôi không phải là việc làm của tôi; tôi đơn giản cho phép cái gì đó xảy ra. Tôi không biết cái gì sẽ xảy ra, tôi không biết điều tôi sẽ nói, tôi không biết cái gì đang diễn ra - tại sao bạn ở đây, tại sao tôi ở đây. Nhưng cái gì đó huyền bí đang xảy ra. Tôi ở đây, bạn ở đây, và giữa thầy và đệ tử cái gì đó truyền qua, cái không thuộc vào đệ tử không thuộc vào thầy.

Đó là trò chơi điên, điên khùng trong đó bên thứ ba có tham dự mà lại vô hình. Vâng, tôi gọi đây là trò chơi đệ tử/thầy là trò chơi điên (MAD) - M viết tắt cho thầy (master), A viết tắt cho và (and), D viết tắt cho đệ tử (disciple)!

Câu hỏi thứ hai:

Thưa thầy kính yêu,

Tình yêu là bí mật. Vì sao?

Ganesh Giri, tình yêu chắc chắn là bí mật, nhưng không phải là bí mật thường - bí mật phi thường đấy. Và tính phi thường của nó chứa trong bản thể nó một bí mật để mở. Mọi người đều biết điều đó và vậy mà chẳng ai biết nó cả; do đó tôi gọi nó là bí mật để mở. Mọi người đều biết nó trong trái tim thầm kín nhất của mình, nhưng không ai biết nó trong đầu cả. Nó là một loại biết khác toàn bộ. Nó không phải là tri thức. Bạn không thể học được về nó, bạn chỉ có thể sống nó. Việc sống là việc biết. Nó không phải là cái gì đó mà kinh sách có thể cho bạn; không ai có thể đem nó cho bạn được. Chỉ bạn mới có khả năng trao tặng món quà này cho bản thân mình; đó là trách nhiệm của bạn. Bạn có thể biết nó, nhưng việc biết là trực giác.

Từ trực giác 'intuition' là hay. Bạn biết từ khác, giảng dạy 'tuition'; giảng dạy nghĩa là ai đó khác đem nó cho bạn. Intuition (trực giác) nghĩa là không ai đem nó cho bạn cả; nó trưởng thành lên từ bên trong bản thân bạn. Và bởi vì nó không được trao cho bạn bởi ai đó khác, nó không thể được đưa vào lời.

Ngôn ngữ được cần tới khi chúng ta nói với nhau. Ngôn ngữ không được cần tới khi cái gì đó trưởng thành trong tâm thức bạn, bởi vì không có đối thoại. Nó trưởng thành trong im lặng, nó nở hoa trong im lặng; do đó khi bạn cố đưa nó thành lời, nó chạy mất. Duy nhất bầu không khí của nó là im lặng. Nó không thể được đem vào trong ngôn ngữ; nó không thể bị thu thành lí thuyết, khái niệm, ý thức hệ. Đó là lí do tại sao nó là bí mật để mở: việc biết là có thể, tri thức là không thể.

Thánh Augustine tương truyền có lần đã nói... Ai đó hỏi ông ấy, 'Tình yêu là gì?'

Ông ấy nói, 'Tình yêu là như thời gian.'

Người hỏi đâm phân vân. Người đó nói, 'Thôi được, thế - thời gian là gì?'

Augustine nói, 'Ông hiểu lầm tôi rồi. Tôi ngụ ý nó giống như thời gian thôi bởi vì mọi người đều biết thời gian là gì, nhưng nếu ai đó hỏi ông nó là gì, ông không thể trả lời được.'

Bạn có thể trả lời thời gian là gì không? Và bạn biết - không phải là bạn không biết đâu - nhưng việc biết dường như sâu sắc tới mức nó không thể được đem lên bề mặt. Hay nếu bạn cố đem nó lên bề mặt nó trở thành bị méo mó tới mức nó không còn là cùng cái đó nữa. Trong chiều sâu nó là kim cương; khoảng khắc bạn đem nó lên bề mặt nó biến thành đá cuội thường. Và bởi vì bạn biết nó là kim cương, bạn không thể dùng viên đá cuội làm đại diện cho nó được.

Tình yêu là một trong những hiện tượng huyền bí nhất trong sự tồn tại - bên cạnh Thượng đế. Đó là lí do tại sao tình yêu lại ở gần Thượng đế hơn bất kì cái gì khác. Nếu bạn có thể hiểu được tình yêu, nếu bạn có thể yêu - bởi vì đó là cách duy nhất để hiểu nó - bạn sẽ trở nên nhận biết về sự hiện diện của Thượng đế, ngay lập tức, tức khắc! Khoảnh khắc của tình yêu là khoảnh khắc của kinh nghiệm về Thượng đế. Bỗng nhiên ngài ở mọi nơi.

Một khi mắt bạn đầy tình yêu bạn có năng lực nhìn vào trong cây cối, trong tảng đá, tới chính cốt lõi bên trong nhất của chúng, và thấy Thượng đế ở đó. Thế thì ngài ở mọi nơi. Mọi điều cần thiết là trái tim yêu.

Và vấn đề với con người hiện đại là ở chỗ chúng ta đã quên mất ngôn ngữ của im lặng, chúng ta đã quên mất cách thức của trái tim. Chúng ta đã hoàn toàn quên khuấy rằng có cuộc sống mà có thể được sống qua trái tim. Chúng ta bị treo trong đầu quá nhiều, và bởi vì chúng ta quá nhiều trong đầu chúng ta không thể thấy ra nghĩa nào từ tình yêu. Điều đó trở thành ngày một có vấn đề hơn. Nó trở thành vấn đề tới mức là có nhiều người phủ nhận nó cũng như họ phủ nhận Thượng đế. Họ nói, 'Không có Thượng đế - đó là hư cấu; và không có cả tình yêu - cái đó nữa cũng chỉ là hư cấu.'

Họ muốn thu tình yêu về hoá chất thuần khiết; họ muốn thu tình yêu thành cái gì đó sinh lí, hoóc môn, liên qua tới các tuyến của bạn và việc tiết ra. Vâng, điều đó nữa cũng là một phần của tình yêu, nhưng là phần bề ngoài nhất - hoá chất, sinh lí. Chúng là ngoại vi của nó nhưng không phải là trung tâm. Trung tâm là khó nắm bắt, như thuỷ ngân; bạn không thể bắt giữ nó bằng tay hay bằng đầu bạn. Nó trượt ra, nó thoát ra khỏi nắm tay bạn. Bạn có thể có nó chỉ bằng tay mở - tôi gọi nó là bí mật mở. Đừng bao giờ làm tình yêu thành câu hỏi.

Bạn hỏi tôi, 'Tại sao? Tại sao tình yêu là bí mật?' Không có tại sao: nó là vậy. Tại sao cây xanh? Trẻ con đôi khi hỏi, 'Sao cây xanh và sao hoa hồng đỏ?' Làm sao bạn sẽ giải thích cho chúng? Nếu bạn đủ ngu - điều đó nghĩa là bạn đủ tính khoa học - bạn sẽ cố gắng giải thích cho chúng rằng đó là vì chất diệp lục mà cây mới xanh lục. Nhưng đứa trẻ có thể hỏi, 'Nhưng tại sao chất diệp lục lại làm cho chúng thành xanh và sao chất diệp lục lại xanh?' Câu hỏi vẫn còn như cũ, bạn chỉ đơn giản đẩy nó lùi lại sau một chút.

D.H. Lawrence là đúng. Một đứa trẻ hỏi ông ấy, 'Sao cây lại xanh?' Ông ấy nói, 'Cây xanh bởi vì chúng xanh.' Và đứa trẻ hân hoan vô cùng trong câu trả lời này. Nó nói, 'Đây là câu trả lời đúng rồi! Cháu đã hỏi nhiều người; họ nói những điều ngu xuẩn. Điều này cháu có thể hiểu được. Vâng, chúng xanh bởi vì chúng xanh thôi!'

Tình yêu là bí mật bởi vì nó là bí mật. Nhưng nó là bí mật để mở - chừng nấy tôi muốn thêm vào - nó là bí mật để mở. Nó là sẵn có! Không ai canh gác nó cả. Nó không bị khoá trong đền chùa, nó không bị khoá ở đâu đó trong thư viện, nó không bị khoá trong kho báu để ngầm nào đó. Nó là bí mật để mở! Nó là trong mưa và trong gió và trong mặt trời. Bạn chỉ cần cởi mở và cho phép nó xảy ra với bạn. Đừng tạo ra câu hỏi từ nó.

Đừng bao giờ tạo ra câu hỏi từ cuộc sống. Để cuộc sống vẫn còn là điều huyền bí, đừng cố gắng đổi nó thành vấn đề. Đó là một trong những sai lầm lớn nhất mà chúng ta có thể phạm phải, và chúng ta vẫn đang làm điều đó liên tục. Đầu tiên chúng ta làm ra câu hỏi về cái gì đó vốn là điều huyền bí, và thế rồi câu hỏi này không thể nào được trả lời. Thế thì phương sách duy nhất là phủ nhận toàn thể mọi sự.

Làm Thượng đế thành câu hỏi và sớm hay muộn một Friedrich Nietzsche nhất định tới và nói, 'Thượng đế chết rồi.' Thực ra, Thượng đế chết vào ngày bạn đặt dấu hỏi lên ngài; ngài không thể sống được với dấu hỏi. Dấu hỏi chỉ ra hoài nghi, và Thượng đế chỉ có thể sống với tin cậy. Dấu hỏi chỉ là hoài nghi, và tình yêu chỉ có thể được cảm thấy trong tin cậy.

Ganesh Giri, cảm thấy nó đi, đừng nghĩ về nó. Nó không phải là câu hỏi được giải bằng triết lí đâu: nó là điều huyền bí để được hiểu bởi nhà thơ, bởi nhạc sĩ, bởi diễn viên. Tình yêu không phải là một phần của lãnh địa triết lí mà là một phần của lãnh địa thơ ca.

Nhưng nhà thơ chỉ có thể cho bạn những thoáng nhìn; họ không thể cho bạn kinh nghiệm về nó được. Họ có thể lôi cuốn bạn, họ có thể thuyết phục bạn đi vào cuộc hành hương lớn lao, nhưng họ không thể chuyển giao tình yêu cho bạn được - nó không phải là vật được chuyển giao - nhưng họ có thể làm cho bạn say mê với điều huyền bí của cuộc sống.

Tôi không phải là triết gia; tôi rất gần nhà thơ - nhưng nhà thơ cũng có thể cho bạn chỉ một thoáng nhìn thôi. Nhà huyền môn có thể giúp bạn kinh nghiệm nó; tôi là nhà huyền môn, tôi có thể giúp bạn kinh nghiệm nó, nhưng cách thức để kinh nghiệm không có liên quan tới nó về mặt trí tuệ. Bạn phải nhạy cảm hơn.

Tình yêu là ở đây bây giờ. Toàn thể chỗ này đầy tình yêu - đây là ngôi đền của tình yêu.

Đó là lí do tại sao tôi bị kết án trên khắp thế giới, bị chỉ trích, bởi vì toàn thể lịch sử nhân loại đã là lịch sử của chiến tranh, bạo hành. Toàn thể quá khứ nhân loại đã từng xấu xa, vô nhân đạo, vô văn minh, nguyên thuỷ, như con vật. Và mọi xã hội đã từng tồn tại cho tới giờ đã cố gắng để giết chết tình yêu và chính khả năng yêu trong bạn, bởi vì chỉ khi tình yêu bị chết thì bạn mới có khả năng bị thu lại thành cái máy - cái máy có thế sát hại, cái máy có thể vận hành một cách hiệu quả mà không tạo ra vấn đề gì, cái máy sẽ vâng lời, cái máy sẽ không nổi dậy chống lại bất kì loại nô lệ, áp bức, bóc lột nào. Các tu sĩ, chính khách tất cả đều muốn bạn là cái máy, không phải con người, và trong nhiều thế kỉ họ đã nắm quyền lực bởi vì bạn đã sẵn sàng bị thu thành máy.

Hiện tượng duy nhất mà có thể đem bạn về lại bản tính thực của bạn, mà có thể làm hồi sinh bạn trong nhân loại, trong con người, là tình yêu. Toàn thể quá khứ nhân loại đã từng chống lại tình yêu. Vâng, viết về tình yêu là được phép, nhưng bản thân tình yêu thì không được phép. Trong những cách thức rất tinh ranh nó đều bị phá huỷ, giết chết, nhổ bật gốc rễ. Và có nhu cầu lớn con người nên biết tình yêu là gì, bởi vì không có tình yêu linh hồn vẫn còn không được nuôi dưỡng, bị bỏ đói. Cũng như thức ăn dành cho thân thể, tình yêu dành cho linh hồn. Không có tình yêu bạn không thể có linh hồn sống động được. Không có tình yêu tiềm năng của bạn sẽ vẫn còn là tiềm năng; nó sẽ không bao giờ trở thành thực tại.

Đây là ngôi đền của tình yêu. Tôi đang tạo ra tình huống ở đây nơi bạn có thể bắt đầu tan chảy, nơi bạn có thể bắt đầu trở nên nồng ấm, nơi bạn có thể bắt đầu chơi đùa, nơi bạn lại có thể vui mừng.

Tôi không ở đây để tạo ra nhiều lính tráng hơn trên thế giới, mà nhiều sannyasins. Tất cả những xã hội quá khứ đều hướng theo người lính. Tôi thấy tương lai là hướng theo sannyasin. Sannyasin chính là người đối lập với người lính, đích xác là người đối lập. Xã hội đã sống cho tới giờ, bắt rễ vào trong người lính, đã thực sự sống qua thời gian của nó rồi. Nó đang chết, nó sắp sửa chết, và điều tốt là nó nên chết. Nhưng trước khi nó chết chúng ta phải làm hồi sinh vài người như sannyasins; họ sẽ là anh hùng của thế giới mới, thời đại mới.

Nhưng tình yêu không thể được dạy, nó chỉ có thể được bắt lấy. Tôi là tình yêu, người của tôi ở đây là tình yêu.

Ganesh Giri, bạn làm gì ở đây? Tan chảy, trộn lẫn, vứt bỏ cái đầu của bạn đi! Trở thành không đầu như người của tôi đang vậy, và bạn sẽ biết tình yêu là gì. Nhưng dầu vậy nó sẽ không trở thành tri thức, nó sẽ vẫn còn là việc biết sâu sắc. Nhưng điều đó là đủ - điều đó nuôi dưỡng. Điều đó là đủ bởi vì điều đó là biến đổi. Điều đó là đủ bởi vì điều đó mở ra cánh cửa tới điều thiêng liêng.

Câu hỏi thứ ba:

Thưa thầy kính yêu, Vô ý thức là gì?

Ý thức nghĩa là sống với nhân chứng; vô ý thức nghĩa là sống không có nhân chứng. Khi bạn đang bước đi trên đường, bạn có thể bước đi một cách có ý thức - đó là điều Phật nói người ta nên làm - bạn tỉnh táo, sâu bên dưới bạn nhận biết rằng bạn đang bước đi; bạn có ý thức về từng chuyển động. Bạn có ý thức về chim đang hót trên cây, mặt trời sáng sớm tới qua cây, các tia nắng chạm vào bạn, hơi ấm, không khí trong lành, hương thơm của hoa mới nở. Chó bắt đầu sủa, tầu hoả đi qua, bạn thở... bạn đang quan sát mọi thứ. Bạn không loại trừ cái gì khỏi sự tỉnh táo của mình; bạn đang nhận mọi thứ vào. Hơi thở đi vào, hơi thở đi ra... bạn quan sát mọi thứ đang xảy ra.

Đó không phải là tập trung, bởi vì trong tập trung bạn hội tụ vào một vật và bạn quên mọi thứ khác. Khi bạn tập trung bạn sẽ không nghe thấy tiếng ong bay vù vù hay tiếng chim hót; bạn sẽ chỉ thấy điều bạn đang tập trung vào. Tập trung làm hẹp ý thức bạn vào một điểm. Điều đó là tốt trong cung thuật: bạn có mục tiêu và bạn phải thấy mỗi mục tiêu đó thôi và bạn phải quên hết mọi thứ khác.

Trong Mahabharata, một trong những kinh sách cổ đại nhất của đất nước này, câu chuyện này xuất hiện:

Drona, một cung thủ lớn, đang dạy cho các đệ tử của mình về cung thuật. Arjuna cuối cùng chiến thắng, bởi lẽ đơn giản là sự tập trung của anh ta là sắc bén nhất.

Một con chim đang đậu trên cây, và Drona bảo các đệ tử lấy cung tên ra, tập trung vào con chim, và sẵn sàng bắn nó. Thế rồi ông ấy tới gần từng đệ tử và thì thào một câu hỏi vào tai người đó, 'Con nhìn thấy cái gì?'

Một đệ tử nói, 'Con thấy nhiều cây và chim và mắt chim.'

Drona đi sang đệ tử khác. Người này nói, 'Con chỉ thấy một cây và một con chim đang đậu trên nó và mắt nó.'

Ông ấy đi sang người thứ ba. Người này nói, 'Con chỉ thấy mỗi con chim.'

Ông ấy đi sang người thứ tư. Người này nói, 'Con chỉ thấy hai mắt chim.' Và Drona đã nói rằng mắt đúng phải được xuyên thấu; đó là mục tiêu.

Thế rồi ông ấy cuối cùng đi tới Arjuna và hỏi anh ta. Arjuna nói, 'Con chỉ thấy mỗi mắt phải của con chim và không cái gì khác.'

Theo một nghĩa nào đó Arjuna là tập trung nhất, nhưng anh ta đã trở nên vô ý thức về cái toàn thể - tâm thức chỉ còn là một chấm điểm.

Khi tôi nói về ý thức thì đó không phải là ý thức được cần tới trong cung thuật. Tôi đang nói về một hiện tượng khác toàn bộ: một ý thức lan toả, không tập trung, bởi vì tập trung là mệt mỏi, căng thẳng, và sớm hay muộn bạn sẽ rơi vào trong vô thức. Bất kì cái gì mệt mỏi đều không thể được mang đi lâu.

Ý thức phải được thảnh thơi; nó phải tương đương với việc cởi mở. Bạn đơn giản cởi mở với mọi điều đang xảy ra. Tôi nói với bạn, và tầu hoả đi qua, và tiếng kêu xa xăm của con chim cu cu... và bạn đều nhận biết tất cả nó. Bạn cởi mởi với mọi chiều của bản thể mình. Bạn đơn giản cởi mở và mong manh, tỉnh táo, không ngủ.

Đây là ý thức, và cái đối lập của nó là vô ý thức. Bạn không cởi mở chút nào, bạn đóng. Bạn ở trong một loại ngủ - giấc ngủ siêu hình. Tất cả chư phật qua nhiều thời đại đã từng tranh đấu chống lại giấc ngủ siêu hình.

George bị say trong quán rượu một đêm, và khi anh ta loạng choạng mò về nhà anh ta cố hình dung ra cách anh ta có thể che giấu hoàn cảnh không say nhiều của mình với vợ. Anh ta quyết định sẽ về nhà và đọc, vì có ai đã bao giờ nghe nói về người say có khả năng đọc sách đâu? Và anh ta cười vào cái láu cá của mình. Anh ta nghĩ đọc Kinh Thánh chắc là tốt!

Anh ta làm điều đó ở nhà và đi vào trong phòng làm việc. Vài phút sau vợ anh ta réo gọi anh ta, 'Anh làm gì ở đó vào giờ này thế?'

'Ồ, chỉ đọc sách thôi em yêu - đọc Kinh Thánh,' anh ta đáp lại một cách thờ ơ.

Biết việc đọc không phải là một trong những theo đuổi buổi tối muộn mằn này của anh ta - và chắc chắn không ai đã bao giờ nghĩ rằng anh sẽ đọc Kinh Thánh - cô ấy dậy và nhòm vào. 'Anh ngốc lắm!' cô ấy kêu lên. 'Đóng cái va li ấy lại và lên giường!'

Khi bạn say, bất kì điều gì bạn làm cũng sẽ giống điều đó.

Tôi đã nghe:

Mulla Nasruddin bị say tới mức xảy ra đánh nhau với người say khác, và anh ta bị thương và xây xước khắp mặt.

Anh ta về nhà vào giữa đêm, nhìn vào gương và nghĩ, 'Bây giờ sáng mai sẽ khó đây!' Làm sao anh ta che giấu được những vết thương này và những vết xước này? Vợ anh ta nhất định biết và cô ấy sẽ nói, 'Anh lại uống say và anh đã lại đánh nhau chứ gì!' Làm sao che giấu được điều đó?

Một ý lớn xuất hiện cho anh ta. Anh ta tìm trong tủ thuốc, thấy thuốc mỡ nào đó. Anh ta bôi nó lên vết thương và vết xước, và rất sung sướng, hài lòng với bản thân mình rằng trước sáng mọi sự sẽ không đến nỗi tệ thế... và đi ngủ.

Sáng sớm khi anh ta vẫn còn trên giường, vợ anh ta la lên trong phòng tắm, 'Ai đã bôi dầu lên gương thế?'

Tất nhiên người say, nhìn vào trong gương cứ tưởng rằng đó là mặt mình. Điều đó là tự nhiên; nếu bạn vô ý thức, bất kì cái gì bạn làm nhất định đều sai.

Và có việc say siêu hình lớn lao. Từ nhiều, nhiều kiếp nó đã trở thành trọng lượng lớn đè lên bạn. Bạn đã sống một cách vô ý thức lâu đến mức nỗ lực để sống có ý thức thậm chỉ chỉ vài phút thôi cũng dường như quá nhiều.

Bạn yêu, điều đó là vô ý thức, và nó trở thành ghen tuông, sở hữu. Nó không còn là tình yêu nữa, bởi vì yêu không thể là vô ý thức được. Bạn làm bạn chỉ để tạo ra kẻ thù. Bạn kiếm tiền để hạnh phúc, nhưng vào lúc bạn đã kiếm đủ tiền bạn chỉ căng thẳng sâu sắc, đầy lo âu, và không có vui vẻ nào trong nó. Bạn đuổi theo quyền lực, danh vọng, và một ngày nào đó, nếu bạn làm nỗ lực vất vả, bạn chắc chắn thành công. Bạn trở nên nổi tiếng, nhưng thế rồi bạn nhận ra sự kiện là bởi việc trở nên nổi tiếng chẳng cái gì đã đạt được. Mọi người biết bạn, có vậy thôi. Mọi người biết tên bạn, nhưng làm sao điều đó sẽ làm cho bạn hạnh phúc được? Bạn có quyền lực, nhưng bạn sẽ làm gì với quyền lực này?

Trong tay của người vô ý thức mọi thứ thành chua ra, đắng ra, đầy chất độc, mọi thứ biến thành ngu xuẩn. Cho anh ta lời khuyên thông minh nào đó và điều đó nhất định rơi vào trong những bàn tay sai.

Một cô gái trẻ vừa lấy chồng nói với mẹ mình về chuyện tình dục. Trong cuộc nói chuyện này mẹ cô ấy bảo cô ấy rằng bà ta đã không phải cởi hết mọi thứ khi bà ấy lên giường vào tuần trăng mật của mình.

Khi họ trở về, chú rể hỏi bà mẹ vợ, 'Có gì không lành mạnh trong gia đình này sao?'

'Không, sao vậy?'

'Thế này, con gái mẹ ngủ vẫn đội mũ trong suốt cả tuần trăng mật!'

Mọi người nhất định làm điều gì đó ngu xuẩn. Và đó là điều họ đã làm với các phát biểu của mọi chư phật. Họ viết lời bình chú, những điều uyên bác lớn lao, nhưng cái lòi ra là điều ngu xuẩn. Thư viện đầy nó, các đại học đầy nó. Toàn rác rưởi! Nhưng mọi người đang hi sinh toàn thể cuộc sống của mình cho cái đó, và họ không làm điều cần thiết đầu tiên.

Bạn không thể trí huệ chừng nào bạn còn chưa trở nên ý thức, chừng nào bạn còn chưa phá vỡ thói quen cũ này của việc vận hành theo cách vô ý thức. Bạn phải hoá giải tự động hoá cho bản thân mình.

Những điều đơn giản có thể làm thành thủ thuật. Chẳng hạn, bạn bao giờ cũng đi trong vội vã. Bắt đầu đi chậm thôi. Bạn sẽ phải tỉnh táo; khoảnh khắc bạn mất đi sự tỉnh táo bạn sẽ bắt đầu lại theo cách vội vã. Đây là những phương cách nhỏ: bước đi chậm thôi - bởi vì đi chậm bạn sẽ phải vẫn còn có ý thức. Một khi bạn đánh mất ý thức, ngay lập tức thói quen cũ sẽ tóm lấy bạn và bạn sẽ vội vã.

Nếu bạn hút thuốc, làm điều đó thành quá trình rất chậm chạp, chậm tới mức nó trở thành được hoá giải tự động hoá. Bằng không, mọi người không hút thuốc lá đâu - thuốc là đang hút mọi người đấy! Họ không ý thức về điều họ đang làm. Theo một cách rất vô ý thức họ đưa tay họ vào trong túi, lấy ra bao thuốc, lấy ra điếu thuốc và bao diêm. Họ trải qua tất cả những cử động này nhưng họ không tỉnh táo. Họ có thể nghĩ tới cả nghìn lẻ một thứ. Thực ra, khi họ vô ý thức hơn họ có khuynh hướng hút nhiều hơn. Khi họ lo lắng, căng thẳng nhiều hơn... khi bị lo nghĩ, họ có khuynh hướng hút nhiều hơn; điều đó giúp cho họ giữ khuôn mặt cứ dường như họ thảnh thơi.

Làm nó thành quá trình chậm chạp đi. Lấy bao thuốc ra từ túi chậm nhất có thể được, có ý thức nhất có thể được. Làm chậm dần các quá trình là rất có ích lợi. Thế rồi cầm bao thuốc trong tay, nhìn nó, ngửi nó, cảm thấy đường viền của nó. Thế rồi mở nó ra rất chậm, cứ dường như bạn có mọi thời gian trên thế giới. Thế rồi lấy ra một điếu thuốc, nhìn vào điếu thuốc đó từ mọi phía. Thế rồi ngậm nó vào mồm... đợi đã! Thế rồi lấy bao diêm ra - lại trải qua cùng những cử động chậm chạp đó. Thế rồi bắt đầu hút thật chậm vào... hút khói vào rất từ từ, để cho nó đi ra rất chậm chạp.

Và bạn sẽ ngạc nhiên: nếu bạn hút hai mươi bốn điếu một ngày bạn sẽ hút chỉ sáu điếu là nhiều nhất; nó sẽ giảm xuống một phần tư. Và dần dần, dần dần chỉ còn hai, một và một hôm bỗng nhiên bạn sẽ thấy toàn thể sự việc ngu xuẩn thế! Dầu vậy bạn vẫn có thể mang bao thuốc lá trong túi mình trong vài ngày, chỉ để phòng hờ - nhưng nó đã được kết thúc rồi, được hoá giải tự động hoá rồi.

Đây là một trong những đóng góp lớn lao của Phật cho tâm lí con người: quá trình hoá giải tự động hoá, làm chậm mọi thứ.

Phật thường nói với đệ tử của ông ấy, 'Bước đi chậm nhất có thể được, ăn từ tốn nhất có thể được. Nhai từng miếng bốn mươi lần và cứ đếm bên trong: một, hai, ba, bốn, năm - bốn mươi lần. Khi thức ăn không còn cứng nữa, nó gần thành chất lỏng...' Ông ấy thường nói, 'Đừng ăn, mà uống.' Điều đó nghĩa là làm cho nó thành lỏng tới mức bạn không ăn nó, bạn phải uống nó. Và ông ấy đã giúp cho hàng nghìn người trở nên có ý thức.

Bạn vô ý thức, mặc dầu bạn tin bạn có ý thức... Điều đó cũng giống như thấy trong mơ mà bạn cho rằng bạn đang bước đi ở bãi chợ. Bạn thức trong mơ của mình, nhưng việc thức của bạn trong mơ chỉ là một phần của mơ - bạn vô ý thức.

Việc chấp nhận rằng 'tôi vô ý thức' gây đau, nhưng sự kiện đầu tiên của việc có ý thức là chấp nhận rằng 'tôi vô ý thức.' Chính việc chấp nhận làm lẩy cò một quá trình trong bạn.

Câu hỏi thứ tư:

Thưa thầy kính yêu,

Tình yêu chỉ xảy ra khi nó muốn hay có cái gì đó chúng tôi làm, để xuống, mở lên, để cho phép nó?

Madhuma, một cách tích cực, chẳng cái gì có thể được làm; một cách tiêu cực, nhiều điều có thể được làm. Bạn sẽ phải học hành động tiêu cực là gì. Lão Tử gọi nó là vô vi: làm mà không làm, hành động mà không hành động, nỗ lực mà không nỗ lực. Đó là một trong những điều có ý nghĩa nhất để học. Chúng ta biết cách làm mọi thứ; đó là cách thức tích cực, năng nổ, nam tính.

Có cách tiếp cận khác, tinh tế hơn, duyên dáng hơn, nữ tính hơn: ở trong trạng thái buông bỏ, ở trong trạng thái buông xuôi, và cho phép sự tồn tại chảy qua bạn. Đó là làm qua không làm. Theo một nghĩa nào đó nó là tiêu cực, bởi vì bạn không làm gì cả.

Ngồi im lặng, không làm gì, xuân tới và cỏ tự nó mọc lên.

Đây là bí mật của thiền thực: ngồi im lặng, không làm gì. Chờ đợi... Chờ đợi kiên nhẫn. Chờ đợi trong tin cậy sâu sắc rằng sự tồn tại chăm nom cho bạn, rằng bất kì khi nào bạn sẵn sàng và chín chắn bạn sẽ được tràn đầy với tình yêu, rằng tình yêu sẽ tràn ngập bạn. Xuân tới... điều đó nghĩa là có mùa vụ cho mọi thứ. Bạn không thể có nó trước thời của nó, bạn phải đạt tới trưởng thành nào đó.

Và trưởng thành lớn nhất được đạt tới bằng việc học hành động mà về căn bản là không hành động, làm mà không làm chút nào nhưng là trạng thái không làm. Bạn vẫn còn có sẵn; nếu Thượng đế gọi bạn, bạn sẵn sàng. Bạn đang nghe - đó là lời cầu nguyện thực. Khi bạn nói điều gì đó với Thượng đế, đó không phải là lời cầu nguyện thực; bạn đã đi vào trong hành động, bạn đã trở nên năng nổ.

Lời cầu nguyện thực là khi bạn lắng nghe Thượng đế, bạn trở thành tất cả là tai. Bạn đơn giản lắng nghe từ mọi lỗ chân lông của bản thể mình; mọi tế bào của bạn chỉ đang chờ đợi: 'Nếu ngài gọi, mình sẽ sẵn sàng. Nếu ngài cần mình, ngài sẽ thấy mình sẵn có.' Bạn vẫn còn không bận bịu để cho bạn có thể sẵn có. Bạn vẫn còn không có ý nghĩ để cho bạn có thể nghe thấy ngài mà không bóp méo.

Cô hầu dường như thích thú với công việc của mình một hôm chính thức xin thôi việc mà không báo trước.

'Sao cô muốn ra đi?' bà chủ nhà hỏi cô ấy. 'Có gì sai chăng?'

'Tôi không thể duy trì tình trạng chờ đợi trong cái nhà này thêm phút nào nữa,' cô hầu đáp.

'Chờ đợi? Cô ngụ ý gì?'

'Chính cái biển trên giường tôi nói, 'Quan sát ngươi, vì ngươi không biết khi nào ông chủ tới.''

Phát biểu đó, phát biểu hay đó - 'Quan sát ngươi, vì ngươi không biết khi nào ông chủ tới ' - là một trong những lời nói vĩ đại nhất của Jesus Christ. Nhưng với cô hầu vô ý thức, đáng thương này, điều đó mang nghĩa khác, khác toàn bộ - một nghĩa rất méo mó, một nghĩa mà cô ấy đã cho nó.

Đó là điều vẫn đang xảy ra cho bạn: Thượng đế gọi bạn, xuân tới, nhưng thấy bạn bận bịu tới mức cỏ không thể tự nó mọc lên được; ngài thấy bạn nặng gánh quá nhiều, tràn đầy bản thân bạn tới mức ngài không thể nào vào trong bạn được - ngài thấy bạn chẳng còn không gian nào cả. Và ngài cần không gian lớn. Bạn phải là chỗ trống toàn bộ, bạn phải là tuyệt đối trống rỗng - chỉ thế thì Thượng đế mới có thể giáng xuống bạn được.

Và yêu không là gì ngoài việc Thượng đế tới ngày một gần bạn hơn. Tia sáng của Thượng đế - đó là điều tình yêu là gì.

Bạn hỏi tôi, 'Tình yêu chỉ xảy ra khi nó muốn sao?'

Không có vấn đề Thượng đế muốn - ngài bao giờ cũng sẵn sàng xảy ra cho bạn rồi - chỉ bạn là không sẵn sàng. Và cái được cần tới về phần bạn không phải là hành động năng nổ; cái được cần tới về phần bạn là trở nên nữ tính, tiếp nhận, thụ động. Cho phép ngài vào đi: ngài đang gõ cửa nhà bạn đấy.

Jesus nói: Hỏi, và nó sẽ được trao cho ông. Tìm và ông sẽ thấy nó. Gõ cửa, và cửa sẽ mở ra cho ông.

Tôi nói với bạn: Ngài đang gõ cửa nhà bạn đấy - xin để cho cửa mở. Ngài đang tìm kiếm bạn và bạn đang lẩn trốn. Ngài đang hỏi, nhưng bạn không đáp ứng.

Không chỉ con người đi tìm Thượng đế - thực ra, Thượng đế đang đi tìm con người liên tục. Nhưng ngài chưa bao giờ tìm thấy bạn, bởi vì bạn chưa bao giờ là bây giờ, bạn chưa bao giờ ở đây. Bạn bao giờ cũng đi đâu đó khác.

Mulla Nasruddin đang nói với một trong những người bạn của mình.

Người bạn nói, 'Đêm trước của cậu thế nào?'

Mulla nói, 'Đó là một đêm đẹp! Tớ mơ là tớ đã đi tới Khách sạn Taj Mahal, và tớ chưa bao giờ được nếm thức ăn ngon thế trong đời. Tớ tận hưởng cả đêm, cả giấc mơ. Tớ có thể vẫn còn cảm thấy hương vị của thức ăn, tới vẫn cảm thấy thích thú. Những giấc mơ đó vẫn còn ở quanh tớ.'

Người bạn nói, 'Thế chưa là gì nhé! Đó là lí do tại sao tớ đã hỏi đêm qua của cậu thế nào, bởi vì đêm qua tớ mơ rằng tới ở trên con thuyền ngoài biển và Sophia Loren ở cùng tớ - trần truồng, tuyệt đối trần truồng!'

Mulla đột nhiên trở nên giận và anh ta nói, 'Cậu là cái loại bạn bè gì thế? Sao cậu không gọi tớ tới?'

Người bạn nói, 'Tớ đã gọi điện thoại rồi. Vợ cậu nói cậu đã đi Khách sạn Taj Mahal rồi!'

Bạn chưa bao giờ ở nhà. Thượng đế cứ gọi bạn, bạn bao giờ cũng ở đâu đó khác: Khách sạn Taj Mahal, Oberoi, Kim cương Xanh... ở đâu đó khác. Bạn chưa bao giờ được tìm thấy ở nhà. Bất kì khi nào ngài tới bạn đều không có đó - bởi vì Thượng đế chỉ biết thời hiện tại; ngài không có ý niệm nào về quá khứ và không có ý niệm nào về tương lai. Bây giờ là thực tại duy nhất cho ngài, và bạn tuyệt đối vô nhận biết về bây giờ.

Bạn tận hưởng, bạn hồi tưởng lại vui vẻ lớn lao... những ngày xưa của bạn, thời thơ ấu của bạn, thời thanh niên của bạn. Bạn bao giờ cũng đi ngược lại sau, đi vào trong kí ức của mình, hay bạn bao giờ cũng đi vào trong cái 'chưa có', tương lai, và tưởng tượng, phóng chiếu. Nhưng bạn chưa bao giờ ở bây giờ.

Lỗ hổng nhỏ giữa quá khứ và tương lai là thời gian thực duy nhất. Nó không thuộc vào thời gian của bạn, nó thuộc vào vĩnh hằng. Chỉ qua khoảnh khắc đó mà Thượng đế có thể thấm vào bạn được. Chỉ qua khoảnh khắc đó mà tình yêu xảy ra, xuân tới. Mùa xuân bao giờ cũng là bây giờ, ở đây; nó chưa bao giờ lúc khác, ở kia.

Tình yêu là sự gần gũi của Thượng đế được cảm thấy trong tim. Sẵn có đi, Madhuma. Cho phép đi. Cởi mở và mong manh. Đừng sống với áo giáp bao quanh bản thân bạn. Nó là áo giáp của bạn đấy, những thu xếp an toàn và an ninh của bạn, nó là chiến lược của bạn đang phá huỷ bạn. Hãy hồn nhiên, đích thực, chân thực, dù bạn là bất kì ai. Thế thì bạn sẽ có khả năng thấy cái đang đó, biết cái đang đó. Và thấy cái đang đó sẽ tạo ra tình yêu, xả ra năng lượng yêu của bạn.

Trong tiếng Do Thái cổ từ dành cho Thượng đế đơn giản nghĩa là 'cái đang đó.' Nó là từ mã; nó thay thế cho bản thân thực tại.

Nhưng con người cứ bóp méo kinh sách, lời, ngôn ngữ, mọi thứ. Bởi vì thiên kiến của bạn, định kiến của bạn, quan niệm của bạn, tri thức của bạn, bạn vẫn còn dốt nát.

Đó là đêm trăng mật của họ và cô dâu mặc chiếc áo choàng ngủ cực mỏng và bò vào giường – chỉ để phát hiện ra rằng chồng mình ngủ trên chiếc tràng kỉ.

'George,' cô ấy gọi, 'anh không làm tình với em à?'

'Anh không thể làm được, em yêu,' anh ta đáp,

'bởi vì đó là Lent1.'

'Sao, thế thì ác quá!' cô ta kêu lên bật khóc. 'Làm với ai và trong bao lâu?'

Tâm trí bận rộn không thể thấy được cái đang đó, không thể nghe được cái đang đó, không thể cảm được cái đang đó. Tâm trí bận rộn sống trong thế giới riêng của nó. Phật gọi thế giới đó là vấn đề thực: thế giới được tạo ra bởi tâm trí bạn. Từ bỏ thế giới đó đi, từ bỏ tâm trí đi! Và, Madhuma này, bạn sẽ tuôn trào với tình yêu và tuôn trào với Thượng đế, bị tràn ngập. Và nó là nguồn không cạn; bạn có thể cứ chia sẻ nó, nhưng bạn không thể làm cạn nó được. Aes dhammo sanantano – cho nên đó là luật tối thượng, không cạn, luật của vũ trụ.

(1) Lent là tuần ăn chay, mùa chay (vào tháng 3)

Câu hỏi thứ năm:

Thưa thầy kính yêu,

Hôm nay thầy đã nói rằng con đường của thiền là dành cho người nam tâm linh phải không? Tôi bị lẫn lộn vì Phật, Lão Tử và tất cả những người này dường như nữ tính nhiều hơn. Xin thầy giải thích.

Anand Dharmen, bạn đúng vậy mà sai. Bạn đúng bởi vì Phật và Lão Tử mang nữ tính, nhưng họ mang nữ tính khi họ đã đạt tới đỉnh tối thượng của thiền - tại đỉnh họ là nữ.

Tại đỉnh mọi người đều là nữ, chỉ Thượng đế là nam. Tại đỉnh chỉ Thượng đế là 'ông,' mọi người đều là 'bà'.

Có câu chuyện hay về nhà nữ huyền môn vĩ đại của Ấn Độ, Meera. Cô ấy thực sự là người sùng kính điên khùng, một bhakta điên khùng, trong tình yêu và cực lạc vô cùng với Thượng đế. Cô ấy là hoàng hậu, nhưng cô ấy bắt đầu nhảy múa trên phố. Gia đình từ bỏ cô ấy. Gia đình cố đầu độc cô ấy - chính bản thân gia đình - bởi vì điều đó là nhục nhã cho hoàng gia. Người chồng cảm thấy bối rối, rất bối rối, và đặc biệt trong những ngày đó. Và câu chuyện thuộc vào một trong những vùng truyền thống nhất của đất nước này, Rajasthan, nơi trong hàng thế kỉ không ai đã nhìn thấy khuôn mặt đàn bà; họ bị che mặt, bao giờ cũng bị che mặt. Ngay cả chồng cũng không có khả năng nhận ra vợ mình vào ban ngày, bởi vì họ chỉ gặp nhau vào ban đêm, trong bóng tối.

Trong những ngày đó, trong bầu khí hậu ngu xuẩn đó, ở chỗ như thế, hoàng hậu bắt đầu nhảy múa trên phố! Đám đông sẽ tụ tập lại, và cô ấy say sưa với điều thiêng liêng tới mức áo choàng sari của cô ấy bị tụt ra, mặt cô ấy lộ ra, tay cô ấy lộ ra. Và gia đình hiển nhiên rất bị xáo trộn.

Nhưng cô ấy hát những bài ca hay, những bài ca hay nhất đã từng được hát trên toàn thế giới, bởi vì chúng tới từ chính trái tim cô ấy. Chúng không được soạn ra, chúng tự phát thổ lộ ra.

Cô ấy là người sùng kính Krishna, cô ấy yêu Krishna. Cô ấy bảo với chồng, 'Anh đừng tin rằng anh là chồng em - chồng em là Krishna. Anh không phải là chồng em, chỉ là thứ thay thế nghèo nàn.'

Nhà vua giận lắm. Ông ta đuổi cô ấy ra khỏi vương quốc; cô ấy không được phép vào lãnh thổ này. Cô ấy đi tới Mathura, cung điện của Krishna. Krishna đã chết cả nghìn năm trước rồi, nhưng với cô ấy thì ông ấy vẫn còn sống như bao giờ. Đó là điều huyền bí của tình yêu: nó siêu việt lên trên các rào chắn của thời gian và không gian. Krishna không chỉ là ý niệm với cô ấy, ông ấy là thực tại. Cô ấy nói với ông ấy, cô ấy ngủ với ông ấy, cô ấy ôm choàng ông ấy, hôn ông ấy. Không ai khác có thể thấy Krishna, nhưng cô ấy tuyệt đối nhận biết về ông ấy.

Krishna với cô ấy là đại diện cho chính tâm linh của sự tồn tại, điều Phật gọi là pháp, luật. Đó là hình thức nam tính, cách diễn đạt nam tính: luật. Meera gọi Krishna là 'người yêu của em ' - không phải luật mà là tình yêu; đó là trái tim nữ tính.

Cô ấy tới Mathura; có một trong những ngôi đền vĩ đại nhất về Krishna. Và tu sĩ trụ trì của ngôi đền đó đã lấy lời nguyện rằng ông ta sẽ không nhìn bất kì đàn bà nào trong đời mình; trong ba mươi năm ông ta đã không gặp đàn bà. Không đàn bà nào được phép đi vào trong ngôi đền và ông ấy không bao giờ rời khỏi ngôi đền.

Khi Meera tới đó, cô ấy nhảy múa ở cổng ngôi đền. Những người gác trở nên bị say mê, bị lôi cuốn tới mức họ quên mất việc ngăn cản cô ấy. Cô ấy đi vào trong đền; cô ấy là người đàn bà đầu tiên sau ba mươi năm đi vào đền.

Tu sĩ trụ trì đang tôn thờ Krishna. Khi ông ta thấy Meera ông ta không thể tin được vào mắt mình. Ông ta phát điên. Ông ta quát cô ấy, 'Cút ngay khỏi đây! Đàn bà, cút khỏi đây! Cô không biết rằng không đàn bà nào được phép ở đây sao?'

Meera cười và nói, 'Như ta biết thì ngoại trừ Thượng đế mọi người đều là đàn bà - cả ông nữa! Sau ba mươi năm tôn thờ Krishna, ông vẫn nghĩ ông là nam sao?'

Điều đó mở mắt cho tu sĩ trụ trì; ông ta phủ phục dưới chân của Meera. Ông ta nói, 'Không ai đã từng nói điều như vậy trước đây. Nhưng ta có thể thấy được nó, ta có thể cảm thấy nó - nó là chân lí.'

Tại đỉnh cao nhất, dù bạn theo con đường của yêu hay thiền, bạn đều trở thành nữ tính. Cho nên bạn đúng, Dharmen này, rằng Phật và Lão Tử, tất cả những người này dường như nữ tính, bởi vì bạn biết họ chỉ khi họ đã đạt tới đỉnh cao nhất. Nhưng bạn không biết con đường của họ, bạn không biết cuộc hành trình của họ. Cuộc hành trình là nam tính, nó không phải là nữ tính.

Một câu chuyện khác sẽ giúp bạn:

Nhà vua rất quan tâm tới các ý tưởng của Moses; Moses còn sống. Nhà vua nói với hoạ sĩ triều đình, 'Đi và vẽ bức tranh tuyệt đối hiện thực về Moses như ông ấy đang đó. Ta muốn bức tranh ông ấy bao giờ cũng treo trong phòng ngủ của ta.'

Hoạ sĩ ra đi. Ông ấy phải mất sáu tháng để làm bức tranh thực sự hiện thực. Nhưng khi ông ấy quay về với bức tranh, nhà vua đâm ra phân vân, cả triều đình phân vân, bởi vì khuôn mặt của Moses trông như khuôn mặt của kẻ sát nhân, khuôn mặt của kẻ trộm, khuôn mặt của kẻ tội phạm.

Vua nói, 'Ông nói đây là bức tranh ông đã làm trong sáu tháng sao? Khuôn mặt trông giống Moses, nhưng nó không thể là khuôn mặt của Moses được. Ta biết con người này, ta đã nhìn ông ta bằng con mắt riêng của ta! Đúng, những đường nét bên ngoài đích xác giống khuôn mặt của ông ấy, nhưng điệu bộ, cách diễn đạt nó không phải là của Moses!'

Hoạ sĩ nói, 'Nhưng bệ hạ đã bảo thần phải rất hiện thực, cho nên thần đã không tạo ra hư cấu nào quanh ông ấy. Như ông ấy đang đó thần đã vẽ ông ấy; đây chỉ là bản sao y hệt. Bây giờ thần không chịu trách nhiệm. Nếu bệ hạ thấy có gì khó khăn trong đó, bệ hạ hỏi Moses.'

Hoạ sĩ, nhà vua, triều đình, tất cả họ đều đi. Họ đi tới Moses, bức tranh được mang tới cho ông ấy và nhà vua hỏi, 'Thưa ngài, ta đã biết ngài từ nhiều năm nay - ngài là con người duyên dáng nhất mà ta đã từng gặp trên thế giới. Có thể chẳng bao giờ có người duyên dáng như thế lần nữa... và đây là bức tranh! Hoạ sĩ của ta là một hoạ sĩ lớn, không có hoài nghi gì về điều đó. Ông ấy chưa bao giờ phạm phải lỗi lầm như thế này. Ông ấy đã vẽ cha ta, mẹ ta, và cả nghìn bức tranh khác - ông ấy đã vẽ ta. Và ông ấy tuyệt đối đích xác, với bất kì cái gì ông ấy đã làm. Nhưng với bức tranh này chúng ta không thoả mãn - không chỉ không thoả mãn, ta còn giận ông ấy. Khuôn mặt ông trông giống như khuôn mặt của kẻ giết người, tên trộm hay kẻ tội phạm.'

Moses nói, 'Các ngài cả hai đều đúng. Bây giờ, khi nhìn vào ta, các ngài sẽ thấy vẻ duyên dáng. Nhưng hoạ sĩ của bệ hạ đã vẽ với độ sắc sảo tới mức ông ấy đã thâu tóm toàn thể cuộc đời ta trong bức tranh này. Vâng, lần đầu tiên ta thú nhận: có lần ta đã giết một người. Ta là kẻ giết người. Ta chưa bao giờ kể điều này cho bất kì ai khác. Và ta đã từng, trong quá khứ của ta, là mọi thứ mà hoạ sĩ của bệ hạ đã vẽ nên; chúng đã để lại dấu vết tinh tế của chúng trên khuôn mặt ta. Bệ hạ không thể thấy được chúng bởi vì bệ hạ không có con mắt mà hoạ sĩ của bệ hạ có. Cho nên hoạ sĩ của bệ hạ là đúng: ông ấy đã mô tả toàn thể lịch sử của ta. Đó không chỉ là khuôn mặt hiện thời của ta mà là mọi khuôn mặt đã từng có đó trước đây. Và bệ hạ cũng đúng, bởi vì nó không tương ứng với khuôn mặt hiện thời của ta - nhưng ta phải đồng ý với hoạ sĩ của bệ hạ.'

Đó là một câu chuyện rất có ý nghĩa. Tại đỉnh một người được biến đổi, nhưng trên con đường người đó có thể đã là một người khác toàn bộ.

Vâng, tôi đã nói rằng con đường của thiền là dành cho những người nam tâm linh. Ở Ấn Độ, Phật tử và người Jaina đã đi theo con đường của thiền. Tất cả hai mươi bốn tirthankaras, những thầy vĩ đại của người Jainas, đều là chiến binh. Họ thuộc vào đẳng cấp kshatriya, đẳng cấp của chiến binh; họ không phải là brahmins. Bản thân Phật không phải là brahmin; ông ấy là một kshatriya, một chiến binh. Những chiến binh này đi theo con đường của thiền; họ đều mang nam tính như có thể được. Toàn thể huấn luyện của họ là huấn luyện của chiến binh. Nhưng tại đỉnh tối thượng họ chắc chắn được biến đổi: họ trở thành nữ tính. Bạn không thể tìm được người nào nhiều nữ tính hơn Phật. Họ trở nên nữ tính thế, họ trở nên mềm mại thế, mong manh thế, đẹp thế, duyên dáng thế, tròn trĩnh thế - họ mất mọi góc cạnh, mọi thô thiển. Họ trở nên giống hoa sen - phương Đông đã vẽ họ mà không có cơ bắp, không có râu.

Bạn đã bao giờ thấy bức tượng hay bức tranh Phật nào có râu cằm và ria mép chưa? Không phải là hooc môn nào đó bị thiếu trong ông ấy đâu, không phải là ông ấy đã không mọc râu. Tôi biết ông ấy rõ lắm - ông ấy có râu đẹp! Nhưng chúng ta đã bỏ nó ra bởi vì nó không đại diện cho thực tại bên trong của ông ấy. Thực tại bên trong của ông ấy đã trở nên nữ tính tới mức chúng ta phải làm cho khuôn mặt của ông ấy tương ứng với cái bên trong. Cái bên trong không thể được vẽ ra; nó chỉ có thể được vẽ một cách tượng trưng. Đó là lí do tại sao Rama, Krishna, Mahavira, Phật, không ai trong số họ được vẽ có râu, ria, không.

Và một điều nữa: không ai được vẽ như người hói. Và tôi biết hoàn toàn rõ, họ tất cả đều hói! Nhưng đàn bà không hói, do đó râu và ria đã bị bỏ đi, và thay vào đó tóc đã được thêm vào cho cái hói của họ - cùng tóc đó có thể là, nó được lấy ra khỏi chỗ râu và được đưa lên đầu.

Cho nên câu hỏi của bạn, Dharmen này, là đúng theo một cách nào đó, và vậy mà lại không đúng. Đàn ông trên con đường là một điều, và cùng người đó ở đỉnh là một người khác toàn bộ, đã được biến đổi, đã được chuyển hoá.

Câu hỏi cuối cùng:

Thưa thầy kính yêu,

Tôi bẩy mươi tuổi rồi, và cảm thấy bối rối vì vẫn còn khao khát dục. Tôi phải làm gì?

Jagat Narayan, điều đầu tiên là chấp nhận khao khát của bạn đi. Đừng bác bỏ nó, đừng phủ nhận nó, đừng kìm nén nó. Chính bởi vì kìm nén mà nó tiếp tục; trong tuổi thanh niên của mình bạn phải đã kìm nén nó quá nhiều.

Có lần chuyện xảy ra:

Tôi ở New Delhi và một sư trẻ được đưa tới tôi; anh ta phải không quá ba mươi nhăm. Anh ta đã sống cuộc sống tuyệt đối vô dục. Anh ta bảo tôi, 'Vấn đề duy nhất là trong vài năm nữa tôi phải tranh đấu với ham muốn dục của tôi. Thầy có thể nói cho tôi,' anh ta hỏi tôi, 'đích xác sẽ phải mất bao nhiêu năm nữa không? Tôi năm nay ba mươi nhăm. Tôi có hơi chút mệt mỏi trong tranh đấu, tranh đấu. Mãi cho tới giờ tôi đã thành công - bây giờ còn bao nhiêu năm nữa?'

Tôi nói, 'Tốt hơn cả là bạn đừng hỏi tôi, bởi vì vấn đề thực vẫn ở phía trước bạn. Vấn đề thực vẫn chưa xảy ra; nó xảy ra vào độ tuổi bốn mươi hai.'

Anh ta nói, 'Thầy ngụ ý gì?'

Tôi nói, 'Ngay bây giờ bạn còn trẻ, đầy năng lượng, sức mạnh - bạn có thể kìm nén ham muốn dục của mình. Nhưng sau bốn mươi hai bạn sẽ trở nên yếu đi; dần dần, dần dần mọi ngày bạn sẽ trở nên yếu hơn. Bạn sẽ trở nên yếu, nhưng ham muốn dục bị kìm nén, được tích luỹ lại trong nhiều năm, sẽ rất mạnh. Năng lượng đang kìm nén nó sẽ yếu hơn còn năng lượng bị kìm nén sẽ trở nên mạnh hơn mọi ngày. Vấn đề thực bắt đầu sau bốn mươi hai.'

Anh ta nói, 'Chưa ai đã từng nói điều đó với tôi. Mọi người nói rằng vào lúc người ta đạt tới bốn mươi nhăm, nếu người ta có thể xoay xở giữ cho bản thân mình vô dục, vấn đề biến mất.'

Tôi nói, 'Họ không biết gì cả, họ không biết cách thức của năng lượng. Kẻ kìm nén sẽ trở nên yếu, nhưng cái bị kìm nén không bao giờ trở nên yếu cả, bởi vì cái bị kìm nén tích luỹ lại.'

Sau mười năm, khi anh ta phải đã bốn mươi nhăm, anh ta lại tới gặp tôi. Tôi ở Amritsar. Anh ta chạm chân tôi, khóc và anh ta nói, 'Thầy đúng. Bây giờ tôi đang trên bờ của suy sụp. Bây giờ thôi thúc mãnh liệt thế, cứ dường như nó chưa bao giờ thế, còn tôi không ở vào tình thế tranh đấu được. Tôi mệt mỏi, thất bại, yếu đuối. Thầy đã đúng, nhưng tôi đã không nghe thầy. Và tất cả những người đã từng bảo tôi rằng sau bốn mươi nhăm vấn đề biến mất, hoặc là họ lừa tôi hoặc là họ tự lừa chính bản thân họ hoặc là họ hoàn toàn dốt nát, vô nhận biết về cách năng lượng vận hành.'

Jagat Narayan, bạn phải đã kìm nén rồi. Đó là cách mọi người được nuôi lớn, đặc biệt ở Ấn Độ: người tôn giáo là người kìm nén tất cả những ham muốn tự nhiên của mình. Bây giờ bạn bẩy mươi và thực sự có vẻ bối rối để vẫn trẻ con thế. Bạn càng già đi, sẽ càng bối rối hơn, nhưng nó sẽ còn dai dẳng hơn. Hai mươi bốn giờ một ngày của bạn sẽ trở nên bị ám ảnh với dục. Và đây là điều đã được xã hội bạn làm cho bạn: xã hội đã tạo ra một loại chia chẻ trong bạn, bạn đã trở nên bị phân chia khỏi bản tính riêng của mình.

Ngay cả bây giờ cũng không quá chậm đâu. Đừng lo nghĩ và đừng cảm thấy bối rối. Tại sao? Nếu Thượng đế đã cho bạn dục và khao khát về nó thế thì nó phải hoàn toàn đúng, nó là thiêng liêng. Bạn đã không tạo ra nó - sao bạn cảm thấy bối rối? Nó có tính bản năng.

Nếu bạn thực sự muốn cảm thấy bối rối, cảm thấy bối rối bởi vì bạn là người Hindu và trong bẩy mươi năm bạn đã cho phép những người ngu xuẩn chi phối bạn, những tu sĩ ngu si chi phối mình. Cảm thấy bối rối rằng bạn đã không đủ thông minh để thoát ra khỏi nhà tù mà trong đó bạn ngẫu nhiên được sinh ra. Nhưng đừng cảm thấy bối rối về dục và sự khao khát về nó - điều đó là tự nhiên. Là người Hindu là không tự nhiên, là người Mô ha mét là không tự nhiên. cảm thấy bối rối rằng trong bẩy mươi năm bạn đã từng làm điều hại thế cho bản tính của riêng bạn.

Chấp nhận dâm dục của bạn, nói có với nó - bởi vì chỉ bằng cách nói có mới cho nó có khả năng đi ra ngoài nó. Có là hòn đá bước lên. Không có có bạn không thể đạt tới bờ bên kia; có trở thành chiếc thuyền.

Nhưng cảm giác của tôi là ở chỗ bạn vẫn nói không. Bớt là người Hindu đi, bớt là người cuồng tín đi, bớt là người lí tưởng đi. Hiện thực hơn chút ít đi.

Vợ của Tony qua đời và anh ta gần như không thể nguôi được. Tại nghĩa địa anh ta sụp xuống trong tiếc thương. Ngồi trong xe trở về nhà, toàn thân anh ta rung lên với tiếng nức nở hoang dại.

'Bây giờ, bây giờ, Tony, anh bạn,' bạn anh ta dỗ dành. 'Điều đó không thực sự tồi tệ thế đâu. Tôi biết bây giờ điều đó là khó khăn, nhưng trong vòng sáu tháng có thể anh tìm được bé xinh đẹp khác và trước khi anh biết, anh lại cưới lần nữa.'

Tony giận dữ quay sang anh ta. 'Sáu tháng nữa!' anh ta quát lên. 'Tôi sẽ làm gì tối nay đây?'

Bạn cười Tony, nhưng anh ta còn tự nhiên hơn. Anh ta không bối rối về điều đó, anh ta chấp nhận điều đó.

Jagat Narayan, cho dù bạn bẩy mươi tuổi rồi, dục của bạn, bởi vì nó vẫn còn chưa được thoả mãn bằng cách nào đó, vẫn không phải là ông già bẩy mươi tuổi mà là thanh niên bẩy mươi tuổi! Bây giờ sẽ có khó khăn: bạn già bẩy mươi tuổi và dục của bạn trẻ bẩy mươi tuổi. Nhưng nếu bạn chấp nhận nó, nếu bạn ôm choàng nó, nếu bạn nhận nó một cách tự nhiên, dầu vậy thế cũng không quá chậm đâu.

Ở phương Đông chúng ta có câu ngạn ngữ: Cho dù bạn về nhà khi mặt trời lặn, thế cũng không quá chậm...

Will Jones tám mươi nhăm tuổi đi tập tễnh xuống quán rượu trong vùng để làm cốc rượu lạnh và bắn ruồi cùng bạn bè mình. Ông Jones đã là chủ đề bàn tán của thị trấn, vì ông ấy mới cưới một cô gái mười chín tuổi xinh đẹp. Nhiều cậu con trai chuốc rượu cho ông già để ông ấy kể lại về đêm cưới của ông ấy. Đủ chắc, anh già rơi đúng vào kế hoạch của chúng.

'Đứa con trai út của tao mang tao vào và nâng tao lên giường với cô dâu trẻ. Chúng tao ở cả đêm với nhau và thế rồi ba đứa con trai kia của tao mang tao ra khỏi giường.'

Bọn đàn ông gãi đầu và hỏi ông già tại sao phải ba đứa con mới đưa được ông ấy ra trong khi chỉ một con trai út cũng đủ đưa ông ấy vào.

Ông ta đáp lại một cách tự hào, 'Tao đánh chúng nó!'

Jagat Narayan, thu lấy dũng cảm đi! Đừng cảm thấy bối rối. Ít nhất sâu bên dưới chấp nhận nó, cho dù bạn có thể không có khả năng đi vào mối quan hệ dục. Chính việc chấp nhận - toàn bộ, tôi ngụ ý vậy, ít hơn thế sẽ không có tác dụng đâu - nếu bạn chấp nhận một cách toàn bộ, ngay cả chính việc chấp nhận đó sẽ chữa lành vết thương. Có thể thực ra không cần đi vào mối quan hệ dục. Điều đó thậm chí có thể còn nguy hiểm; điều đó có thể tạo ra nhiều vấn đề cho bạn hơn là nó sẽ giải quyết.

Tôi đã nghe:

Một buổi chiều thứ sáu một đôi xuất hiện trước thẩm phán hoà giải ở một thị trấn nhỏ và để hôn lễ được thực hiện. Người đàn ông phải đã quãng tám mươi và cô gái chỉ mới hai mươi hai. Thế rồi họ lái xe tới một motel và vào đó làm tuần trăng mật. Họ có một buổi tối đáng yêu ở cùng nhau.

Sáng hôm sau chú rể nâng mành mành cửa sổ lên chỉ để nhìn ra ngoài, lại kéo nó xuống và đi lại về giường.

Sáng hôm sau, chủ nhật, việc biểu diễn này lại được lặp lại. Chú rể nâng mành mành lên, nhìn ra một khoảng khắc, thế rồi kéo nó xuống và trở lại với cô dâu.

Vào sáng thứ ba, khi ông ấy nâng mành mành lên, ông ấy lao theo cùng nó.

Cho nên điều đó có thể là nguy hiểm! Đừng trách tôi rằng tôi đang bảo bạn đi tìm một bé, không! Bạn có thể quá già cho điều đó. Nhưng không ai là quá già để không chấp nhận cái gì đó mà người đó đã từng phủ nhận. Vứt việc kết án nó đi - kính trọng bản tính của bạn.

Và quan sát riêng của tôi là, khoảnh khắc bạn chấp nhận cái gì đó một cách toàn bộ, chính việc chấp nhận mang tới cách mạng, thay đổi triệt để. Nó là năng lượng của bạn - chấp nhận nó đi. Nó sẽ làm cho bạn mạnh hơn. Bác bỏ nó, nó làm bạn yếu. Tranh đấu với năng lượng riêng của mình là làm tiêu tán nó. Và tranh đấu với dục của bạn sẽ lấy đi nhiều thời gian của bạn thế và nhiều năng lượng của bạn thế - thế thì khi nào bạn mới đi để nhìn vào Thượng đế người đang gõ cửa nhà bạn?

Dừng tranh đấu, dừng tranh đấu một cách tuyệt đối. Bắt đầu kính trọng. Vứt kết án đi. Chẳng cái gì là tội lỗi cả - ít nhất dục không là tội. Nó là hiện tượng tự nhiên. Nếu mọi người đều được phép sống nó một cách tự nhiên, thế thì vào độ tuổi mười bốn họ sẽ trở thành bị ngập lụt với nó. Nhưng trong xã hội phi tự nhiên họ sẽ bị ngập lụt trước thời điểm của họ.

Bạn có biết không? Ở Mĩ con trai và con gái đang trở nên chín muồi dục sớm hơn ở bất kì đâu khác. Trong mọi quốc gia khác con trai trở nên chín muồi dục vào tuổi mười bốn; ở Mĩ, tuổi mười ba hay mười hai chúng trở nên chín muồi dục. Có quá nhiều dục khắp trong các phim, trên ti vi, mọi nơi.

Một bé trai nhỏ - chắc phải sáu hay bẩy gì đó - đang ngồi trên bậc cửa nhà mình và khóc lóc với những giọt nước mắt lớn.

Một ông già tới bên và hỏi, 'Con ơi, sao con khóc?' Ông ấy muốn giúp đứa trẻ này. Ông ấy ngồi ngay cạnh nó, chùi nước mắt cho nó bằng chiếc khăn tay và hỏi, 'Sao con khóc? Có chuyện gì vậy?'

Cậu nhỏ nói, 'Con khóc bởi vì con không thể làm được điều đứa trẻ khác đang làm.' Và ông già bắt đầu khóc!

Đứa bé ngạc nhiên. Nó nói, 'Ông ơi, sao ông khóc?'

Ông ấy nói, 'Ta không thể làm được điều các cậu khác đang làm. Vấn đề của chúng ta là như nhau.'

Ở Mĩ mọi người đang trở nên bị ám ảnh về dục trước tuổi của họ. Điều đó là xấu, điều đó là ốm yếu, điều đó là chưa chín muồi. Ở Ấn Độ điều đối lập xảy ra: mọi người vẫn còn quan tâm tới dục ngay cả khi họ bẩy mươi, tám mươi, chín mươi. Họ có thể không nói thế - Jagat Narayan này, bạn ít nhất cũng chân thực, dũng cảm, để nói nó như vậy - nhưng họ vẫn còn bị ám ảnh với nó.

Trong xã hội tự nhiên, trẻ con sẽ trở nên bị tràn ngập dục ở tuổi mười bốn - một năng lượng đẹp - và đến lúc chúng bốn mươi hai năng lượng này sẽ bất thần biến mất, như nó đã xuất hiện ở tuổi mười bốn. Nếu một người sống một cách tự nhiên, không bị nhiễu loạn bởi tu sĩ... Tu sĩ những người chống dục hay tu sĩ ủng hộ dục - tránh cả hai! Nếu một người sống một cách tự nhiên, thế thì giữa mười bốn và bốn hai năng lượng dục của của người đó sẽ cho người đó vui vẻ vô cùng, kinh nghiệm cực lạc lớn lao, những thoáng nhìn đầu tiên về Thượng đế và samadhi. Và đến lúc nó biến mất nó sẽ để lại cho bạn sự chín chắn, chín muồi, định tâm, bắt rễ.

Ngay bây giờ bạn chỉ có thể làm một điều: chấp nhận nó một cách toàn bộ, hấp thu nó. Điều đó không quá muộn, mặc dầu mặt trời đang lặn. Nếu bạn có thể về nhà, nếu bạn có thể trở thành tự nhiên và tự phát về bản thân mình, chân thực, đúng đắn, ít nhất với bản thân mình, bạn sẽ có khả năng đối diện với Thượng đế với nụ cười trên mặt. Bạn sẽ có khả năng đi vào cái chết mà nhảy múa, ca hát.

Và cái chết mà có thể được đón chào với điệu vũ và bài ca thì không phải là cái chết chút nào. Nó trở thành cánh cửa tới cái bất tử, nó dẫn bạn vào cái bất tử.

Đủ cho hôm nay.

Mục lục chính.