Tuần 19. Đau khổ

Luận về cuộc đời

365 ngày khai sáng tâm hồn

Osho

 

Tuần 19. Đau khổ

Ngày 7 Tháng Năm

Dọn lối đi

Bạn chẳng thể làm được gì cả. Sự khai sáng chỉ xuất hiện khi nó xuất hiện, nhưng qua các hành vi của mình bạn có thể dọn sạch lối đi để đón chào nó.

Bạn không thể ép buộc sự khai sáng xuất hiện. Nó không phải là một cái gì đó nằm trong phạm vi luật nhân quả. Nhưng bạn có thể làm một việc: bạn dọn sạch lối đi để đón chào nó. Nó xuất hiện khi nó xuất hiện, nhưng nếu bạn không sẵn sàng thì bạn có thể lướt ngang qua nó, thậm chí không nhận ra được nó. Giống như một viên kim cương được trao tặng cho một người trước nay chưa từng nhìn thấy kim cương vậy. Anh ta sẽ cho rằng nó là một viên đá vì anh ta chẳng có cách nào để nhận ra được nó.

Bạn phải trở thành một loại đá quý nào đó thì bạn mới có thể nhận ra được nó. Nó chỉ xuất hiện khi nó xuất hiện. Không có cách nào để lôi kéo nó. Bạn không thể ép buộc nó xuất hiện, nhưng nếu nó xuất hiện thì bạn sẽ nhận ra được nó. Nếu bạn không chiêm nghiệm, không thiền định thì khả năng sẵn sàng của bạn sẽ biến mất. Bạn hãy tiếp tục chiêm nghiệm, thiền định, chờ đợi nó xuất hiện để chộp lấy nó.

Ngày 8 Tháng Năm

Ngủ trên xe lửa

Hôm nọ tôi đọc được một câu nói của Jean-Paul Sartre. Ông nói rằng cuộc sống này giống như một đứa bé đang ngủ trên xe lửa. Đứa bé này được đánh thức bởi người soát vé, nhưng đứa bé này không có vé cũng chẳng có tiền để trả.

Đứa bé này cũng không ý thức được rằng nó đang đi đâu, điểm dừng của nó là nơi nào và tại sao nó lại xuất hiện trên chuyến xe lửa này. Nó không thể hiểu được vì trước đây nó chưa bao giờ quyết định bước lên chuyến xe này. Tại sao nó lại có mặt ở đó?

Tình huống này thường xảy ra với tất cả mọi người. Chúng ta thường cảm thấy lạc lõng, mất phương hướng, cảm thấy cuộc sống này vô nghĩa. Chúng ta tự hỏi 'Mình đang đi đâu đây?' Bạn không biết bạn đang đi đâu và tại sao bạn lại xuất hiện trên chuyến xe lửa này. Bạn không có vé cũng chẳng có tiền để chi trả cho chuyến đi này. Tuy thế bạn vẫn không thể rời khỏi chuyến xe. Mọi việc dường như bị đảo lộn.

Tình huống này xảy ra vì chúng ta đã đánh mất tình yêu. Mọi người sống một cuộc sống cô đơn và không ngừng lê chân bước theo cuộc đời. Chúng ta phải làm gì?

Tôi biết mọi người đều có những lúc cảm thấy mình giống như đứa bé trên chuyến xe lửa này. Nhưng cuộc sống không phải là một chuỗi dài thất bại, vì trên chuyến xe lửa to lớn đó có hàng triệu người đang ngủ đồng thời cũng có rất nhiều người đang thức tỉnh. Đứa bé này có thể tìm đến một người nào đó không ngủ cũng không ngáy, một người nào đó chủ động bước lên chuyến xe lửa và biết rõ nó sẽ đi đến đâu. Khi tiếp xúc với người tỉnh táo đứa bé cũng sẽ tỉnh táo theo.

Ngày 9 Tháng Năm

Đau khổ

Không ai muốn chịu đau khổ nhưng chúng ta vẫn mang theo hạt mầm của sự đau khổ bên mình. Việc chúng ta phải làm là đốt bỏ ngay hạt mầm đó. Việc đốt bỏ này có thể khiến chúng ta phải đau khổ ở một chừng mực nào đó, nhưng sự đau khổ này chẳng thấm tháp gì so với cả cuộc đời đau khổ.

Một khi hạt mầm đau khổ này đã được đốt bỏ, cuộc sống của bạn sẽ được thắp sáng. Nếu bạn chỉ biết tránh né đau khổ, tránh đối mặt trực tiếp với những đau khổ đang diễn ra trong lòng mình thì bạn đang tạo điều kiện để cả cuộc đời của mình đắm chìm trong đau khổ.

Bạn phải phơi vết thương ra ngoài nó mới có thể lành được. Tôi biết khi bạn bị thương bạn chẳng muốn ai chạm vào vết thương của mình. Bạn không muốn thừa nhận bạn đang bị thương. Bạn muốn che giấu nó, nhưng chính việc che giấu này sẽ khiến nó không thể lành được. Nó phải được phơi dưới ánh nắng mặt trời, dưới cơn gió mát.

Thoạt tiên điều đó có thể khiến bạn đau đớn nhưng khi vết thương lành, bạn sẽ hiểu được toàn bộ giá trị của việc này. Bạn không còn cách nào khác để làm vết thương của mình lành lại.

Ngày 10 Tháng Năm

Sự diễn giải

Suy nghĩ chỉ là một thói quen diễn giải. Khi suy nghĩ biến mất, chiếc hồ của tâm hồn lập tức được tĩnh lặng, không một gợn sóng. Chỉ khi đó ánh trăng mới được phản chiếu hoàn toàn trên mặt hồ.

Suy nghĩ giống như gợn sóng trên mặt hồ. Những gợn sóng khiến hình ảnh phản chiếu không đúng với sự thật; ánh trăng phản chiếu trên mặt hồ bị những gợn sóng làm cho méo mó. Thượng đế được phản chiếu ở mỗi người. Chúng ta phản ánh hình ảnh của Thượng đế, nhưng tâm hồn của chúng ta luôn đầy ắp những suy nghĩ, những gợn sóng, những áng mây mù nên chúng ta chẳng bao giờ nhận thấy rõ được hình ảnh thật. Tâm hồn tự áp đặt suy nghĩ của nó, nó luôn diễn giải về sự thật nhưng sự diễn giải luôn bị bóp méo. Sự thật không cần đến sự diễn giải, nó chỉ cần được phản ánh chân thật.

Nếu bạn trông thấy một bông hồng, nó luôn ở đó. Bạn không cần phải diễn giải, mổ xẻ, tìm hiểu ý nghĩa của nó. Nó chính là ý nghĩa của nó. Nó không phải là một cái gì đó mang tính ẩn dụ. Nó không đại diện cho bất kỳ một thứ gì khác, nó chính là nó. Nó xuất hiện rất đơn giản. Nó là sự thật, nó không phải là một biểu tượng hay một ước hiệu. Chỉ có biểu tượng, giấc mơ mới cần đến sự diễn giải. Môn phân tâm học là đúng đắn vì nó diễn giải những giấc mơ. Các triết gia là những người sai lạc vì họ diễn giải sự thật. Một giấc mơ là một dấu hiệu, nó đại diện cho một cái gì đó ẩn phía sau. Sự diễn giải có thể giúp chúng ta khám phá được những gì ẩn phía sau. Nhưng một bông hồng là một bông hồng; nó đại diện cho chính nó. Nó rất hiển nhiên.

Ngày 11 Tháng Năm

Sự ồn ào

Cuộc sống luôn ồn ào, thế giới này quá đông đúc. Việc chiến đấu cùng sự ồn ào này không phải là cách để tẩy trừ nó. Cách tẩy trừ nó là bạn hãy chấp nhận toàn bộ sự thật về nó.

Bạn càng chiến đấu thì bạn càng hoảng sợ. Bạn càng chiến đấu thì bạn càng bị nó quấy nhiễu. Bạn hãy mở lòng mình ra, hãy chấp nhận nó: sự ồn ào là một phần gắn liền với cuộc sống. Khi bạn đã chấp nhận nó thì bạn sẽ phải ngạc nhiên: Nó không còn quấy nhiễu bạn nữa. Sự quấy nhiễu không bắt nguồn từ sự ồn ào, nó bắt nguồn từ thái độ của bạn dành cho sự ồn ào. Sự ồn ào không phải là sự quấy nhiễu; thái độ của bạn là sự quấy nhiễu. Nếu bạn đối kháng với nó, bạn sẽ bị quấy nhiễu. Nếu bạn không đối kháng với nó, bạn sẽ không bị quấy nhiễu.

Bạn sẽ đi đâu? Dù bạn có đi đâu thì sự ồn ào cũng bám theo bạn; toàn thế giới này là sự ồn ào huyên náo. Khi bạn tìm được một hang động ở dãy núi Himalaya và ngồi trong đó thì bạn sẽ bỏ nhỡ cả đời mình. Sự ồn ào không xuất hiện ở đó, nhưng tất cả những điều tốt đẹp của cuộc sống cũng không xuất hiện ở đó. Sự tĩnh lặng sẽ trở thành ảm đạm và gớm ghiếc.

Tôi không có ý nói bạn đừng sống cùng sự tĩnh lặng. Bạn hãy vui cùng sự tĩnh lặng nhưng bạn cần biết rằng sự tĩnh lặng có thể tồn tại trong sự ồn ào. Thực ra, khi nó tồn tại trong sự ồn ào nó mới là sự tĩnh lặng thực sự. Sự tĩnh lặng mà bạn cảm nhận được ở dãy núi Himalaya không phải là sự tĩnh lặng của bạn; nó là sự tĩnh lặng của dãy Himalaya. Nếu giữa chợ mà bạn vẫn cảm nhận được sự tĩnh lặng thì nó quả thực là sự tĩnh lặng của bạn. Khi đó bạn thực sự thoải mái và thư giãn. Khi đó bạn có cả dãy núi Himalaya trong tim mình, đó là điều rất thật!

Ngày 12 Tháng Năm

Thay đổi khí hậu

Khí hậu thay đổi: Khi đông khi hạ. Nếu bạn ở trong cùng một khí hậu, bạn sẽ cảm thấy bế tắc.

Chúng ta phải học cách chấp nhận những gì đang xảy ra. Đó là những gì tôi gọi là sự trưởng thành. Chúng ta phải thích những gì đang có. Những người không trưởng thành là những người luôn sống cùng 'những gì nên là' mà không bao giờ sống cùng 'những gì thực sự là'. 'Nhưng gì nên là' chỉ là một giấc mơ.

Sự thật là gì cũng đều tốt. Bạn hãy yêu, nâng niu và sống cùng với nó. Khi cảm xúc mãnh liệt xuất hiện, bạn hãy yêu thương nó. Khi nó ra đi, bạn hãy từ biệt nó. Mọi việc luôn thay đổi... Cuộc sống là một dòng chảy không ngừng. Không có gì không thay đổi. Mọi việc có ra sao thì đó cũng là quà tặng từ cuộc sống. Chúng ta phải biết ơn những gì đang diễn ra. Hãy vui hưởng cuộc sống này. Đây là những gì đang diễn ra ngay lúc này. Ngày mai mọi việc có thể thay đổi. Bạn hãy vui với thực tại. Đừng so sánh quá khứ với tương lai phù phiếm. Hãy sống cùng hiện tại. Có khi trời nóng, có lúc trời lạnh, cả hai đều tốt, đều cần thiết cho sự sống. Nếu không, sự sống đã không tồn tại. Sự sống chỉ tồn tại khi có nhiều thái cực.

Ngày 13 Tháng Năm

Không có gì xảy ra

Cảm giác tĩnh lặng cũng là một việc đang xảy ra. Nó còn sống động hơn cả sự ồn ào.

Khi bạn đang khóc hay la hét, bạn cảm thấy có một điều gì đó đang xảy ra. Khi bạn không khóc cũng chẳng la hét, bạn cảm nhận sự tĩnh lặng, bạn nghĩ khi ấy không có gì xảy ra cả. Bạn không biết rằng sự tĩnh lặng cũng là một cái gì đó đang xảy ra, không những thế nó còn sống động hơn tất cả những thứ khác. Nó là sự trống rỗng nhưng vô cùng sống động.

Đức Phật gọi nó là cõi niết bàn (một trạng thái hoàn toàn an lạc trong đó con người được hấp thụ vào cõi chân như). Bạn hãy để nó xảy ra, hãy nâng niu và tạo điều kiện cho nó xảy ra nhiều hơn nữa. Bạn hãy chào đón nó mọi lúc mọi nơi. Khi nó xảy ra bạn hãy nhắm mắt lại và vui cùng nó.

Mục lục chính